ထိုအပ်က္အစီး အေသအေပ်ာက္မ်ားအေပၚတြင္ ထပ္ဆင့္၍ စိုးရိမ္ပူပန္စရာ ေနာက္ဆက္တြဲမွာ ဖူကူရွီးမားေဒသရိွ တိုက်ိဳ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ထုတ္လုပ္ေရး ကုမၸဏီ (Tokyo Electric Power Company - TEPCO) ပိုင္ ႏ်ဴကလီးယား လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ေရး စက္႐ံု အမွတ္ (၁) မီးေလာင္ပ်က္စီးကာ ေရဒီယို သတၱိႂကြေရာင္ျခည္မ်ား ထုတ္လႊင့္လာသည့္ အႏၲရာယ္ႀကီး ျဖစ္ေလသည္။
အားလံုးသိထားၾကသည္မွာ ႏ်ဴကလီးယားေရာင္ျခည္ဆိုသည္မွာ အႏၲရာယ္ႀကီးမားသည္၊ အေ၀းကို ပ်ံ႕လြင့္လာႏိုင္သည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ ေ၀းႏိုင္သမွ်ေ၀းေ၀းကို ေျပးတာေကာင္းသည္ ဆိုတာပဲျဖစ္သည္။ ထုိစိုးရိမ္ပူပန္မႈႏွင့္ အေ၀းသုိ႔ ေရွာင္ေျပးျခင္းမွာ မမွားယြင္းေသာ္လည္း လိုသည္ထက္ပိုေသာ ထိတ္လန္႔ေၾကာက္ရြံ႕မႈမ်ား၊ အေလာသံုးဆယ္ ျပဳလုပ္မႈမ်ားသည္ မလိုလားအပ္ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲမ်ားကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဂ်ပန္ေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ ထိုဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္ အခ်ိန္ႏွင္႔တေျပးညီ ထုတ္ျပန္ေနေသာ မွန္ကန္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား၊ နည္းပညာဆိုင္ရာ ႐ႈေထာင့္မွ အျမင္မ်ားကို တတ္စြမ္းသေရြ႕ စုစည္းတင္ျပလိုက္ပါသည္။
ျပႆနာ ရင္းျမစ္
ဖူကူရွီးမား အမွတ္ (၁) စက္႐ံုတြင္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ေသာ Reactor စုစုေပါင္း ၆ လံုးရိွသည္။ ယခု ျပႆနာျဖစ္ေနေသာ စက္မ်ားမွာ ယူနစ္ ၁၊ ၂၊ ၃ ႏွင့္ ၄ တို႔ ျဖစ္သည္။ ယူနစ္ ၁၊ ၂၊ ၃ တုိ႔သည္ ငလ်င္ႏွင့္ ဆူနာမီ၀င္ခ်ိန္က လည္ပတ္ေနဆဲ စက္မ်ားျဖစ္ၿပီး ယူနစ္ ၄၊ ၅၊ ၆ သည္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းရန္အတြက္ ရပ္နားထားေသာ စက္မ်ားျဖစ္သည္။
စက္အားလံုးသည္ ငလ်င္လႈပ္သည္ႏွင့္ အလိုအေလ်ာက္ ရပ္နားသြားေစရန္ ဒီဇိုင္းလုပ္ထားသည္။ အမွန္တကယ္လည္း ငလ်င္လႈပ္ခ်ိန္တြင္ စက္ယူနစ္ ၁ ႏွင့္ ၃ တို႔ ရပ္ဆိုင္းသြားသည္။ ျပႆနာမွာ ငလ်င္ေနာက္မွ ပါလာသည့္ အလြန္အားျပင္းေသာ ဆူနာမီလိႈင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုဆူနာမီလႈိင္းမ်ားက အေရးေပၚလွ်ပ္စစ္ထုတ္ ဂ်င္နေရတာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးသယ္ေဆာင္သြားခဲ့သည္။
Reactor မ်ားသေဘာမွာ စက္လည္ပတ္မႈ ရပ္ထားခ်ိန္တြင္လည္း ႏ်ဴကလီးယား ေလာင္စာမ်ားအား ဆက္လက္ အေအးခံထားရန္ လိုအပ္သည္။ အေအးခံစက္ အလုပ္လုပ္ပံုမွာ အတြင္းမွေရပူမ်ားကို ေရေအးမ်ားႏွင့္ အစားထိုးလည္ပတ္ေစျခင္းျဖင့္ အတြင္းမွ အပူခ်ိန္ႏွင့္ဖိအားကို ထိန္းညိွေပးရသည္။
