စီးပြားတက္ေနသည့္အခ်ိန္က ႏိုင္ငံျခားလုပ္သား မ်ားျဖင့္ပင္ သူတို႔၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ားကို ေမာင္းႏွင္ခဲ့ၾက၊ အသံုးခ်ခဲ့ၾကေသာ္လည္း စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းတြင္ ႏိုင္ငံအတြင္း အလုပ္အကိုင္မ်ားႏွင့္ အရင္းအႏွီးမ်ား တည္ျမဲေနေစရန္အတြက္ ႏိုင္ငံအမ်ားစုက သူတို႔၏ လုပ္သားေစ်းကြက္ကိုွ ပိတ္ပင္ကာကြယ္ၾကေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒ ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္ထလာျခင္း၊ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြား ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒမ်ား ျပန္လည္ခ်မွတ္က်င့္သံုးလာမည့္ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
ေရႊ႔ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားကို ေနရာမေပးခ်င္ေတာ့သည္မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံ တခုတည္းမွ် မဟုတ္ပါ။ အလုပ္သမားအေရး လႈပ္ ရွားေနၾကသည့္ အုပ္စုမ်ား၏ အဆိုအရ ကမၻာတ၀ွမ္းလံုးတြင္ ေရႊ႔ေျပာင္းအေျခခ်လုပ္သား သန္း ၁၀၀ ေက်ာ္ရွိေနပါသည္။ ယခုအေျခအေနတြင္ ပင္လယ္ေကြ႔ေဒသ၊ စကၤာပူ၊ ထိုင္၀မ္ စသည့္ႏိုင္ငံမ်ား၌ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကသူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ တရုတ္၊ ပါကစၥတန္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ သီရိ လကၤာ အလုပ္သမားမ်ား အစုအျပံဳလိုက္ အလုပ္ထုတ္ခံရျခင္းမ်ဳိး ေတြ႔ၾကံဳ ေနၾကရၿပီ ျဖစ္သည္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ILO) ၏ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းအရ ေရႊ႔ေျပာင္းအလုပ္သမား ၁. ၈ သန္းကို ထိုင္းႏိုင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံထားပါသည္။ အမ်ားစုမွာ ျမန္မာ၊ ကေမၻာဒီးယား၊ လာအိုႏိုင္ငံမ်ားမွ လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အလုပ္သမား အမ်ားစုမွာ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ ကုန္ ထုတ္လုပ္ေရးႏွင့္ အိမ္ေဖာ္မ်ားကဲ့သို႔ေသာ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ထိုသူမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္မႈ လုပ္အားေၾကာင့္ ထိုင္းစီးပြားေရးစနစ္အတြင္းသို႔ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၅၃ သန္းမွ် ႏွစ္စဥ္ ပံ့ပိုးေထာက္ကူေပးခဲ့ၾကသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံက ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွစတင္၍ ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားကို မွတ္ပံုတင္မ်ား ထုတ္ေပးကာ တရား၀င္ လက္ခံခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အမ်ားစုမွာ အခတန္ဖိုးႀကီးမားျခင္းႏွင့္ မွတ္ပံုတင္ရန္ အခ်ိန္ယူရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ မွတ္ပံုမတင္ထားဘဲ ေန ထိုင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကသည္။
၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သား တသန္းေက်ာ္က တရား၀င္ မွတ္ပံုတင္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကပါသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ကမူ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္လာသူ ဦးေရသည္ ၅၀၀,၀၀၀ အထိ က်ဆင္းသြားခဲ့သည္။ သို႔မဟုတ္ အမွန္ တကယ္ရွိေနသည့္ ဦးေရထက္ ေလးပံုတစ္ပံုမွ်သာ လာေရာက္မွတ္ပံုတင္ခဲ့သည္ဟုလည္း တြက္ဆႏိုင္သည္။ ျမန္မာ ေရႊ႔ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ လုပ္သားထု ၃၆ သန္းအနက္ ၅% မွ် ကို ယခုအခါ ကိုယ္စားျပဳေနရာယူထားၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
