ဧရာဝတီ

ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ ေနၾကသည့္ ျမန္မာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ ခ်ဥ္းကပ္ဆက္ဆံျခင္း အားျဖင့္ သူတို႔၏ အမူအက်င့္မ်ား ေျပာင္းလဲ လာလိမ့္မည္ဟု အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ယံုၾကည္ထားသည္ ဆိုလွ်င္ျဖင့္ "ကံေကာင္းပါေစ၊ သို႔ေသာ္လည္း က်ားက ဥပုသ္ေစာင့္မည္ မဟုတ္" ဟု က်ေနာ္ ဆိုခ်င္ပါသည္။

အမွန္ဆိုရလွ်င္ ယခု မူ၀ါဒအသစ္က လႊတ္ေတာ္အမတ္ တြမ္ လန္းတို႔စ္ (Tom Lantos) ကမကထျပဳ တင္သြင္းသည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းမ်ား တင္သြင္းမႈ ပိတ္ဆို႔ေရး ဥပေဒ (Tom Lantos Block Burmese JADE Act 2008) ခ်မွတ္ၿပီး မေရွးမေႏွာင္းမွာပင္ ေပၚထြက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားကို ပို၍တင္းက်ပ္စြာ ကိုင္တြယ္ရန္ ရည္ရြယ္ ခ်မွတ္ထားခဲ့ေသာ ဥပေဒလည္း ျဖစ္သည္။  

၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ဥပေဒတြင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ၃ ခ်က္ ရွိသည္။ စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အေပါင္းအပါမ်ား အေပၚ ဘ႑ာေရး ပိတ္ဆို႔မႈႏွင့္ ခရီးသြားလာခြင့္ ကန္႔သတ္ေရး၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္က ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေက်ာက္မ်က္သြင္းကုန္မ်ား တင္သြင္းမႈ ပိတ္ပင္ထားသည့္ ဥပေဒကို အားျဖည့္ေပးေရး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မူ၀ါဒမ်ားကို ညိႇႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မည့္ အထူးသံကိုယ္စားလွယ္ ေနရာတခု ဖန္တီး ခန္႔အပ္ေရးတို႔ပင္ ျဖစ္သည္။

အဆိုျပဳထားသည့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ သံကိုယ္စားလွယ္အသစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ား၊ တျခား စိတ္ပါ၀င္စားမႈ ရွိသည့္ ႏိုင္ငံမ်ား ဥပမာအားျဖင့္ ဥေရာပ သမဂၢမွ ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ ႏွင့္ အာဆီယံ အဖြဲ႔၀င္မ်ားအၾကား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။

၎၏ တာ၀န္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖိအားေပးျခင္း၊ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း၊ ျမန္မာျပည္သူမ်ား ထံသို႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီမ်ား ေပးေနၾကသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကုိ အေထာက္အကူေပးျခင္း စသည္တုိ႔  အပါအ၀င္ ဘက္စံု ခ်ဥ္းကပ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ပါ၀င္သည္။
 
သမၼတအိုဘားမား အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံေရးရာမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ အထူးသံ ကိုယ္စားလွယ္တဦးကုိ မ်ားမၾကာမီကာလတြင္ ခန္႔အပ္လိမ့္မည္ဟု ယူဆရသည္။

ကုလသမဂၢ၊ သို႔မဟုတ္ ဥေရာပသမဂၢမွ ကိုယ္စားလွယ္တဦးဦးထက္စာလွ်င္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ ကုိယ္စားလွယ္ကုိသာ ျမန္မာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ပို၍ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ရွိသည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံအေရး ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကသည့္ အတိုက္အခံ အင္အားစုမ်ားႏွင့္ ေလ့လာသူအမ်ားစုက သံုးသပ္ၾကသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လတြင္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂ်င္မ္၀က္ဘ္ကုိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊက မည္မွ် လိႈက္လွဲစြာ ဧည့္ခံလုိက္သည္ကိုလည္း ျမင္ခဲ့ၾကရၿပီး ျဖစ္သည္။

မည္သို႔ပင္ ျဖစ္ေစ၊ တြမ္ လန္းတို႔စ္၏ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းမ်ား ပိတ္ဆို႔ေရး ဥပေဒတြင္ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေရာ၊ ခ်ဥ္းကပ္ ဆက္ဆံေရး သေဘာပါ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ေနသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ မူ၀ါဒအသစ္တြင္လည္း မုန္႔ေရာ၊ တုတ္ပါ ေရာေနသည္မွာ အံ့ၾသဖြယ္ မရွိေပ။

ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီ ကလင္တန္က “ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရးလုပ္ၿပီး ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္တာကုိ မလုပ္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ မွားမွာပဲလုိ႔ ယူဆပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေရွ႕ကုိ ဆက္သြားတ့ဲအခါ ဒီနည္းလမ္း၂ခုစလုံးကုိ ကုိင္စဲြသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မၾကာေသးမီက ေျပာခ့ဲသည္။