ႏ်ဴကလီးယားပါဝါ လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ျခင္း အေျခခံသေဘာတရားမွာ ႏ်ဴကလီးယားေလာင္စာဟုေခၚေသာ ယူေရနီယံ ေလာင္စာေခ်ာင္းမ်ားကို ဓာတ္ျပဳေစရန္ လႈံ႔ေဆာ္ေပးျခင္းျဖင္႔ အပူစြမ္းအင္ကို ထုတ္လုပ္ရရိွသည္။ ထိုအပူစြမ္းအင္ျဖင့္ ေရကိုအပူေပးၿပီး ေရေငြ႔ကိုထုတ္လုပ္သည္။ ထိုေရေငြ႔ျဖင့္ တာဘိုင္ကိုလည္ပတ္ေစၿပီး လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားကို ထုတ္လုပ္သည္။
ေလာင္စာေခ်ာင္းမ်ားသည္ အလြန္ပူျပင္းေသာ အပူစြမ္းအင္ကို ထုတ္လႊတ္ေသာေၾကာင့္ ထိုအပူကို ျပန္လည္ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ေရေအးကို မျပတ္သြင္းေပးရသည္။ စက္ကို ရပ္နားျခင္းဆိုသည္မွာ ထိုေလာင္စာေခ်ာင္းမ်ားကို Rreaction ျဖစ္ေအာင္ လႈံ႔ေဆာ္ျခင္း (Excitation mechanism) ကို ရပ္နားျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ေလာင္စာေခ်ာင္းမ်ား လံုး၀ ဓာတ္ျပဳမႈ ရပ္သြားသည့္အခ်ိန္အထိ လေပါင္းမ်ားစြာ အေအးခံထားရန္လိုအပ္သည္။
ယခုျဖစ္စဥ္တြင္ အေရးေပၚ လွ်ပ္စစ္ထုတ္စက္ ဂ်င္နေရတာမ်ား အလုပ္မလုပ္ေတာ႔သျဖင့္ အေအးခံစနစ္တခုလံုး ရပ္ဆိုင္းသြားၿပီး အတြင္းမွ ႏ်ဴကလီးယားေလာင္စာမ်ား အပူခ်ိန္ျမင္႔မားလာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရေငြ႔ျပန္မႈ အထိန္းအဆမရိွ မ်ားျပားလာၿပီး Reactor core အတြင္းမွ ေရခ်ိန္လည္း က်သြားသည္။
ရပ္ဆိုင္းထားေသာ ယူနစ္ ၄ စက္ ေပါက္ကြဲမႈသည္ တျခားစက္မ်ားႏွင့္မတူဘဲ ေရဒီယိုေရာင္ျခည္မ်ားကို ပိုမိုလႊင့္ထုတ္ေနသည္။ အေၾကာင္းရင္းမွာ စက္ရပ္ထားေသာ္လည္း အေအးခံထားေသာ ေလာင္စာေခ်ာင္းမ်ားထားရာ ကန္သည္ အလြန္ထူေသာ သံမဏိျဖင့္ျပဳလုပ္ထားသည့္ ဖိအားျမင့္ခံႏိုင္ရည္ရိွေသာ Reactor core အတြင္း ရိွေနသည္မဟုတ္ဘဲ core အျပင္ဘက္ ကပ္လ်က္ရိွ အေအးခံရာကန္တြင္ ရိွေနသည္။
ဖူကူရွီးမား Reactor မွာ အလြန္ခိုင္ခံ့ေသာ အကာအရံ Containment သံုးထပ္ ရိွသည္။ ႏ်ဴေလာင္စာ ဓာတ္ျပဳရာ အတြင္းဆံုးလႊာမွာ (၁) ဖိအားျမင့္ ခံႏိုင္ရည္ရွိေသာ ထူထဲသည့္ စတီးကန္၊ (၂) အသံုးျပဳၿပီးေလာင္စာ စသည္တို႔ အေအးခံရာေနရာကို လႊမ္းၿခံဳထားေသာ သံမဏိ အျပင္ဘက္ သိုေလွာင္ကန္ႏွင့္ (၃) ထိုအတြင္း ၂ လႊာကို လႊမ္းၿခံဳထားသည့္ အလြန္ထူေသာ ကြန္ကရစ္ Structure တို႔႔ျဖစ္သည္။
