ဧရာဝတီ

ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းႏွင့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အင္တာဗ်ဴး အျပည့္အစံု

မႏုႆေဗဒပညာရွင္ ဂူစတပ္ဖ္ ေဟာက္တ္မင္ (Gustaaf Houtman) က ျမန္မာစစ္တပ္၏ ေပၚေပါက္လာပံု ဇာတိမူရင္း အစကို

ေလ့လာသုေတသနျပဳခဲ့ၿပီး ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက လိမ္ညာလုပ္ၾကံထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံ၍ တရား၀င္မႈရွိသေယာင္ ေဖာ္ျပေနၾကေၾကာင္း ဆိုခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရး ဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက သံဃာမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္အား တည့္မတ္လမ္းၫႊန္ေပးသည့္ အဓိက အင္အားစုမ်ားဟု ျမင္ခဲ့သည္။ ယခုလက္ရွိအေျခ အေနတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ သံဃာထုႏွင့္ စစ္တပ္အၾကား ပဋိပကၡသည္ စစ္တပ္က မႏိုင္သည့္ တိုက္ပြဲကို ဆင္ႏႊဲေန ျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု သူကဆိုပါသည္။

သူေရးသားထားသည့္ စာအုပ္၊ စာတမ္းမ်ားကို httpp://ghoutman.googlepages.com အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ ရရွိႏိုင္ပါသည္။ သူ႔ကို ဆက္သြယ္ ႏိုင္သည့္ အီး-ေမးလ္မွာ This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it ျဖစ္ပါသည္။

ေမး။ စစ္တပ္ အာဏာပိုင္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ရာ တရား၀င္ျဖစ္မႈ အခြင့္အလမ္းလံုး၀ မရွိဖူးလို႔ ခင္ဗ်ားက ဆိုထားပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလို ေျပာႏိုင္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ဘယ္လို အစိုးရမ်ဳိးပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ လူထုေတြဆီက အနည္းဆံုး ယံုၾကည္သက္၀င္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လိုတဲ့စိတ္၊ လိုလားေထာက္ခံမႈေတြ ရွိရပါလိမ့္မယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ရာစုႏွစ္ တ၀က္ေလာက္မွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ဟာ လူထုေတြဆီက သူတို႔ ရႏိုင္တဲ့ လိုလားေထာက္ခံမႈေတြကို ျဖဳန္းတီးပစ္ခဲ့ ၾကပါတယ္။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ တရား၀င္မႈရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့ေနရာမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ နည္းလမ္းကို မသံုးဘဲ အင္အားကိုသာ အဓမၼအားကိုးၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔က “ျပည္သူ႔ဆႏၵသေဘာထား” ဆိုတာေတြ ေျပာေနေပမယ့္ အႏွစ္အသားမပါဘဲ ျမန္မာ့သမုိင္းရဲ႕ ဗဟိုခ်က္မမွာ စစ္တပ္အခန္းက႑ကို အေရးပါေနရာရွိသေယာင္ ထည့္သြင္း ေျပာဆိုေနၾကျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။

စစ္တပ္က သူတို႔ကိုယ္တိုင္ဖန္တီးထားတဲ့ အလိမ္အညာလိႈင္းေတြနဲ႔ သူတို႔ျပန္ညိေနၾကပါတယ္။ သူတို႔က အတိုက္အခံ သေဘာထားဆိုရင္ လံုး၀သည္းညည္းခံမႈ မရွိသလို၊ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကိုလည္း ေမွးမွိန္ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ၾကပါ တယ္။ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြကို အမွန္အတိုင္း တင္ျပတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ဒီလိုမတိက်တဲ့အခ်က္ေတြကို သမိုင္းသဖြယ္ ဖန္တီး လုပ္ၾကံေနၾကတာ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းလွပါတယ္။ တခါတေလမွာ ပညာရွင္ရႈေထာင့္ဘက္က ၾကည့္ရင္ အေတာ့ကို ျငင္းခ်က္ထုတ္စရာ ေကာင္းတဲ့ကိစၥေတြပါ။

ေမး။ ဘာျဖစ္လို႔ ေအာင္ဆန္းက ျမန္မာျပည္သူေတြအတြက္ သိပ္အေရးပါရပါသလဲ။

ေျဖ။ ေအာင္ဆန္းက သူရဲေကာင္းတဦး ျဖစ္သလို၊ ျမန္မာလူထုေတြက ေလးစားတဲ့ အာဇာနည္ပါ။ အထူးသျဖင့္ ထက္ျမက္ ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရေအာင္ ၿဗိတိသွ်ေတြနဲ႔ ဂ်ပန္လက္ေအာက္က ရုန္းကန္ အရယူေပးခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ဘ၀နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့က႑၊ အစိတ္အပိုင္းေတြကို တႏိုင္ငံလံုးကအားလပ္ရက္၊ ပြဲလမ္းေတြအျဖစ္ က်င္းပခဲ့ၾကတာ ရွိသလို၊ ပိုက္ဆံေတြအားလံုးမွာလည္း သူ႔ပံုကို ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေန႔ထက္တိုင္ သူေသလြန္ၿပီးလို႔ ဆယ္စုႏွစ္ေျခာက္ခုၾကာ သည့္တိုင္ ဆႏၵျပသူေတြက ေအာင္ဆန္းရုပ္ပံုေတြကို ကိုင္ၿပီးဆႏၵျပေနၾကတုန္းပါ။ သူရဲ႕ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းက ဒ႑ာရီဆန္ ဆန္ ေဖာ္ျပျမႇင့္တင္ထားခဲေလေတာ့ စစ္တပ္ကလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို သူတို႔ရဲ႕ကိုယ္ပိုင္ျပယုဂ္အျဖစ္လုပ္၊ ယံုမွတ္ မွားခ်က္ေတြ ဖန္တီးၿပီး စစ္တပ္က အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာရယူထားတာကိုပဲ တရား၀င္ေၾကာင္း ျပေနေတာ့တာပါပဲ။

