လက္ဖက္႐ြက္မ်ားကို ဖတ္႐ႈျခင္း

အင္မာလာကင္ (Emma Larkin)သည္ ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ယ္လ္၏အတိတ္ကို ႐ွာေဖြေလ့လာရင္း ျမန္မာျပည္၏ မ်က္ေမွာက္ ကာလကိုပါ ႏိႈင္းယွဥ္ ေဖာ္ထုတ္ျပသလိုက္သည္။

 

လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ထိုင္သည့္ အက်င့္ရ႐ွိၿပီး စာ႐ူးေပ႐ူးမ်ား၊ စာတတ္ေပတတ္ မ်ား၊ ေက်ာင္းသားမ်ား ၊ တခါတရံ ခပ္ေပေပ အရာ႐ွိမ်ားႏွင့္ စကားစျမည္ ေျပာဆိုရင္း အခ်ိန္ျဖဳန္းရသည္မွာ မဆိုးလွပါ။ ကိုလိုနီေခတ္ ျမန္မာျပည္၌ ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲလ္ ျဖတ္သန္းခ့ဲသည့္ ကာလမ်ားကို ေျခရာခံရာတြင္ အင္မာ လာကင္သည္ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားမ်ား၏ဘ၀၌ ထူးျခားေသာ အေလ့ အက်င့္တခုျဖစ္သည့္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ထိုင္ျခင္းကို သူမ၏ ျပည့္စုံေသာ စာအုပ္သစ္ လွ်ဳိ႕၀ွက္သမိုင္းမ်ား၏ အဓိကအရင္းအျမစ္တခုအျဖစ္ အသံုးျပဳ ခ့ဲသည္။

ေအာ္၀ဲလ္သည္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီစံနစ္တြင္ ပုလိပ္အရာ႐ွိတေယာက္အျဖစ္ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္မ်ား၌ ငါးႏွစ္တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသည္။ လာကင္၏ အဆိုအရ ဤ အေတြ႔အႀကဳံမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ေန႔မ်ား(Buremese Days)၊ ေျခေလးေခ်ာင္း ေတာ္လွန္ေရး (Animal Farm) ႏွင့္ ၁၉၈၄ စသည့္ ၀တၳဳႀကီးမ်ားမွ တဆင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ျမန္မာျပည္၏ သမိုင္းေၾကာင္းကို ႀကိဳတင္ေျပာျပခဲ့ေသာ ထူးဆန္းသည့္နိမိတ္ျပ ဇာတ္လမ္းသုံးတြဲ၏ ျမစ္ဖ်ားခံရာ ျဖစ္ပါသည္။

မႏၲေလး ၊ ရန္ကုန္ ၊ စစ္ေတြ ၊ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကြၽန္းေပၚ႐ွိ တြံေတးႏွင့္ေျမာင္းျမ၊ ေမာ္လၿမိဳင္ ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ေန႔မ်ား ၀တၲဳ၏ ေနာက္ခံေဒသျဖစ္ေသာ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ကသာၿမိဳ႕႐ွိ ရာသီဥတု ဆိုး႐ြားေသာစခန္းတခုအပါအ၀င္ တာ၀န္ က်ရာေဒသမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေလ့့လာျခင္းျဖင့္ လာကင္သည္ ( ၁၀ )ႏွစ္နီးပါး အခ်ိန္ယူခဲ့သည္။

ျမန္မာျပည္သည္ ေအာ္၀ဲလ္ အထင္အျမင္ႀကီးစရာ ျဖစ္ခ့ဲသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူသည္ ဆင္တေကာင္ကို ပစ္သတ္ခဲ့၏။ လူမ်ား ႀကိဳးေပးခံရသည္ကို ၾကည့္ခ့ဲ၏။ ဓားျပႏွင့္ လူသတ္သမားမ်ား ေနာက္သုိ႔ လိုက္ခဲ့၏။ ဘူတာ႐ုံတြင္လူငယ္တခ်ဳိ ႔အား ႐ုိက္ခဲ့၏ ။ အခိုင္းအေစ တခ်ဳိ႕ကိုု မၾကာခန ညွဥ္းပမ္းခဲ့၏။ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးတဦးကို အငယ္အေႏွာင္း ထားခဲ့ေကာင္း ထားခဲ့မည္ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ဟိႏၵဴဘာသာ ၊ ျမန္မာဘာသာႏွင့္ ကရင္ဘာသာတခ်ဳိ႕ကိုပင္ ေလ့လာခ့ဲ၏။ အကူအညီ ေတာင္းရန္ႏွင့္ ခိုင္းေစရန္မွအပ အျခားဘာကိုမွ ေလ့လာသင္ယူရန္ ဆႏၵမ႐ွိၾကေသာ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားအား ျပက္ရယ္ ျပဳေလ့႐ွိသည္။ ထိုအေတြ႔အႀကဳံမ်ားသည္ အင္ပါယာဖြား အဲရစ္ဘလဲ(Eric Blair) အား ေတာ္လွန္သမား ေဂ်ာ့ဂ်္ေအာ္၀ဲလ္ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲပစ္ရာတြင္ အေရးႀကီးေသာ အေတြ႔အႀကဳံမ်ားျဖစ္သည္။