အေအးခံစနစ္ ပ်က္သြားေသာအခါ ေလာင္စာေခ်ာင္းမ်ား အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္လာၿပီး ေရအားလံုး ေရေငြ႔ျဖစ္ကာ ထုိမွတဆင္႔ ဟိုက္ဒ႐ုိဂ်င္ႏွင့္ ေအာက္စီဂ်င္ ဓာတ္ကြဲသြားၿပီး ကြန္ကရစ္ Structure အမိုးနားတြင္း ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ သိပ္သည္းဆ အားလြန္ကဲၿပီး ေပါက္ကြဲျခင္းဟု ယူဆၾကသည္။
အေအးခံခန္းသည္ အလြန္ထူေသာ စတီး Core အတြင္းမရိွဘဲ အျပင္သံမဏိခန္း (ကြန္ကရစ္အေဆက္အအံုအတြင္း) ရိွေနသျဖင္႔ စက္ယူနစ္ ၄ ေပါက္ကြဲမႈသည္ ေလထုအတြင္း ေရဒီယိုသတၱိႂကြ ေရာင္ျခည္မ်ား ပ်ံ႕လြင့္မႈအႏၲရာယ္ ပိုရိွသည္။ ကန္အတြင္း ေရလံုး၀ ကုန္ခမ္းသြားၿပီး ေလာင္စာေခ်ာင္းမ်ား အားလံုးေပၚလာလွ်င္ မိမိအပူခ်ိန္ျဖင့္ အရည္ေပ်ာ္ကာ လံုးဝ အရည္ေပ်ာ္က်သည့္ ျဖစ္စဥ္ (Total meltdown) ျဖစ္လာႏိုင္သည္။ Total meltdown ျဖစ္လွ်င္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္မ်ားကို အမ်ားဆံုးထုတ္လႊင့္လာၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေသာ အေျခအေနကို ေရာက္ႏိုင္သည္။
အဆိုးဆံုး အေျခအေနက ဘာလဲ
Total meltdown ျဖစ္ၿပီး ဓာတ္ေရာင္ျခည္ လႊင့္ထုတ္မႈမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈမရိွေတာ့ဟု ဆိုပါစို႔။ ဘာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္သနည္း။ သမိုင္းတေလွ်ာက္ အဆိုးဆံုး ႏ်ဴစိမ့္ထြက္မႈအျဖစ္ ႐ုရွႏိုင္ငံမွ ခ်ာႏိုဘိုင္းကို သတ္မွတ္ၾကသည္။ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္အားျဖင္႔ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ ၇ ျဖစ္သည္။ ခ်ာႏိုဘိုင္း ျဖစ္စဥ္က Reactor core ေပါက္ထြက္ၿပီး ႏ်ဴေလာင္စာေခ်ာင္းမ်ားသည္ အရည္ေပ်ာ္ကာ ေလထုအတြင္းသုိ႔ Radiation မ်ားကို တိုက္႐ိုက္ လႊင့္ထုတ္ခဲ့သည္။ ထိုသုိ႔ ဆိုးရြားလွေသာ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ ပ်ံ႕လြင့္မႈသည္ပင္ ကီလိုမီတာ ၅၀ (မိုင္ ၃၀) ပတ္လည္ အတြင္းမွာသာ ရိွခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က အေသအေပ်ာက္မ်ားခဲ့ျခင္းသည္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္သင့္ အစားအစာမ်ားကို လူမ်ားက ဆက္လက္ စားေသာက္ေနခဲ့ၾကျခင္းက အဓိကအခ်က္မ်ားထဲမွ တခ်က္ျဖစ္သည္။
ယခု ဖူကူရွီးမားျဖစ္စဥ္တြင္ ကီလိုမီတာ ၃၀ (မိုင္ ၂၀) အား စြန္႔ခြာထားသင့္သည့္ ဇုန္ (Exclusion zone) အျဖစ္သတ္မွတ္ထားသည္မွာ လံုေလာက္ေသာ အကြာအေ၀းျဖစ္သည္ဟု ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွ ႏ်ဴကလီးယား သိပၸံပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ “အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ားအတြက္ သိပၸံနည္းက် အႀကံေပးအဖြဲ႔” (Scientific Advice for Emergencies - SAGE) မွ ေျပာၾကားထားသည္။