ေမး။ စိတ္ဓါတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ယဥ္ေက်းမႈ (Mental culture) ဆိုတဲ့ ခင္ဗ်ားစာအုပ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ သမိုင္းအေမြကို စစ္တပ္က ပံုမွားရိုက္အသံုးခ်ခဲ့ၿပီး၊ သူ႔သမီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပန္ၿပီးစိန္ေခၚခဲ့တယ္လို႔ ေရးသားထားတယ္။

ေျဖ။ ဟုတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ေျပာလိုတာက ေအာင္ဆန္းဟာ လူအမ်ားစုေထာက္ခံမႈကို ရယူႏိုင္ခဲ့တဲ့ သမိုင္းအေမြက ေခတ္ အဆက္ဆက္ေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႔၊ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးစ ကာလ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားတိုင္ အစိုးရမ်ားမွာ စုစည္းညီၫြတ္မႈကို ေပးစြမ္းႏိုင္တဲ့ ျပယုဂ္အသြင္ေဆာင္ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပန္ၾကည့္ပါ။ တခါက ပိုက္ဆံေပၚမွာ ေဖာ္ျပ ထားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရုပ္ပံုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တူေအာင္ တမင္ဖန္တီးထားတယ္ဆိုတာမ်ဳိးေတာင္ ေကာ လာဟလ ေျပာခဲ့ၾကတာ ရွိပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းကို ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ အမြန္းတင္ခဲ့ေလေတာ့ စစ္တပ္ကလည္း သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ျပယုဂ္ သဖြယ္လုပ္၊ ယံုမွတ္မွားခ်က္ေတြ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ၿပီး စစ္တပ္က အာဏာ ရယူထားတာကို တရား၀င္မႈရေအာင္ လုပ္တာပါပဲ။

တခါက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ႔အေဖနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စစ္တပ္က အဓိပၸါယ္ဖြင့္တာကို စိန္ေခၚေျပာဆိုခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီလိုလူအမ်ားကိုစုစည္းေစတဲ့ ျပယုဂ္အျဖစ္ ဘာနဲ႔ အစားထိုးႏိုင္မလဲဆိုတာ ရွာေဖြေနၾကတုန္းပါ။ ပုဂၢိဳလ္ ေရး မဟုတ္ခဲ့ရင္၊ လူတဦးတေယာက္ မဟုတ္ခဲ့ရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။ ပိုၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ရလြယ္ကူေစတာေပါ့။

အလ်င္စလိုပဲ စစ္တပ္က ေအာင္ဆန္းရဲ႕ျပယုဂ္ကို အျခားအမ်ဳိးသား ယဥ္ေက်းမႈလကၡဏာတခုကို ထုလုပ္ၿပီး အစားထိုးဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာဇာတ္သြတ္သြင္းျခင္းကို အႀကီးအက်ယ္လုပ္ေဆာင္လာခဲ့တာကို ေတြ႔ရ ပါလိမ့္မယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကိုယ္၌က ခ်ီးေျမႇာက္ထားတဲ့ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈထြန္းကားေရး ဆိုတာမ်ဳိးေတြကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း တက္လာတဲ့ စစ္အစိုးရက လုပ္လာခဲ့ပါတယ္။

ပိုက္ဆံမွာပါတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပံုေတြကို လူမဟုတ္တဲ့အရာ၀တၳဳေတြနဲ႔ အစားထိုးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ ပိုက္ဆံေတြမွာ ေအာင္ဆန္းပံုမပါေတာ့ဘဲ ျခေသၤ့ရုပ္ပံုနဲ႔ အစားထိုးခဲ့ပါတယ္။ ဘုရားပုထိုးေတြေရွ႕မွာ ေစာင့္ ေနၾကတဲ့ ဒ႑ာရီလာ အေကာင္ပါ။ ဒီျခေသၤ့ကိုပဲ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအသင္း (USDA) ရဲ႕ အထိမ္းအမွတ္၊ စစ္တပ္ရဲ႕ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္လည္း သံုးခဲ့ပါေသးတယ္။ စစ္တပ္ကို ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ စိတ္လိုလက္ရ မေထာက္ခံတဲ့သူေတြ ဆိုရင္ (USDA) အဖြဲ႔က အေႏွာက္ယွက္ေပးတာေတြ ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။

ဒီလို ႏိုင္ငံေတာ္ကို စစ္တပ္က ဆက္အုပ္ခ်ဳပ္ေနရတဲ့အေၾကာင္းကို တရား၀င္ျဖစ္ေစဖို႔လည္း သမိုင္းကို အႀကီးအက်ယ္ လိမ္ညာဖန္တီးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ လူထုေတြကို အႀကီးအက်ယ္ေရႊ႕ေျပာင္းေနရာခ်တာေတြ လုပ္ခဲ့သလို၊ ပုဂံအပါအ၀င္ အျခားသမိုင္း ၀င္ေနရာေတြကိုလည္း အစားထိုးမရႏိုင္ေအာင္ ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကပါတယ္။