လာကင္၏ သုေတသနသည္ စံနစ္က်၍ ႐ွင္းလင္းသည္။ ေအာ္၀ဲလ္ေရးသမွ် စာအုပ္မ်ားကို ဖတ္႐ႈ ထားဟန္႐ွိၿပီး သူမသည္ ကိုလိုနီေခတ္ ျမန္မာျပည္တြင္ ေအာ္၀ဲလ္ ေတြ႔ႀကဳံျဖတ္သန္းခဲ့ေသာ လမ္းေၾကာင္းမႈန္၀ါး၀ါးအတိုင္း ေျခရာခံခဲ့သည္။ အျခား ေလ့လာသူမ်ားႏွင့္မတူဘဲ သူမသည္ ဘာသာ စကားတတ္ကြၽမ္းသည္။ အတြင္းက်က် ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္သည္။ ႀကဳံရာက်ပန္းစကားေျပာသည္။ ပြင့္လင္း႐ုိးသားေသာ ေန႔စဥ္သုံး ဟာသမ်ားကို အသုံးျပဳသည္။ ဤကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံေရး ဆိုင္ရာ ခရီးသြားေဆာင္းပါးမ်ားသည္ ဤတိုင္းျပည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရးသားခဲ့သမွ် မွန္ကန္တိက်ေသာ စာအုပ္မ်ားထဲတြင္ တခုအပါအ၀င္ျဖစ္သည္။

ေအာ္၀ဲလ္၏ အတိတ္အေၾကာင္းစူးစမ္း႐ွာေဖြျခင္းသည္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေပါင္း မ်ားစြာမွ တဆင့္ ယေန႔ေခတ္ျမန္မာျပည္၏ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသဘာ၀မ်ားကို ေလ့လာစူးစမ္းရာ၌ မ႐ွိမျဖစ္ လိုအပ္ေသာ နည္းလမ္းကိရိယာတခုပင္ ျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သို႔ အတင္းအဖ်င္းမ်ားႏွင့္ တြက္ကိန္းသံသရာထဲသို႔ ထိုးထြင္း၀င္ေရာက္ရင္းျဖင့္ လာကင္သည္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား၏ ေကာလာ ဟလအႏုပညာကို မီးေမာင္းထိုး ျပသည္။ ေဘာင္ခတ္ထားေသာအေတြးမ်ားႏွင့္လုပ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ သြားလာလႈပ္႐ွားမႈ၊ ေရးသားေျပာဆိုမႈ ႏွင့္ ပညာေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးမ်ားကို လူမ်ားက ျငင္းပယ္ခဲ့ၾကသည္ ဟူေသာ ကမၻာႀကီး၏ တိမ္းေခ်ာ္ ေနေသာ အျမင္ကိုလည္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ တေဘာင္ မ်ား၏ႀကီးမားလာေသာ ၾသဇာသည္လည္း အာဏာ႐ွင္စံနစ္၏ ထြက္ကုန္တခုျဖစ္သည္။ ဤေကာလာဟလမ်ားႏွင့္ ေဟာကိန္းမ်ားသည္ စိတ္တထင့္ထင့္ျဖင့္ ျမန္မာျပည္ ေလထုထဲ ပ်႕ံႏွံ႔လ်က္႐ွိသည္။ တခုခုေတာ့ ျဖစ္ေတာ့မွာဘဲဟူသည့္ ေခ်ာက္ခ်ားဘြယ္ရာ ခံစားခ်က္မ်ဳိး အၿမဲျဖစ္ေပၚေနသည္။