ေရဒီယိုသတိၱႂကြေရာင္ျခည္မ်ား ပ်ံ႕လြင့္ႏိုင္မႈအားသည္ အလင္း၏ ပ်ံ႕လြင့္ႏိုင္မႈကဲ့သုိ႔ပင္ အကြာအေ၀းအေပၚ မူတည္သည္။ ေရဒီယိုသတၱိႂကြမႈအားသည္ အကြာအေ၀း၏ ႏွစ္ထပ္ကိန္းႏွင့္ အခ်ိဳးညီစြာ ျပင္းအားက်ဆင္းသြားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကီလိုမီတာ ရာခ်ီကြာေ၀းေသာေဒသမ်ား (ဥပမာ - တိုက်ိဳ) သည္ အဆိုးရြားဆံုး အေျခအေနမွာပင္လွ်င္ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ ရိွေလာက္ေသာ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ပမာဏအထိ မေရာက္နုိင္ဟု ပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္သည္။
ဓာတ္ေရာင္ျခည္ ပမာဏကို တိုင္းတာနည္း
ဓာတ္ေရာင္ျခည္ ပမာဏကို တိုင္းတာရာတြင္ Sievert (Sv) ဆိုေသာယူနစ္ျဖင္႔ တိုင္းတာသည္။ ဥပမာ - micro Sivert per hour (uSv/hr), mili Sivert per hour (mSv/hr) စသည္ျဖင့္ တုိင္းတာသည္။ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ႏွင့္ ထိေတြ႔ေသာ အခ်ိန္ ထည့္တြက္သည္ကို သတိျပဳပါ။ ဓာတ္မွန္ တခါ႐ိုက္လွ်င္ 600uSv/each time ေရာင္ျခည္သင့္ပါသည္။ ငွက္ေပ်ာသီး တလံုးစားလွ်င္ပင္ 0.0001 mSv ေရာင္ျခည္သင့္ပါသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ လူတစ္ဦး တႏွစ္ ထိေတြ႔ေနေသာ ေရာင္ျခည္အားမွာ ပ်မ္းမွ်အားျဖင္႔ 1mSv/year ရိွသည္ဟု ေလ့လာမႈမ်ားအရ သိရသည္။ ေဝါစထရိ ဂ်ာနယ္၏ ေဖာ္ျပခ်က္အရ ယခုအထိ တိုက်ိဳၿမိဳ႕လယ္တြင္ တိုင္းတာရရိွေသာ ဓာတ္ေရာင္ျခည္အားမွာ 0.95 mSv/hr ျဖစ္သည္။ သာမန္ အခ်ိန္ထက္ အနည္းငယ္ျမင့္မားေသာ ကိန္းဂဏန္းျဖစ္ေသာ္လည္း လူကိုအႏၲရာယ္ျဖစ္ေစေသာ ပမာဏေအာက္ မ်ားစြာေလ်ာ့နည္းေနေသးေသာ ပမာဏျဖစ္သည္။
ဂ်ပန္အစိုးရ၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားႏွင္႔ ႏိုင္ငံတကာ တုံ႔ျပန္မႈ
ဂ်ပန္အစုိးရက ယခုျဖစ္စဥ္အား အပူတျပင္း ကိုင္တြယ္ေနေသာ္လည္း မလိုအပ္ဘဲ လူအမ်ား အေၾကာက္လြန္မည္ စိုးရိမ္သျဖင့္ ေအးေဆးတည္ၿငိမ္မႈရိွၾကရန္ တိုက္တြန္းေနၿပီး အဆက္မျပတ္ သတင္းထုတ္ျပန္မႈမ်ား၊ ႐ုပ္သံ တိုက္႐ိုက္ ထုတ္လႊင္႔မႈမ်ားကိုလည္း ျပဳလုပ္ေနသည္။ တဖက္တြင္ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားကလည္း ႏ်ဴကလီးယားေၾကာင့္ ေဘးဒဏ္ျဖစ္ရန္ နီးကပ္ေနၿပီဟု ယူဆႏိုင္ေသာ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲေနသည့္ ႏ်ဴစက္႐ံု ပံုရိပ္ကို အဆက္မျပတ္ျပသေနသည္။ ႏိုင္ငံတကာကလည္း သံ႐ံုးမ်ားမွ ၎တို႔ ႏိုင္ငံသားမ်ားအား ျပည္လည္ေခၚယူရန္ ႀကိဳးစားေနသည္။