ေမး။ “ေအာင္ဆန္းလမ္းစဥ္- အနာဂတ္အစီအစဥ္ႏွင့္ ဂ်ပန္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို က်ဴးေက်ာ္ျခင္း” (Aung San's Way: The Blue Print and the Japanese Occupation of Burma) ဆိုတဲ့အခန္းမွာ ေအာင္ဆန္းအေပၚ လူထုေထာက္ခံမႈအႀကီး အက်ယ္ရရွိခဲ့တဲ့ အေနအထားကို စစ္တပ္က သူ႔အက်ဳိးအတြက္ အသံုးခ်လိုတဲ့အတြက္ ဖန္တီးဖ်က္ဆီးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္ ဆုိၿပီး ေရးထားပါတယ္။ ဘယ္လို အေထာက္အထားရွိလို႔ပါလဲ။

ေျဖ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒီေန႔ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀င္ကို ျပန္လိုက္ရင္ ေအာင္ဆန္း ပထမအႀကိမ္ ဂ်ပန္ကို ေရာက္ခဲ့တဲ့ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလက စရပါလိမ့္မယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ တပ္မေတာ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့တာပါ။ ဒီ ကာလက သမိုင္းအရ အေရးပါတယ္လို႔ သတ္မွတ္ရပါလိမ့္မယ္။ အမ်ဳိးသားလြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈအတြက္ တရုတ္တို႔ဆီ က ကူညီေထာက္ပံ့မႈကို ရႏိုး-ရႏိုးေစာင့္ရင္း ေအာင္ဆန္းက ထိုင္၀မ္မွာေသာင္တင္ေနတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူ႔ကို ဗိုလ္မွဴး ႀကီးဆူဇူကီး ဦးေဆာင္တဲ့ ေထာက္လွမ္းေရး အုပ္စုတခုက ဂ်ပန္ျပည္ကို တရားမ၀င္ ခိုးသြင္းသြားခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ကို ဂ်ပန္ ေခၚသြားဖို႔ ဂ်ပန္ဘုရင့္တပ္မေတာ္က တရား၀င္ေထာက္ခံခ်က္ မရပါဘူး။

အဲဒီကာလမွာ အရာရာက လွ်ဳိ႕၀ွက္လုပ္ေဆာင္ေနရေတာ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တည္ေထာင္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း တရား၀င္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြ သိပ္မက်န္ရစ္ပါဘူး။ လူေျပာမ်ားတဲ့ အေထာက္အထားတခုကေတာ့ အဲဒီကာလက ေအာင္ဆန္းက ေရးတယ္ဆိုတဲ့ “ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အနာဂတ္အစီအစဥ္” (The Blue Print for a Free Burma) ဆိုတာပါပဲ။ ဒီအခ်က္ကုိ စစ္အစိုးရကသာ ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ မၾကာေသးခင္ကပဲ အခ်ဳိ႕ပညာရွင္ေတြက လည္း ကိုးကားၿပီး ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ ဒီအေထာက္အထားကို ကိုင္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ သူ႔အေဖရဲ႕ႏိုင္ငံ ေရး အယူအဆကို အကဲျဖတ္ခ်က္မွားတယ္ဆိုၿပီး ဆန္႔က်င္ ေျပာဆိုေနၾကတာမ်ဳိးပါ။ ေျပာရရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ဟာ ပါလီမန္ စနစ္မ်ဳိးနဲ႔ မသြားသင့္ဘူး၊ တပါတီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ဳိးနဲ႔ သြားသင့္တယ္ဆိုတာမ်ဳိး ေအာင္ဆန္းက ေျပာခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥပါ။ ဒီအေထာက္အထားက သူ႔အေဖရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ေျခရာနင္းဖို႔ လုပ္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ရပ္တည္ ေျပာဆိုခ်က္ေတြကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ဒီကိစၥဟာ စစ္တပ္က လြဲမွားအဓိပၸါယ္ဖြင့္တာလို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီစာတမ္းကို ေအာင္ဆန္းေရးတယ္ဆိုတာ လြဲမွားၿပီး ရည္ၫႊန္းေနၾကတာပါ။ ေအာင္ဆန္းက ဒီစာတမ္းကို လံုး၀ မေရးခဲ့ပါဘူး။ ဂ်ပန္ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ကပဲ ဘုရင့္တပ္မေတာ္ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကို ရရွိေအာင္ လုပ္ၾကံၿပီးေရးခဲ့တဲ့စာတမ္း ပါ။

ဒီအနာဂတ္စာတမ္း (Blue Print) ကို ေအာင္ဆန္းေရးတယ္ ဆိုၿပီး စလုပ္ၾကံဖန္တီးတာဟာ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ပါ။ ဂ်ပန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေက်ာ္လြန္လို႔ အေတာ္ၾကာမွ၊ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္က ရန္ကုန္မွာ စထုတ္ခဲ့တဲ့ ဂါဒီယန္သတင္းစာမွာ (အဲဒီမွာ သူက စတင္တည္ေထာင္သူ အယ္ဒီတာ) ေဖာ္ျပခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ကေနာက္ကြယ္က ပါခ့ဲပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေအာင္ဆန္းလုပ္ၾကံခံရတာလည္း အေတာ္ၾကာခဲ့ပါၿပီ။

အဲသည္ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀မႈ လုပ္လာတဲ့အခ်ိန္ကလည္း တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ စစ္တပ္က စိတ္ဓါတ္စစ္ဆင္ေရးလုပ္ငန္းေတြ စတင္ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ စစ္တပ္ကို လူထုေထာက္ခံမႈရဖို႔၊ ၾသဇာရွိလာဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနခဲ့ၾကတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါ တယ္။