လာကင္စုစည္းထားသည့္ လက္တန္းစာအုပ္ကလပ္တြင္ ေအာ္၀ဲလ္၏လက္ရာ ၀တၴဳဇာတ္လမ္းတြဲ (၃)ခုႏွင့္ ေက်ာ္ၾကားေသာ အက္ေဆးတပုဒ္ၿဖစ္သည့္ ဆင္တေကာင္အား ပစ္သတ္ျခင္း တို႔၏ ျမန္မာအဓိပၸါယ္ ျပန္ဆိုခ်က္ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးထား သည္။ ဤစကားေျပာမ်ားႏွင့္ စာေရးဆရာမ်ား ၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား မ်ားႏွင့္ အျခားသူမ်ား၏ ေန႔စဥ္ဘ၀ ႐ုပ္ပုံလႊာမ်ားမွ တဆင့္ ေအာ္၀ဲလ္၏ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အျမင္မ်ား၊ ထိုအျမင္မ်ားအား စုစည္းတည္ေဆာက္ပုံႏွင့္ လူအမ်ား အေပၚသက္ေရာက္မႈသည္ ယေန႔ေခတ္ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ မ်ားစြာဆက္စပ္မႈ႐ွိေၾကာင္း ထင္႐ွားပါသည္။

လွ်ဳိ႔၀ွက္သမိုင္းမ်ားတြင္ အဓိကလြဲေခ်ာ္ပုံရေသာေနရာမွာ ၁၉၈၄ ၀တၲဳႏွင့္ စစ္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ ေသာ ျမန္မာျပည္ကို နီးစပ္စြာ ႏိႈင္းယွဥ္ျခင္းျဖစ္သည္။ စာေရးဆရာတဦး၏ ကြ်မ္းက်င္မႈမ်ိဳးျဖင့္ ဤကဲ့သို႔ ႐ိုးစင္းလွသည့္ ႏႈိင္းယွဥ္မႈမ်ိဳးတြင္ ေပၚေပါက္လာ တတ္ေသာ ဆီသည္မလက္သုတ္ေဆာင္ပုဒ္မ်ားကို ေ႐ွာင္႐ွားခဲ့သည္။ အေတြးအေခၚထိန္းခ်ဳပ္မႈ ၊ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ီေရးနည္းေပါင္းစုံ ၊ စိစစ္ေရး ၊ ႏွင့္ သမိုင္းႏွင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ေရးရာမ်ားအား ပုံဖ်က္ၿခင္း အပါအ၀င္ ေအာ္၀ဲလ္၏ အာဏာ႐ွင္စံနစ္ သ႐ုပ္ေဖာ္ လကၡဏာရပ္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ တပုံစံတည္း ျဖစ္သည္။

စာေရးဆရာ၏ ျမန္မာျပည္အေတြ႔အႀကံဳမ်ားသည္ ထိုစာအုပ္မ်ုားထဲတြင္ ေရာင္ျပန္ထင္ဟပ္မႈ ႐ွိေသာ္လည္း ေအာ္၀ဲလ္၏ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအေကာင္းဆုံးလက္ရာမ်ားကို ျမန္မာျပည္က အဓိက ၾသဇာ လႊမ္းမိုးထားသည္ ဆိုသည့္ အခ်က္မွာမူ အနည္းငယ္ ခ်ဲ႕ကားထားသည္ဟု အျငင္းပြားဘြယ္ ႐ွိသည္။ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား၏ စပိန္ျပည္တြင္းစစ္တြင္ သူ၏ မင္းမဲ့၀ါဒီ အဖြဲ႔ကသစၥာေဖာက္မႈ ၊ ဥေရာပ ဖက္ဆစ္၀ါဒ၏ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈႏွင့္ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္ မ်ားက စတာလင္၏ သုတ္သင္ ႐ွင္းလင္းမႈ ၊ စသည့္အခ်က္မ်ားက ဗ်ဴ႐ုိကေရစီကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕စနစ္ကို မုန္းတီးတတ္လာေသာ ျမန္မာျပည္ အေတြ႔အႀကဳံ မ်ားထက္ ေအာ္၀ဲလ္၏ ေျခေလးေခ်ာင္းေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ၁၉၈၄ စာအုပ္မ်ားေပၚတြင္ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ပို၍ႀကီးမားစြာ ရွိႏိုင္ပါသည္။

ေအာ္၀ဲလ္၏ စက္မႈႏိုင္ငံမ်ား၏အနိ႒ာ႐ုံမ်ား အေပၚ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖစ္ျခင္း ႏွင့္ ျမန္မာျပည္၏ ေခတ္ေနာက္က်ေသာ ေက်းလက္ေဒသအေပၚ ႐ႈျမင္ခ်က္အၾကားတြင္ လုံးလုံးလ်ားလ်ား ကြာျခားခ်က္ ႐ွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ထိုစံနစ္ႏွစ္ခုလုံးတြင္ တူညီေသာအခ်က္မွာ အေၾကာက္တရားၿဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာလူမ်ဳိးတဦးက လာကင္ကို ေျပာၾကား သကဲ့သို႔ “သူတို႔မွာ သတင္းေပးေတြ႐ွိတာမ႐ိွတာက အေရးမႀကီးပါဘူး။ သူတို႔ရဲ႕သတင္းေပးေတြ ေနရာတကာမွာ႐ွိေန တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယုံၾကည္ေနတယ္ဆိုရင္ လုံေလာက္ပါၿပီ ၊ အဲဒီေတာ့မွ သူတို႔အတြက္ အလုပ္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေပးရေတာ့တာေပါ့”