ပိတ္ဆို႔ အေရးယူထားမႈမ်ား ရုပ္သိမ္းလိမ့္မည္ဟု ယူဆေနသည္မွာလည္း မွားယြင္းသည့္ အဓိပၸာယ္ေဖာ္ခ်က္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ဆုိသည္။

အျပင္ပန္းၾကည့္လွ်င္ မူ၀ါဒသစ္တြင္ ပို၍ ယံုၾကည္ လက္ခံဖြယ္ရွိသည့္ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေရး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလံုး ခ်က္ခ်င္း လြတ္ေျမာက္ေရး၊ အတိုက္အခံ အင္အားစုမ်ား၊ တိုင္းရင္းသား အင္အားစုမ်ားႏွင့္ အေလးအနက္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရး စသည့္ကိစၥမ်ား ေတာင္းဆိုထားသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။  

ထိန္းသိမ္းခံထားရသူ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေမရိကန္အစိုးရ၏ ခ်ဥ္းကပ္ ဆက္ဆံေရး မူ၀ါဒကို လက္ခံေၾကာင္း အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးဉာဏ္၀င္းက ေျပာသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အစိုးရထံသို႔ ေပးလိုေသာ သတင္းစကားမွာ ရွင္းလင္းလွသလို၊ ထင္သာျမင္သာလည္း ရွိသည္။

“သူေျပာတာက သူ႔အေနနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ဆက္ဆံေရးကို အၿမဲတမ္း လက္ခံထားပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ခ်ဥ္းကပ္ ဆက္ဆံေရး ဆိုတာမွာလည္း မ်က္ႏွာစာ ႏွစ္ဘက္ရွိပါတယ္။ အစိုးရနဲ႔ ဆက္ဆံသလို၊ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြနဲ႔လည္း ဆက္ဆံဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္” ဟု ဦးဉာဏ္၀င္းက ရွင္းျပသည္။

ဤေျပာဆိုခ်က္ေၾကာင့္ အေမရိကန္အစုိးရက ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ား ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ရပ္တည္ခ်က္မ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈေတာ့မည္ သုိ႔မဟုတ္ ေက်ာခိုင္းေတာ့မည္ေလာဟု အထင္ခံရဖြယ္ ရိွေၾကာင္း ျပန္လည္ သုံးသပ္မိမည္ ျဖစ္သည္။

“အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ မူ၀ါဒသစ္” ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပညာရွင္မ်ား၊ ေလ့လာေနသူမ်ားကလည္း သူတို႔၏ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရလက္ေအာက္တြင္ ဆက္လက္ ရွင္သန္ၾကရမည့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ အသံကို နားေထာင္ရန္ ပုိ၍ အေရးႀကီးသည္ဟု ယူဆပါသည္။

ဖိႏွိပ္ခံေနၾကရသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၊ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္းရိွ ႏိုင္ငံေရးအတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ သံဃာေတာ္မ်ားက မူ၀ါဒအသစ္ကို အထူး ေ၀ဖန္ၾကမည့္သူမ်ား ျဖစ္ေပမည္။
 
ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးမ်က္ႏွာစာတြင္မူ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ အဓိကမဟာမိတ္ ျဖစ္ေနသူ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ရုရွား ႏိုင္ငံတို႔ကလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ေျခလွမ္းသစ္ကို သတိႀကီးစြာျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကေပလိမ့္မည္။

ျပန္လည္ခ်ဥ္းကပ္ ဆက္ဆံေရး မူ၀ါဒအသစ္တြင္ အျခားက႑တခု မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ျပႆနာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာစစ္အစိုးရအတြက္ အဓိက လက္နက္ ေထာက္ပံ့သူ ျဖစ္ၿပီး၊ အဓိက ကုန္သြယ္ဘက္လည္း ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီတြင္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရကို အကာအကြယ္ ေပးထားသလို၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ ကုန္သြယ္မႈ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေပးမႈ စသျဖင့္ ပတ္သက္ဆက္စပ္မႈ မ်ားစြာ ရွိေနသည္။

သို႔ေသာ္လည္း တ႐ုတ္အစုိးရက တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ အေျခအေနမ်ားအေပၚ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ေနသည္။ ျမန္မာအစုိးရစစ္တပ္မ်ားက မၾကာေသးမီက ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔မ်ားကို တိုက္ခိုက္ရင္း တ႐ုတ္ႏွင့္ ကိုးကန္႔လူမ်ဳိးမ်ားကို အႏုိင္က်င့္၊ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား ျပဳခဲ့ၾကသည္။

ျပႆနာမ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းရန္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အႀကိမ္ႀကိမ္ အၾကံျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက လ်စ္လ်ဴရႈခဲ့သည္။ ေဆြမ်ဳိးေပါက္ေဖာ္ဆက္ဆံေရးကို ခ်ဳိးေဖာက္သည္ဟု တ႐ုတ္အစိုးရက ယူဆႏိုင္သလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မူ၀ါဒကုိလည္း ျပန္လည္သံုးသပ္လာႏိုင္သည္။

တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကလည္း “ျပည္တြင္း ျပႆနာမ်ားကို ေလ်ာ္ကန္ေသာနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းရန္၊ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိန္းသိမ္းရန္” ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးမ်ား၏ “လံုျခံဳေရးႏွင့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ေပးရန္” ရွားရွားပါးပါး ေျပာဆိုလာသည္။  

“ကိုယ့္ဘာသာ အထီးက်န္ ပိတ္ဆို႔ေနထိုင္တဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီ ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ အေနနဲ႔ေတာ့ ဘယ္သူက အမိန္႔လာေပးေပး နာခံမွာ မဟုတ္ဘူး၊ တ႐ုတ္ အစိုးရ ေျပာလာလည္း နာခံမွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ပဋိပကၡမ်ား ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ (International Crisis Group) ၏ အာရွေဒသ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေရာဘတ္ တမ္ပလာ (Robert Templer) က ေ၀ဖန္လုိက္သည္။

တ႐ုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တမ္ပလာက သတိေပး ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ “ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပႆနာ ေျဖရွင္းဖို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဦးေဆာင္လာေစဖို႔ ဆက္လက္ ေမွ်ာ္လင့္ေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အလုပ္ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြက မထိမေရာက္ ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ” ဟု ဆိုခဲ့သည္။

၎၏ ICG အဖြဲ႔၏ သတိေပးခ်က္တြင္လည္း အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား အေနႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ေရရွည္ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားရန္ မျဖစ္ႏိုင္သည့္ (ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ) လက္ရွိ မူ၀ါဒကို အေလးထား ေျပာဆိုသင့္ေၾကာင္း၊ ကုလ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ အပါအ၀င္ တျခားႏိုင္ငံ တကာ စင္ျမင့္မ်ားမွလည္း ဆက္လက္၍ ဖိအားေပးေနသင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳခဲ့သည္။  

ျမန္မာ အတိုက္အခံတခ်ဳိ႕ကလည္း ရယ္စရာဟာသတခုကုိ ေျပာဆိုေနၾကသည္။ ယခု ၀ါရွင္တန္က ခ်ဥ္းကပ္လာသည့္ အခ်ိန္တြင္ ေဘဂ်င္းက အသည္းကြဲ က်န္ေနရၿပီဟု ဆိုၾကသည္။

ေသခ်ာသည္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဤအေရးတြင္ က်န္ရစ္၍ မေနလိုပါ။ သို႔ေသာ္လည္း တခ်ိန္တည္းမွာပင္ သူတို႔ ေအာင္ျမင္မႈ တစံုတရာ ရရွိသည္ဟုလည္း ယူဆေနႏိုင္သည္။ အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရကုိ အထီးက်န္ျဖစ္ေစရန္ သုိ႔မဟုတ္ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ မျပဳၾကရန္ အေမရိကန္ ႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားအား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တိုက္တြန္းေနခဲ့သည့္ သူတို႔စကား မွန္ကန္သည္ဟု ယူဆႏိုင္ေသာေၾကာင့္ပင္။

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ ခ်ဥ္းကပ္သည့္ နည္းနာမ်ားကုိ အေျခတည္ၿပီး အေမရိကန္ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ အၾကား တူညီေသာ ရပ္တည္ခ်က္ တစံုတရာလည္း ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ဖြယ္ ရွိေနသည္။   

“ျမန္မာႏိုင္ငံက ေရြးေကာက္ပြဲကို အခုအခ်ိန္မွာ လံုး၀ ပစ္ပယ္လိုက္ဖို႔ မသင့္ေသးဘူး” ဟု ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥ ကလင္တန္က နယူးေယာက္တြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ “တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အဆင့္တဆင့္ အေနနဲ႔ ျမန္မာအတိုက္အခံ အင္အားစုေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသား အင္အားစုေတြအားလံုး အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ေပးမွသာ ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံၾကလိမ့္မယ္ ဆိုတာကို တုိက္တြန္းဖုိ႔အတြက္ က်မတို႔အေနနဲ႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုတယ္” ဟု မစၥ ကလင္တန္က ေျပာသည္။

ခ်ဳပ္၍ ဆိုရလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးအတြက္ အေမရိကန္ ႏွင့္ တ႐ုတ္အစုိးရတို႔က သူတို႔၏ မူ၀ါဒ အသစ္မ်ားကို ျပန္လည္ ခ်ိန္ညိႇၾကလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးကလည္း သူတို႔ အရႈံးေပး၍ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း သိေနၾကသလို၊ အေပးအယူ လုပ္ၾကရမည္ဟုလည္း ေသခ်ာ သိျမင္ထားၾကပါလိမ့္မည္။

ခက္ေတာ့ ခက္ေသးသည္။ အသိအျမင္နည္း၊ ေခါင္းမာလြန္းၿပီး ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္လွသည့္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားကမူ ၎တို႔ အာဏာတည္ျမဲေရးကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကဦးမည္သာ ျဖစ္ၿပီး၊ မည္သူတဦးႏွင့္မွ် အေပးအယူလုပ္စရာ မလိုဟု ယူဆထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

ေအာင္ေဇာ္ေရးသားသည့္ Engaging Naypyidaw ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။

< Prev		Next >