သို႔ေသာ္ ေအာင္ဆန္းက ဂ်ပန္မွာရွိေနစဥ္ သူ႔ကိုယ္ပိုင္ စီမံကိန္းေရးခဲ့တာမ်ဳိး တခုမွ် မရွိဖူးလို႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ျငင္းခ်က္ ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ သူေျပာတာက ဗိုလ္မွဴးႀကီးဆူဇူကီးက ဒီအစီအစဥ္အတြက္ ေရးဖို႔ သူ႔ကို အတင္းအက်ပ္တိုက္တြန္းၿပီး၊ ေအာင္ဆန္းကို သူ႔လက္ေရးနဲ႔ ျပန္ခ်ေရးဖို႔ ခိုင္းခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲသည္စာတမ္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘာဆက္ျဖစ္ခဲ့ တယ္ဆိုတာ မသိဖူးလို႔ ေအာင္ဆန္းက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ေအာင္ဆန္းက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျငင္းပယ္ခဲ့တဲ့၊ ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလက ႏိုင္ငံ ျခား က်ဴးေက်ာ္သူေတြက (ျမန္မာျပည္ က်ဴးေက်ာ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔) ေရးထားတဲ့ စာတမ္းကို၊ ဒီေန႔ စစ္အစိုးရက ကိုယ့္ လူမ်ဳိးေတြ ကိုယ္တိုင္ ဖန္တီးထားတဲ့ သမုိင္းအစဥ္အလာတခုအျဖစ္ ဂုဏ္ယူအမႊန္းတင္ ေျပာဆိုေနတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။

ေမး။ ဒါျဖင့္ဆိုရင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကတည္းက စစ္တပ္အုပ္စိုးမႈဟာ တရားမ၀င္ဘူးလို႔ ခင္ဗ်ားက ဆိုလိုခ်င္တာလား။

ေျဖ။ အင္း..ဒါကေတာ့ ေအာင္ဆန္းရဲ႕ကိုယ္ေရးအထုပၸတိမွာ သိပ္အေရးႀကီးေနတဲ့ကာလ အပိုင္းအျခားမွာ၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိနဲ႔ လိမ္ညာလုပ္ၾကံဖန္တီးခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားတခုမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္အလက္ေတြက စစ္အုပ္ ခ်ဳပ္ေရးအတြက္ အားသာခ်က္ရွိေစဖို႔ တမင္ျပန္ေရးခဲ့တာေတြပါ။ စစ္တပ္က သူတို႔အလိုက်အေနနဲ႔ ကိုးကားေနတဲ့စာတမ္း က ဂ်ပန္က ျမန္မာျပည္ကို က်ဴးေက်ာ္ဖို႔အတြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ျပင္ဆင္ခဲ့တဲ့စာတမ္း ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒီလို အသားလြတ္လိမ္ညာမႈေတြက ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရးယႏၱယားေတြကေန၊ ေနာက္ဆံုး ပညာရွင္ေတြရဲ႕ကိစၥ၊ ေနာက္ၿပီး သမိုင္း မွတ္တမ္းလိုျဖစ္လာတာ စိုးရိမ္စရာကိစၥ တခုပါပဲ။ အဲသည္လို လိမ္ညာမႈမ်ဳိး ဘယ္မွ်ရွိေနမွာလဲ မသိႏိုင္ပါဘူး။ က်ေနာ္ ေထာက္ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း စစ္တပ္က အဲသည္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အနာဂတ္အစီအစဥ္ (Blue Print) ကို ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွာ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း၊ ေနာက္မူကြဲကို ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္းမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ တရား၀င္မွတ္တမ္း အေနနဲ႔ ျပန္ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲသည္မွာ ျဖဳတ္ခ်န္ခဲ့တဲ့အထဲမွာ ျမန္မာျပည္အေရးမွာ ဂ်ပန္က ဗဟိုခ်က္မေနရာက ပါေန တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြ၊ ဘုရင္စနစ္ကို ပုတ္ခတ္တိုက္ခိုက္ထားတဲ့ အခ်က္ေတြ အပါအ၀င္၊ အခ်ဳိ႕ကိစၥေတြကို ျဖဳတ္ ခ်န္ထားခဲ့ပါတယ္။

ပညာရွင္ေတြအေနနဲ႔ ပိုၿပီး နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္းလိုက္သင့္တယ္။ စစ္တပ္က သူတို႔သမိုင္းအျဖစ္ ေျပာေနတဲ့ကိစၥေတြကိုလည္း ျပန္ၿပီး သံုးသပ္သင့္တယ္။ စစ္အစိုးရက ပညာရွင္ေတြကို သူတို႔ေျပာေနတာေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတဲ့အခ်က္ေတြကို လိုက္လံ မေလ့လာႏိုင္ေအာင္လည္း ကန္႔သတ္ထားေလေတာ့ ဒီကိစၥက ပိုခက္ပါတယ္။ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ပညာရွင္ေတြ ကိုယ္၌က ဒီလို မုသားေတြကို စီစစ္ပိုင္းျခားမႈမရွိဘဲ ထပ္ျဖန္႔ေနတဲ့အတြက္ စိတ္အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ရပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ဒီလိုေရးသားေနၾကတာဟာ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေစၿပီး၊ စစ္အစိုးရကို တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳေပးရာ ေရာက္ေစပါတယ္။

ေမး။ အကယ္၍ ေအာင္ဆန္းက အာဏာရွင္စနစ္ကို မေထာက္ခံဘူးဆိုပါေတာ့။ သူကဘယ္လိုစနစ္မ်ဳိးကို ေထာက္ခံတာလဲ။