ေအာ္၀ဲလ္ ေနာက္သို႔ ေျခရာခံလိုက္ၿခင္းသည္ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းသကဲ့သို႔ပင္ ဤစာအုပ္၏ အဓိကအားသာခ်က္မွာ သူမႀကဳံေတြ႔ခဲ့ေသာ စိတ္၀င္စားစရာ လူတခ်ဳိ႕၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ၊ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖစ္မႈမ်ား ၊ေဒါသမ်ား ၊ တီထြင္ ႀကံဆမႈမ်ားအား ျပန္လည္တင္ျပထားပုံပင္ ျဖစ္သည္။ သာမန္ျပည္သူအမ်ားအျပားမွာ ယုံတ၀က္မယုံတ၀က္ ခန္႔မွန္းတြက္ ခ်က္ျခင္း၊ အနာဂတ္၏ အရိပ္အေယာင္ မ်ားကို လက္ဖက္ရည္ခြက္ထဲတြင္ ႐ွာေဖြျခင္းတို႔ျဖင့္ ဗ်ာမ်ားေနၾကသည္။ အႏွစ္ ေလးဆယ္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သည္ လူအမ်ား စကားက်ယ္က်ယ္ မေျပာဘဲတြတ္ထိုးၾကေသာ ၊ တ၀မ္းတခါးအတြက္ ေန႔စဥ္ ႐ုန္းကန္ လႈပ္႐ွား ရေသာ အာဏာ႐ွင္စံနစ္ကို ေမြးဖြားထုတ္လုပ္ေပးခဲ့သည္။

စာေပစိစစ္ေရးအဖြဲ႔က ဘ၀အေၾကာင္း သ႐ုပ္မေဖာ္နဲ႔ ဟု သ႔ူကို သတိေပးဖူးေၾကာင္း လာကင္ စကားေျပာ ခဲ့ေသာ ကဗ်ာ ဆရာတဦးက ေျပာျပသည္။ ေအာ္၀ဲလ္သည္ ဤစံနစ္အေၾကာင္းကို သိ႐ွိခဲ့သည္။ ဤစံနစ္ကို ေနာက္ဆုံးတြင္ ေက်ာ္လႊား အႏုိင္ယူႏုိင္မည့္ လူထု၏အစြမ္းကိုလည္း နားလည္ခဲ့သည္။

လ်ွိဳ႕၀ွက္သမိုင္းမ်ား သည္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားႏွင့္ သူတို႔၏ ခႏီၲပါရမီကို အေလးအျမတ္ ဂါရ၀ျပဳေသာ စာအုပ္ ျဖစ္ပါသည္။    ။

(၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလထုတ္ ဧရာဝတီမဂၢဇင္းမွ David Scott Mathieson ၏ Reading Tea Leaves ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္
ဘာသာျပန္ပါသည္္)

 
Facebook Video Blog
ကာတြန္း
ကာတြန္း
စစ္သည္ေတာ္ စာမ်က္ႏွာ
Ads-for-Cmnat224tg
  • အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္
  • သူ႔အေတြး သူ႔အျမင္

ဒီမိုကရက္တစ္ ယဥ္ေက်းမႈ တည္ေဆာက္ၾကပါစို႔

ျမန္မာျပည္ စာနယ္ဇင္းေလာက အတြက္ အံ့အားသင့္စရာေကာင္းေသာ၊ သို႔ေသာ္ ဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ေကာင္းေသာ သတင္းတပုဒ္ကို ယခုရက္ပိုင္းတြင္ ၾကားလိုက္ရသည္။ ျပည္ပအေျခစိုက္

အျပည့္အစံုသို႔

ဆႏၵမေစာၾကပါႏွင့္

ဧရာဝတီျမစ္ဆံု ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းႀကီးအား သမၼတ ဦးသိန္းစိန္မွ ဆိုင္းငံ့ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္သည္ ျမန္မာ တမ်ိဳးသားလုံး၏ ညီညြတ္မႈေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္မႈရသည္ဟု ေျပာရပါမည္။

အျပည့္အစံုသို႔

Donate to Irrawaddy

ေငြလဲႏႈန္း

ေအာက္တိုဘာ ၀၆၊ ၂၀၁၁
us ေဒၚလာ = ၈၃၀ က်ပ္
th ဘတ္ = ၂၅.၆ က်ပ္