ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အျဖစ္အပ်က္မ်ား အားလံုးနီးပါးသည္ စိတ္ကူးယဥ္သည္ထက္ပင္ ပို၍ ဆန္းၾကယ္လွေပသည္။
 |
| စာအုပ္အမည္ - Everything is Broken: A Tale of Catastrophe in Burma စာေရးသူ - Emma Larkin စာအုပ္တုိက္ - Penguin Press ထုတ္ေ၀သည့္ ခုႏွစ္ - ၂၀၁၀ |
သို႔ေသာ္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလက နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းတိုက္ခတ္အၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ ျဖစ္ကတတ္ဆန္း၊ ရက္ရက္စက္စက္ အေစာပိုင္းတုံ႔ျပန္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားက ေဂ်ာ့ခ်္အို၀ယ္၏ စိတ္ကူးတြင္ပင္ မရိွႏုိင္ေသာ အရာမ်ားျဖစ္ေနသည္။ မုန္တိုင္းသင့္ ေက်းရြာသားမ်ားက အသက္ရွင္ဖို႔ ရုန္းကန္ေနရခ်ိန္တြင္ စစ္တပ္က ႏိုင္ငံျခား အေထာက္အပံ့မ်ားကို ပိတ္ပင္တားျမစ္ခဲ့သည့္အျပင္ အေျခခံ ဥပေဒ ဆႏၵခံယူပြဲကိုပင္ က်င္းပခဲ့ေသးသည္။
သူ၏ စာအုပ္အသစ္ျဖစ္ေသာ “အရာအားလံုး က်ိဳးျပတ္ေၾကမြသြားျခင္း - ျမန္မာ့ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ပံုျပင္ (Everything is Broken: A Tale of Catastrophe in Burma)” တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည့္ အဆိုး၀ါးဆံုး သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ႀကီး အေၾကာင္းကို ျပန္ေျပာင္းေျပာျပထားသည္။ ထိုစာအုပ္အတြက္ လာကင္သည္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား ႏွင့္ ကြင္းဆင္း သုေတသနျပဳခ်က္မ်ားကို အဓိက အားျပဳထားသည္။
မုန္တိုင္းတိုက္အၿပီး ရက္သတၱပတ္မ်ားစြာ ၾကာသည္အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မ်ားမွသည္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီ ေပးေရး အသိုင္းအ၀န္းမ်ားအၾကားရွိ လုပ္ငန္းတူ အစုအဖြဲ႕ အစည္းအေ၀းပြဲမ်ားအထိ ျဖစ္ေပၚေနေသာ တုန္လႈပ္ ေျခာက္ျခားမႈမ်ား၊ စိတ္ရႈပ္ေထြးမႈမ်ားျဖင့္ စာအုပ္ကို အစျပဳထားသည္။ မၾကာခဏဆိုသလိုပင္ NGO ၀န္ထမ္းမ်ားသည္ အေျခ အေန တခုလံုးအေပၚ မည္သို႔ လိုက္လံလုပ္ေဆာင္ရမည္ကို လံုး၀မသိေတာ့သည့္ အေနအထား ျဖစ္ခဲ့သည္။
အစည္းအေ၀းတခုတြင္ သဘာ၀ စိုက္ပ်ိဳးေရး ပညာရွင္မ်ားက ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသရိွ လယ္သမားမ်ား ဒုတိယ သီးႏွံမစိုက္ပ်ိဳးခင္ ၎တို႔ မည္မွ် အခ်ိန္ရမည့္ကိစၥကို ေဆြးေႏြးျငင္းခံုခဲ့ၾကသည္။ မည္သူကမွ လယ္စိုက္ပ်ိဳးသူ ေတာင္သူၾကီးမ်ားကို ထိုအေၾကာင္းႏွင့္္ပတ္သက္၍ ေမးျမန္းရန္ စိတ္မ၀င္စားခဲ့ဟု လာကင္က အားမနာတမ္း ေဝဖန္ထားသည္။
လာကင္တြင္ အႏုစိတ္ၾကည့္တတ္ေသာ အံ့ၾသဖြယ္မ်က္စိတစံုႏွင့္ ျမင္သမွ်ကို ျပန္လည္ပံုေဖာ္ျပႏိုင္ေသာ ပါရမီ ရိွသည္။ ရုပ္ပံုကားခ်ပ္တခုသည္ စကားလံုးတေထာင္မွ် တန္ဖိုးရိွႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံနာဂစ္အလြန္ ေထာင့္စံုပါသည့္ ရုပ္ပံု ကားခ်ပ္တခု ဖန္တီးရာတြင္ လာကင္၏ စကားလံုးမ်ားက လက္ရာေျမာက္လြန္းလွသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ တဦးက ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမွ သူ၏ဓာတ္ပံုမ်ားကို လာကင္အား ျပသေသာအခါ လာကင္က စာဖတ္သူမ်ားကိုယ္တိုင္ ထိုဓာတ္ပံုကို လာေရာက္ၾကည့္ရႈခြင့္ ျပဳထားလိုက္သည္။ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသ အတြင္း ပုပ္ပြေနေသာ အေလာင္းမ်ားႏွင့္ က်ိဳးျပတ္ေနေသာ သစ္ပင္မ်ားကို သူပံုေဖာ္ထားခ်က္က သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္၏ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ အတိုင္းအဆကို သိေစႏိုင္သည္။
စစ္အစိုးရ ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းမွသည္ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးအထိ လတ္တေလာ ျမန္မာ့သမိုင္းကို စာအုပ္၏ ဒုတိယအပိုင္းတြင္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေဖာ္ျပထားသည္။ ျမန္မာ့အေရးေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားအတြက္ ထိုအခန္းကို ေယဘုယ်သေဘာမွ်သာ ဖတ္ရန္ လိုအပ္ေကာင္း လိုအပ္ႏိုင္သည္။
လာကင္၏ ပါရမီ အစစ္အမွန္သည္ စိတ္ထိခုိက္ဖြယ္ ေျပာျပခ်က္မ်ားကို ရွာေဖြျခင္း၊ ျပန္ေျပာင္းေျပာျပျခင္းမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ တရား၀င္ လူအေသအေပ်ာက္ စာရင္းမွာ ၁၃၈၀၀၀ ဦးရိွသည္ကို စာဖတ္သူမ်ား သိၾကၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကိန္းဂဏန္းမ်ားက ကံၾကမၼာဆိုးႀကီး၏ အျဖစ္အပ်က္အျပည့္အစံုကို မလႊမ္းၿခံဳႏုိင္ေပ။ စာအုပ္၏ တတိယအပိုင္းတြင္ လာကင္သည္ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသအတြင္းရိွ အသက္ရွင္က်န္ရစ္ခဲ့သူမ်ားႏွင့္ သူေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းခဲ့သည္မ်ားကို ျပန္ေျပာင္းေျပာျပထားသည္။ သူေတြ႕ခဲ့သမွ် လူအားလံုးနီးပါးသည္ မိသားစုတခုလံုး ႏွင့္ ေနစရာအိုးအိမ္မ်ား မုန္တိုင္းအတြင္း ဆံုးရံႈးခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
“အရာအားလံုး က်ိဳးျပတ္ေၾကမြသြားျခင္း” စာအုပ္တြင္ စိတ္အားတက္ဖြယ္ အျဖစ္အပ်က္အေၾကာင္း ေျပာဆိုခ်က္တခ်ိဳ႕လည္း ပါ၀င္သည္။ ကေလးတဦး ေရစီးထဲတြင္ သစ္လံုးတလံုးကို ဖက္တြယ္ထားကာ တညလံုး ေရစီးထဲေမ်ာပါခဲ့သည့္ အခန္းကေတာ့ မိမိ အႏွစ္သက္ဆံုး အခန္းျဖစ္သည္။
ေန႔တေန႔၏ မနက္တြင္ သူ ႏိုးလာေသာအခါ ေသာင္စပ္ေပၚသို႔ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ ေရာက္ေနေၾကာင္း ေတြ႕လိုက္ရသည္။ သူ သတိထားလိုက္မိသည္မွာ ထိုသစ္သားလံုးတြင္ ေျခေထာက္ေလးဖက္ရိွျပီး လမ္းေလွ်ာက္ ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခါက်မွ အဆိုပါ သစ္တံုးမွာ မိေက်ာင္းတေကာင္ျဖစ္ေနမွန္း သတိထား လိုက္မိသည္။ စပါးႀကီးေႁမြ ႏွင့္ ဘဲငန္းမ်ားက အသက္ကယ္လုိက္ေသာ တျခား အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူမ်ားလည္း ရိွေသးသည္။