ေျဖ။ ေအာင္ဆန္းက တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဖြဲ႔စည္းပံု ဗဟိုခ်က္မမွာ စစ္တပ္က ၀င္ေရာက္ေနရာယူထားမယ့္ အေျခအေနမ်ဳိး ကို ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့သူ မဟုတ္ပါဘူး။ စစ္တပ္ကသာ ေအာင္ဆန္းကို အခ်က္အလက္အမွားေတြနဲ႔ အသံုးခ်ၿပီး၊ ႏိုင္ငံေရး ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ သမိုင္းမွာ တရား၀င္မႈရွိသေယာင္ ဖန္တီးခဲ့တာပါ။ က်ေနာ္အျခားေနရာေတြမွာ ေဆြးေႏြး တင္ျပခဲ့သလိုပါပဲ။ ေအာင္ဆန္းက ဆိုရွယ္လစ္စနစ္နဲ႔ သြားဖို႔ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဂ်ပန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ သူကပဲ ပထမဦးဆံုး ဒီမိုကေရစီကိုပဲ ေျပာခဲ့တာပါ။

ေမး။ ခင္ဗ်ားတရား၀င္ ေျပာခဲ့တာက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြရဲ႕ တည္ရွိေနမႈဟာ စစ္အာဏာပိုင္ေတြကလြဲရင္ ျမန္မာျပည္မွာ လြတ္လပ္စြာတည္ရွိေနတဲ့ တခုတည္းေသာ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းျဖစ္တယ္။ စစ္တပ္က အတိုင္းအတာတခုအရ အုပ္ခ်ဳပ္ထိန္း ကြပ္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းလို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္လိုအေၾကာင္းေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ေနတာလဲ။

ေျဖ။ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕လြတ္ေျမာက္ေရးအေၾကာင္း ၀ိမုတၱိတရားဟာ ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ ကတည္းက သေႏၶတည္ခဲ့ၿပီး၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀ ရာစု ပထမရာစုအဆန္းပိုင္းတ၀က္ေလာက္ထဲက စခဲ့တယ္လို႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ ဒီကိစၥက ႏိုင္ငံမွာ အက်ပ္အတည္းေတြ ၾကံဳလာတိုင္း ျပန္ျပန္ေပၚလာေလ့ ရွိပါတယ္။ ရဟန္းသံဃာေတြက စစ္အစိုးရအေပၚမွာ ၾသဇာရွိၾကပါတယ္။ သူတို႔ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ဇနီးသားမယားေတြက သူတို႔ခင္ပြန္းေယာက္်ားေတြအတြက္ ကုသိုလ္ ျပဳဖို႔၊ အကာအကြယ္ အေစာင့္အေရွာက္ရေစဖို႔ ဘာသာေရးအရိပ္ကို ခိုလႈံေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္၊ ေရြး ေကာက္ပြဲၿပီး ကာလ စစ္တပ္က NLD ပါတီကို အာဏာလႊဲေပးဖို႔ ပ်က္ကြက္တုန္းကလည္း၊ ရဟန္းသံဃာေတြက သူတို႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းေတြမွာ ပထမဦးဆံုး ဒီမိုကေရစီပါလီမန္က်င္းပဖို႔ ေနရာေပးခြင့္ျပဳခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုတုံ႔ျပန္ခဲ့ ၾကဖူးပါတယ္။

ဒီေန႔အခ်ိန္မွာေတာ့ အရပ္သား အတိုက္အခံအင္အားစုေတြကို အျပင္းအထန္ႏွိပ္ကြပ္ၿပီးတဲ့ကာလမွာေတာ့၊ ဒီပဋိပကၡေတြ ကေန တိုက္ရိုက္အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မခံရဘဲ ကင္းလြတ္ေနတာဆိုလို႔ ရဟန္းသံဃာေတြပဲ လြတ္လပ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္း ဆို ၿပီး က်န္ပါေတာ့တယ္။ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေခ်မႈန္းမႈေတြမွာ စစ္အစိုးရက တိတ္တဆိတ္မီးရႈိ႕အစေဖ်ာက္လိုက္တဲ့ သူေတြအထဲမွာ ရဟန္းေတြ ဘယ္ႏွစ္ပါး ပါသြားမယ္ဆိုတာ က်ေနာ္မေသခ်ာပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ စစ္တပ္ကသာ အျမဲတေစ တိုင္းျပည္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားမယ္၊ သူတို႔ကသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆကေတာ့ သိပ္ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ လြန္းပါတယ္။ လူထုေတြနဲ႔လည္း ကင္းလြတ္လြန္းရာက်ပါတယ္။ က်ေနာ့္ကိုလာေျပာၾကတဲ့သူေတြကေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕ အေနအထားဟာ ဒီအတိုင္းဆက္သြားလို႔ မရေတာ့ဘူး၊ မခုိင္ျမဲေတာ့ဘူးဆိုတာ ေပၚလြင္ေနပါတယ္။

ေမး။ ဒါေပမယ့္ ေသခ်ာတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဘာသာေရးစည္းျခားရမယ္လို႔ျမင္တဲ့ ေအာင္ဆန္းကေတာ့ ဗုဒၶ ဘာသာကို ႏိုင္ငံေရးအတြက္ အသံုးခ်စရာ လက္နက္တခုလို႔ မျမင္ပါဘူး။