ဂ်ပန္ ႏ်ဴကလီးယားပညာရွင္မ်ား သတ္မွတ္ထားေသာ စိုးရိမ္ရသည့္ အဆင့္ ၄ အား ျပင္သစ္ပညာရွင္မ်ားက မလံုေလာက္ဟုဆိုကာ အဆင့္ ၆ ဟု သတ္မွတ္သည္။ တခ်ိဳ႕ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွ အစိုးရိမ္လြန္ကဲေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ ေဒသခံ ျပည္သူလူထုအတြင္း ေၾကာက္ရြံ႕စိတ္ကို ပိုမိုႀကီးထြားေစၿပီး အက်ိဳးဆက္အေနျဖင္႔ စတိုးဆိုင္မ်ားတြင္ အစားအေသာက္၊ ဓာတ္ခဲ စသည္မ်ားကို အလုအယက္ ၀ယ္ယူလာမႈ မ်ားျပားလာျခင္း၊ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ကို ခံစားေနရသည့္ ေဒသမ်ားသို႔ ေပးပို႔ရန္ အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေနေသာ ကုန္ပစၥည္းနည္းပါးမႈ၊ မလံုေလာက္မႈျဖစ္ေပၚျခင္း၊ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားသည္ မိမိတို႔ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ အလုအယက္ ျပန္ေနၾကသျဖင့္ ေလယာဥ္လက္မွတ္ေစ်းႏႈန္းမ်ား အဆမတန္ႀကီးမားေနျခင္း စသည့္ အက်ိဳးဆက္မ်ား ျဖစ္ေပၚေနသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားေရာ ဘာလုပ္သင့္သနည္း
ယခုအခ်ိန္တြင္ လွ်ပ္စစ္ထုတ္စက္႐ံု ပ်က္စီးမႈေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား မလံုေလာက္မႈ ျဖစ္ေပၚေနၿပီး လွ်ပ္စစ္မီးမ်ားကို အခါအားေလ်ာ္စြာ ျဖတ္ေတာက္ျခင္း ျဖစ္ေပၚေနသည္။ အက်ိဳးဆက္အေနျဖင္႔ ရထားမ်ား ပံုမွန္မေျပးဆြဲႏိုင္ျခင္း၊ စတိုင္းဆိုင္မ်ား၊ အလုပ္႐ံုမ်ား မဖြင္႔ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားသည္လည္း သြားေရးလာေရးခက္ျခင္း စသည့္ အဆင္မေျပမႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ထိုအဆင္မေျပမႈမ်ားသည္ ေရဒီယိုသတၱိႂကြ ဓာတ္ေရာင္ျခည္သင့္မည္ကို ေၾကာက္ေသာစိတ္ႏွင့္ ေပါင္းစပ္ၿပီး စိတ္ေရာကုိယ္ပါ ဒုကၡေရာက္ေနသူမ်ားစြာရိွသည္။
ေလယဥ္လက္မွတ္ခ ေစ်းႀကီးေပးကာ ျပန္သြားၾကသူမ်ားလည္း ရိွၾကသည္။ စာေရးသူ အႀကံေပးလိုသည္မွာ ယခုအခ်ိန္တြင္ တိုက်ိဳအနီးတ၀ိုက္၌ ေနရန္ စိတ္မရဲၾကသူမ်ားသည္ အိုဆာကာ၊ က်ဴးရႈးစသည့္ ပိုမိုေ၀းေသာ ေတာင္ဖက္ျခမ္းသို႔ ခဏတျဖဳတ္သြားေရာက္ ေနထိုင္သင့္ပါသည္။ ေရာင္ျခည္သင့္မည့္ အႏၲရာယ္မွာ အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း အလြန္စိုးရိမ္ရေသာ အေျခအေနတြင္ မရိွေသးပါ။
(ဟီကရိသည္ ဂ်ပန္ ထိပ္တန္း တကၠသိုလ္တခုမွ ျမန္မာ တြဲဘက္သုေတသီ တဦးျဖစ္ပါသည္။ စာေရးသူက ႏ်ဴကလီးယား ပညာရွင္ မဟုတ္ေသာ္လည္း အစိုးရမ်ားမွ ထုတ္ျပန္သည့္ အခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံကာ ေရးသားပို႔သည္ဟု ဆိုပါသည္။)
| < Prev | Next > |
|---|