လာကင္၏ ေပါ့ေပါ့ပါးပါးေရးဟန္ေၾကာင့္ ထိုစာအုပ္သည္ လက္မွမခ်တမ္း ဖတ္၍ေကာင္းေသာ စာအုပ္ တအုပ္ျဖစ္သည္။ ထိုစာအုပ္ မဖတ္ခင္က မိမိအေနျဖင့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ပိုမို အတြင္းက်ေသာ အျမင္မ်ား ဖတ္ရလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့သည္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဂ်ာ့ခ်္အို၀ယ္ကိုရွာေဖြျခင္း” စာအုပ္၏ အေကာင္းဆံုးေသာ အရာမ်ားအနက္ တခုမွာ တျခား တင္ျပမႈမ်ားႏွင့္မတူ တမူထူးျခားဟန္ျဖစ္သည္။ ထုိစာအုပ္က မိမိတို႔ ျမန္မာ့သမိုင္းကို ျမင္ေတြ႕ေသာ ပံုစံကို ေျပာင္းလဲ ခဲ့သည္ (၀ါ) စိန္ေခၚခဲ့သည္။ ထိုစာအုပ္ဖတ္ၿပီးသည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ မိမိသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကိုလိုနီ၊ ဆိုရွယ္လစ္ ႏွင့္ စစ္အစိုးရ အေၾကာင္း ေရးသားထားသည့္ ေဂ်ာ့ခ်္အို၀ယ္၏ “ျမန္မာ့ေန႔ရက္မ်ား (Burmese Days)” “ေျခေလးေခ်ာင္းေတာ္လွန္ေရး (Animal Farm)” “၁၉၈၄ (1984)” တို႔ႏွင့္္ အၿမဲတေစ ခ်ိတ္ဆက္ၾကည့္ျဖစ္သည္။
“အရာအားလံုး က်ိဳးျပတ္ေၾကမြသြားျခင္း” စာအုပ္တြင္ကား စိတ္၀င္စားဖြယ္ ျပန္ေျပာင္း ေျပာဆိုခ်က္ ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာ ပါ၀င္သည္။ သို႔ေသာ္ အဓိက ေဖာ္ထုတ္ခ်က္ မရိွေပ။ မိမိတဦးတည္းအတြက္မူ စစ္အစိုးရအတြင္းျငင္းခံုမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပို၍ေလ့လာရန္ အထူးစိတ္၀င္စားသည္။ သာဓကအားျဖင့္ မည္သည့္အစိုးရ ၀န္ႀကီးမ်ားက ႏုိင္ငံျခားအကူအညီမ်ားကို လက္ခံရန္ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ေျပာဆိုခဲ့ သနည္း။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ၏ လူမုန္းမ်ားေသာ လုပ္ရပ္က ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အတြင္း သူ၏ တရား၀င္မႈ အေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရိွခဲ့ပါသလား စသည္ျဖင့္ သိလိုသည္။ သို႔ေသာ္ စာအုပ္တြင္ ယင္းကိစၥရပ္မ်ားကို သာမန္မွ်သာ ေဆြးေႏြး ထားသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ၂ ႏွစ္အတြင္း နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆံုးရံႈးမႈမ်ားကို စံုစမ္းေလ့လာထားေသာ အစီရင္ခံစာမ်ား၊ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ထြက္လာသည္။ သို႔ေသာ္ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႕ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကစဥ့္ကလ်ားျဖစ္မႈ ႏွင့္ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အတိဒုကၡေရာက္မႈမ်ားကို ျပန္လည္ သရုပ္ေဖာ္ရာတြင္ “အရာအားလံုး က်ိဳးျပတ္ေၾကမြသြားျခင္း” စာအုပ္ထက္ မည္သည့္အရာကမွ ပီျပင္ေသာ ကားခ်ပ္တခ်ပ္အျဖစ္ ရုပ္လံုးမေဖာ္ႏိုင္ေသးေပ။ မုန္တိုင္းၿပီးခါစတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိေနခဲ့သည့္ မိမိတို႔အတြက္ လာကင္၏ ေရးဟန္ကို ဖတ္ရႈၾကည့္ျခင္းျဖင့္ စိတ္ထိခိုက္ ေၾကကြဲဖြယ္ အမွတ္ရဖြယ္မ်ားကို ျပန္ေျပာင္းသတိရေစပါသည္။
Dominic J. Nardi, Jr သည္ ဝါရွင္တန္ဒီစီ အေျခစိုက္ ဥပေဒေရးရာအဖြဲ႕ (Governance Institute in Washington DC) တြင္ ဧည့္သုေတသီျဖစ္သည္။ ဂၽြန္ေဟာ့ကင္း တကၠသိုလ္မွ အေရွ႕ေတာင္အာရွေလ့လာေရးဘာသာရပ္ျဖင့္ မဟာဘြဲ႕ရထားသူလည္း ျဖစ္သည္။
| < Prev | Next > |
|---|