ေျဖ။ ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေရးလက္နက္တခုအျဖစ္ အသံုးခ်တယ္ဆိုတာက အျခား ကိစၥတခုပါ။ ဗုဒၶဘာသာ သေဘာကို နားလည္မည္ဆိုရင္ မတည္ၿငိမ္မႈေတြက ဘယ္လိုျဖစ္လာသလဲ၊ တည္ၿငိမ္မႈ (စနစ္) ရေအာင္ ဘယ္လိုတည္ေဆာက္ရမလဲ ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအထဲမွာ ဘယ္လို၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာက တက႑ျဖစ္ပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေရးလက္နက္တခုအျဖစ္ သံုးတယ္ဆိုတဲ့ ေကာက္ခ်က္မ်ဳိးကေတာ့ ျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနေတြ အေပၚမွာ သိပ္အလြယ္လိုက္လြန္း အေပၚယံဆန္လြန္းၿပီး၊ မွားယြင္းသံုးသပ္တာမ်ဳိးနဲ႔ တူပါတယ္။ ေလာင္စာဆီေစ်းေတြကို လူေတြ မတတ္ႏိုင္တဲ့ေစ်းႏႈန္းအထိ ျမႇင့္လိုက္တယ္။ ဒီအခါမွာ ဒကာ ဒကာမေတြကို ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြကို လွဴဒါန္း မေထာက္ပံ့ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနအထိ ေရာက္လာေအာင္ လုပ္လိုက္တယ္ဆိုတာဟာ ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေရး ထဲဆြဲသြင္းလိုက္တာသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေအာင္ဆန္းေရးတဲ့ “ႏိုင္ငံေရးအမ်ဳိးမ်ဳိး” ဆိုတဲ့ အက္ေဆးေဆာင္းပါးမွာ လူေတြက ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကို ဘယ္လိုတီထြင္ခဲ့ၾက တယ္ဆိုတာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ လူေတြက လူမႈေရးအခင္းအက်င္း ဖြဲ႔စည္းစီစဥ္မႈ တခုလံုး စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ ျခစားပ်က္ ယြင္းမႈ (ကိေလသာ) ေတြ၊ မေတာ္ေလာဘေတြေၾကာင့္ မၿပိဳကြဲ မပ်က္စီးေစဖို႔အတြက္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္လာၾက တာျဖစ္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာျခစားပ်က္ယြင္းမႈေတြကို အဆံုးသတ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဗုဒၶဘာသာေဖာ္ျပတဲ့ က်င့္စဥ္ကေတာ့ ဒီလို ဖရိုဖရဲ မတည္ၿငိမ္ျဖစ္ရမႈေတြအတြက္ ေနာက္ထပ္ ေျဖရွင္းနည္းတခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာကေတာ့ ဒီလိုက်င့္စဥ္ေတြက ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ မေပၚခင္ကတည္းက တည္ရွိေနခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ရဟန္းေတြက အခုလိုေအာင္ျမင္စြာထြက္ၿပီး က်င့္သံုးျပလိုက္တာဟာလည္း ႏိုင္ငံေရးကိစၥေတြအေပၚကို လူေတြက တုံ႔ျပန္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့အေျခအေနေတြ ဖန္တီးေပး လိုက္တယ္လို႔ လူထုအမ်ားက ျမင္ၾကပါတယ္။ ပထမဦးဆံုး မဟာ သမတမင္းကို သူ႔ရဲ႕ အက်င့္သီလေကာင္းမႈ၊ အာရံု ခိုင္ၾကည္မႈ၊ နားလည္သိျမင္မႈေတြေၾကာင့္ လူေတြက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္လိုက္ပါတယ္။ (ဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ သူ႔ကို ဘုရားအေလာင္းလို႔လည္း ဆိုၾကပါတယ္။) ဒါေၾကာင့္ သူက လူေတြရဲ႕ ေလာက၊ သံသရာထဲက ခၽြင္းခ်က္ရွိတဲ့ဘ၀ေတြကို ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ မတည္ၿငိမ္ ဖရိုဖရဲျဖစ္ရမယ့္ အေျခအေနေတြက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ပိုင္ခြင့္ ရလာပါတယ္။ (ဥပမာအားျဖင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ေမြးဖြား (ဇာတိျဖစ္ေပၚ) ရျခင္း၊ ေသဆံုးရျခင္း စသျဖင့္ သံသရာ၀ဲၾသဂထဲ အဖန္ဖန္က်င္လည္ေနရျခင္းမွာ စိတ္ ပိုင္းဆိုင္ရာ မျပည့္စံုမႈ၊ မရင့္က်က္မႈေတြကေန ျဖစ္လာတဲ့ အလြန္အက်ဴးကိစၥေတြကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ပါပဲ။)

ေအာင္ဆန္းက ဒီအေျခခံေတြကို လက္ခံပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူက ႏိုင္ငံေရးကို ေလာကီအေရး၊ သံသရာအေရးလို႔ပဲ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ပါတယ္။ ဒီလိုပဲ အျခားျမန္မာအေရး ေဟာေျပာေနသူေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကလည္း ဒီေ၀ါဟာရေတြ ကို ေျပာေနၾကတာပါပဲ။ (ဥပမာ-ေန၀င္းရဲ႕ ကိုယ္ေရးအထုပၸတိ ျမန္မာလိုေရးထားတာကို ၾကည့္ေပါ့။)

ေအာင္ဆန္းက ႏိုင္ငံေရးမွာ တကိုယ္ေကာင္းဆန္တဲ့ အမူအက်င့္ကို ရႈံ႔ခ်ခဲ့ပါတယ္။ (အထူးသျဖင့္ ဒီေန႔စစ္တပ္ရဲ႕ ထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေလာကီပညာရဲ႕ ေမွာ္ဆန္ဆန္အပိုင္းေတြ၊ ေဗဒင္ယၾတာေတြ လုပ္ေနၾကပါတယ္။) ေနာက္ၿပီး လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တည္ၿငိမ္ေစဖို႔အတြက္လည္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြရဲ႕ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑ကို အသိအမွတ္ျပဳ ပါတယ္။ ဒီလိုျမင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပဲ ေအာင္ဆန္းက ရဟန္းသံဃာေတြကို ညီၫြတ္ေရးတရားေဟာၾကဖို႔နဲ႔ ေမတၱာကို “ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ အျမင့္ဆံုးပံုသဏၭာန္” တခုအျဖစ္ ေဟာေျပာပို႔ခ်ၾကဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုရဟန္းေတြ လုပ္လာတာလည္း ဒီကိစၥပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လမ္းမေပၚကိုထြက္လာၿပီး ေမတၱာသုတ္ကို ရြတ္ဖတ္ၾကတယ္။ လူတိုင္းအတြက္ ေမတၱာပို႔တယ္။ ေနာက္ဆံုး စစ္သားေတြလည္း ဒီလိုေမတၱာပို႔တဲ့အထဲမွာ ပါတာပဲ။ ဗုဒၶက ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ က်င့္ၾကံေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ က်င့္စဥ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ခံလာရတဲ့ အေျခအေနမွာေတာင္မွ ေမတၱာသုတ္ကို အတူတကြစုေပါင္း ရြတ္ဆိုၾကဖို႔ သြန္သင္ထားပါတယ္။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္ ရဟန္းသံဃာေတြ လုပ္ခဲ့တာက ႏိုင္ငံေရးအရဆႏၵျပမႈ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာက သူတို႔ရဲ႕ဗုဒၶဘာသာ က်င့္ၾကံမႈေတြကို ဘယ္သူတဦးတေယာက္ကမွ် အေႏွာက္အယွက္မရွိေစရ ဘဲ ပုံမွန္အေျခအေန ျပန္ေရာက္လာေစဖို႔ တိတ္တိတ္ဆိတ္ ဆိတ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ သူတို႔အခြင့္အေရးကို သူတို႔ျပန္လည္ ေဖာ္ျပလိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြအားလံုးရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ဒီလိုေဆာင္ရြက္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေအာင္ဆန္းေျပာခဲ့တာက ရဟန္းသံဃာေတြက သူတို႔တည္ရွိေနရတဲ့ ဘ၀ (ေလာကီ) အက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ ပိုျမင့္ျမတ္တဲ့ဘ၀ (ေလာကုတၱရာ) အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မၾကာေသးခင္က စစ္အစိုးရက ေျပာခဲ့တဲ့ သံဃာေတြက ေလာကီကိစၥေတြမွာ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္တယ္ဆိုၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့တာေတြဟာ ဘာမွအဓိပၸါယ္မရွိပါဘူး။ အခုလို သူတို႔က်င့္ၾကံမႈေတြကို ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရတဲ့ အေျခအေနမွာ ရဟန္းသံဃာေတြမွာ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ဖို႔ အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရွိပါတယ္။ လမ္းမေတြေပၚထြက္ၿပီး လူအမ်ားစုေပါင္းလို႔ ေမတၱာသုတ္ရြက္ၾကတာဟာ တာ၀န္တရပ္လို႔ေတာင္ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ေမး။ ခင္ဗ်ားက တခါတရံ ေလာက ဆိုၿပီး ၫႊန္းဆိုေျပာလို႔ရွိပါတယ္။ ဒီကိစၥက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဘယ္လိုပတ္သက္ေနပါသလဲ။

ေျဖ။ ဒီအခ်က္က ျမန္မာစကားမွာ “ေလာက” တို႔၊ “သံသရာ” တို႔ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရေတြကို ႏိုင္ငံေရးပတ္၀န္းက်င္ဖက္က ဘယ္လိုခံယူထားသလဲဆိုတဲ့ အခ်က္အေပၚကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ေအာင္ ျပန္သံုးသပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာက ဆိုတာကေတာ့ တိတိက်က်ေဖာ္ျပတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေယဘုယ်သေဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျပဳျပင္စီရင္ခံရတဲ့အေနအထား (ပဋိစၥ သမုပၸာဒ္တရား) ကို ၫႊန္းဆိုတာ ပါပဲ။

စစ္အစိုးရက က သူ႔အတြင္းပိုင္္းက ေထာက္ခံမႈရၿပီး တရား၀င္ျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ေလာက ကို သူကထိန္းခ်ဳပ္ လို႔ရတဲ့ အေနအထားကို ျပလိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အင္အားနဲ႔၊ ဂမၻီရပညာေတြ၊ ေဗဒင္ကိန္းခန္းေတြနဲ႔ သာမန္ထက္ ထူးျခားတဲ့ တန္ခိုးအစြမ္းတခုခု ရွိေနသလိုမ်ဳိး ျပသခ်င္ပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြအားလံုးကို ေအာင္ဆန္းက ဆန္႔က်င္ပါတယ္။

ဒီလိုေလာက အေပၚ လႊမ္းမိုးထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ ျပတဲ့အေနနဲ႔ လက္ရွိစစ္အစိုးရက ရဟန္းသံဃာေတြကို ႏိုင္ငံေရး အတြက္ အသံုးခ်ၿပီး၊ သူတို႔က ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑က ရွိေနသလိုမ်ဳိး ဆက္လုပ္ေဆာင္လုိၾကပါ တယ္။ ဒီအခ်က္က ဗုဒၶကို ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ မာရ္နတ္ရဲ႕ တပ္မေတာ္ႀကီးနဲ႔ မတူဘူးလား။ ဗုဒၶရဲ႕ သင္ၾကားမႈေတြက သူထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေလာက (ျပဳျပင္စီရင္ထားတဲ့ေလာက) ကေန လူေတြကို ဆြဲေခၚထုတ္သြားမယ္ ဆိုတာ သိတဲ့အခါ မာရ္နတ္ကလည္း ဗုဒၶကို စစ္ဆင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေတာ့တာပါပဲ။

၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပံုၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ စစ္အစိုးရက သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ဗုဒၶဘာသာေတြလို႔ ဟန္ေဆာင္ဖို႔ႀကိဳးစားပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုးမွာ ဘုရားေတြတည္တာေတြ၊ ျပဳျပင္မြမ္းမံတာေတြ လုပ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပုဂံေခတ္တပ္မေတာ္က ျမင့္ျမတ္ တဲ့ သာသနာေျမကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကပံုမ်ဳိး လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲသည္လို သူတို႔ႀကိဳးပမ္းခဲ့သမွ်ေတြဟာ ယခု ရဟန္းသံဃာေတြကို ဖမ္းဆီးတာ၊ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပမ္းတာ၊ သတ္ျဖတ္တာေတြ လုပ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သဲထဲေရသြန္ျဖစ္ သြားပါၿပီ။ ဒီလိုျပစ္မႈမ်ဳိးေတြက ျမန္မာ့လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမွာ ကံႀကီးထိုက္ေစတဲ့ျပစ္မႈေတြလို႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။

ေမး။ ခင္ဗ်ားက လက္ရွိစစ္အစိုးရဟာ ေလာကကို ထိန္းခ်ဳပ္လိုေဇာနဲ႔ သံဃာေတြကို ႏိုင္ငံေရးထဲ ဆြဲသြင္း၊ အသံုးခ်ခဲ့တယ္ လို႔ ဆိုလိုတာပါလား။

ေျဖ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးကို တခါတရံ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တဦးရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပံုစံမ်ဳိးတင္စား ေျပာၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီကိစၥက ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။ ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ေျပာဆိုခဲ့သမွ်ေတြ အေပၚ က်ေနာ့သံုးသပ္ခ်က္ကေတာ့ ေအာင္ဆန္းက ဘာသာေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးခြဲျခားက်င့္သံုးလိုတဲ့သူလို႔ပဲ သေဘာရပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ လူအမ်ားကလက္ခံယံုၾကည္ထားၾကသလို ဗုဒၶ၀ါဒ အႏွစ္သာရေတြကို သူ႔ႏိုင္ငံေရးမွာ ပစ္ပယ္တယ္လို႔ ေျပာလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူက အဂၤလိပ္လိုေရးသားေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ စာေတြ၊ ေျပာဆိုခ်က္ေတြမွာေတာ့ ပရိသတ္က ကြာပါတယ္။ ျမန္မာ ပရိသတ္ကို ေျပာသေလာက္ ဒီဘာသာေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြက မေပၚလြင္လွပါဘူး။ အဲဒါေတြကိုသာ ျမင္ၾက ဖတ္ၾကရတဲ့ ပညာရွင္ေတြက သူ႔ႏိုင္ငံေရးအေပၚ အလြယ္ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာစာေပမွာေတာ့ ေအာင္ဆန္းက သူ႔ရဲ႕ျမင့္ျမတ္တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈကို လူအမ်ား လက္ခံလာေအာင္တိုက္တြန္းဖို႔ အတြက္၊ ေမတၱာ၊ ျဗဟၼစိုရ္တရား၊ ေလာက၊ နိဗၺာန္၊ သမာဓိ စသျဖင့္ တန္ဖိုးရွိလွတဲ့၊ ခက္ခဲနက္နဲလွတဲ့ သေဘာတရား အယူအဆေတြကို ထည့္သြင္းၿပီး သက္၀င္လာေအာင္ အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ အျခားစကားလံုး အမ်ားအျပားလည္း ရွိပါေသး တယ္။ သူက ဒီလိုႏိုင္ငံေရးေ၀ါဟာရေတြအေပၚ သူခံယူထားတဲ့အတိုင္း၊ လူအမ်ားက ေလးစားလိုက္နာလာေစဖို႔ ေ၀ငွႏိုင္ ခဲ့ပါတယ္။ လိုအပ္သလိုလည္း အက်ယ္ခ်ဲ႕ေျပာဆိုခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ တနည္းေျပာရရင္ေတာ့ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားရဲ႕ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔တဲ့အပိုင္းေတြကို သူက ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္ေအာင္လုပ္ၿပီး၊ ကိုလိုနီစနစ္ရဲ႕ ဆိုးက်ဳိးေတြကို ေဖာ္ျပႏိုင္ဖို႔ လုပ္ ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။

ေအာင္ဆန္းက တခါတရံမွာ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းတရား မဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ပဲ ေၾကျငာခဲ့ ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွပဲ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ညစ္ပတ္တဲ့ကိစၥ မဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး ေျပာသလို၊ လူေတြကိုလည္း မိမိကိုယ္ကို ေ၀ဖန္ေရးလုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ပါေသးတယ္။

ေလာကအေပၚမွာ လႊမ္းမိုးႏိုင္ဖို႔ လက္ရွိစစ္အစိုးရက ရဟန္းသံဃာေတြကို ႏိုင္ငံေရးအတြက္ အသံုးခ်ေနၿပီး၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး မွာ အေရးပါတဲ့အခန္းက႑က ဆက္သြားႏိုင္ဖို႔ ေသခ်ာေအာင္ လုပ္ေနပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြကေရာ မာရ္နတ္ရဲ႕ စစ္တပ္နဲ႔ သေဘာ မတူေနဘူးလား။ လူေတြက ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြကို သိလာတဲ့ အခါမွာ သူထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ေလာကကေန လြတ္ ထြက္သြားၾကမွာကို ေၾကာက္ေနၿပီး၊ ဒီလိုလြတ္ထြက္ မသြားႏိုင္ဖို႔ ဗုဒၶကို စစ္ခင္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္တာမ်ဳိးနဲ႔ တူေနပါၿပီ။

Gustaaf Houtman ႏွင့္ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္း A Struggle for Authority ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုတင္ျပပါသည္။

 

< Prev		Next >