စီးပြားေရး က်ရိပ္အလယ္၌ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ အလုပ္သမားေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာင္းေရႊ႔အလုပ္သမား အသစ္မ်ား မွတ္ပံုတင္ ႏိုင္ရန္အတြက္ အခ်ိန္ဆြဲထားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းမွာ အလုပ္အကိုင္မ်ားကို ထိုင္း လုပ္သားထုုအတြက္ ကာကြယ္ရန္ ရည္ရြယ္ပံု ရပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္လာသူ ထိုင္းလုပ္သားမ်ားက ခက္ခဲ၊ ညစ္ပတ္၊ ၾကမ္းတမ္း အႏၱရာယ္မ်ား သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို စိတ္၀င္စားမႈ နည္းႏိုင္ပါသည္။ ဤသို႔ေသာ အလုပ္ၾကမ္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ေနၾကသူမ်ားက ေရႊ႔ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။
မွတ္ပံုတင္ထားသူ ေျပာင္းေရႊ႔ျမန္မာ အလုပ္သမားတဦးသည္ပင္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ အနိမ့္ဆံုးဟု သတ္မွတ္ထားသည့္ လုပ္ခ ၏ တ၀က္မွ်သာ ရရွိၾကၿပီး၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ကေလးမ်ားအတြက္ ပညာေရး စသည့္ အစိုးရ၏ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ခံစားႏိုင္ခြင့္ မရွိၾကပါ။ အကယ္၍ တရား၀င္ အဆင့္အတန္းမရွိပါက ျပန္ပို႔ခံရမည့္ အေရးကို ေၾကာက္ရြံ႔စိုးရိမ္ေနၾကရၿပီး ကၽြန္သာသာ လုပ္ငန္းခြင္မ်ဳိးတြင္ လုပ္ကိုင္ေနၾကရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ရာဇ၀တ္ဂိုဏ္း မ်ားႏွင့္ ျခစားအက်င့္ပ်က္ေနသူ ပုလိပ္မ်ား၏ အႏိုင္က်င့္ေခါင္းပံုျဖတ္မႈကိုလည္း မလြဲမေသြ ၾကံဳေတြ႔ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။
ေရႊ႔ေျပာင္း ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားအၾကား အလုပ္လက္မဲ့ ဦးေရ တိုးပြားလာေနျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေက်းလက္ စီးပြားေရးကို ဆိုးဆိုးရြားရြား ထိခိုက္လာေစရန္ အေၾကာင္းရွိေနပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ သန္းႏွင့္ခ်ီသည့္ ျပည္သူမ်ားမွာ အလုပ္သမားမ်ား၏ အိမ္လႊဲေငြကို မွီခိုေနၾကရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြမ္းက်င္သူ ပညာရွင္မ်ားက ဆိုၾကရာတြင္
အိမ္ျပန္လႊဲေငြကိုသံုး၍ လူအမ်ားက သူတို႔၏ အေျခခံ ရပ္တည္ရွင္သန္ေရး၊ စား၀တ္ေနမႈကိစၥမ်ား၊ အိမ္ယာေဆာက္လုပ္ ျခင္း၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပညာေရးကိစၥမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနၾကရပါသည္။
"အိမ္လႊဲေငြမ်ားက ပုဂၢလိက လူတဦးခ်င္းကိုသာ အက်ဳိးရွိေစသည္ မဟုတ္။ ၎အလုပ္သမားမ်ား ေနထိုင္ေနၾကသည့္ ေဒသဆိုင္ရာႏွင့္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရးကိုပါ ေကာင္းက်ဳိးေထာက္ကူ ျပဳေစသည္" ဟု ၾသစေၾတလ်ႏိုင္ငံ မက္ကိြဳင္းယား တကၠသိုလ္မွ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာကို ေရးသားသူ ပညာရွင္မ်ားက ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
" ေရႊ႔ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား၏ အိမ္လႊဲေငြႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ။ စစ္တမ္းေကာက္ယူ ရရွိမႈမ်ားအေပၚ စီးပြားေရးသံုးသပ္ခ်က္" အမည္ရ စာတမ္းတြင္ စီးပြားေရးပညာရွင္ ေရွာင္တာနဲ (Sean Turnell)၊ အလီဆန္ ဗစ္ကေရး (Alison Vicary)၊ ၀ိုင္လီ ဘရက္ဖို႔ဒ္ (Wylie Bradford) တို႔က ၂၀၀၂-၂၀၀၃ ခုႏွစ္အတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အလုပ္သမားမ်ားမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လႊဲေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း (၃၀၀) ခန္႔အထိ ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။ ဤပမာဏသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္းရွိ တိုက္ရိုက္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပမာဏ၏ ၂-ဆမွ် ရွိေနပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသားထုတ္ကုန္တန္ဖိုး (GDP) စုစုေပါင္း၏ ၅% ရွိေနသည္ဟု သုေတသနေတြ႔ရွိခ်က္က ဆိုသည္။
ယခင္ အတိတ္ကာလကလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ စီးပြားပ်က္ကပ္ ဆိုက္စဥ္က ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို နယ္ႏွင္ျပန္ပို႔ျခင္း ျဖင့္ ေျဖရွင္းခဲ့ဖူးပါသည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ စီးပြားပ်က္ကပ္ေၾကာင့္ အလုပ္လက္မဲ့မ်ား ထူေျပာလာရသည့္အခါ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီဦးေဆာင္သည့္ ထိုင္းအစိုးရက အလုပ္သမား မွတ္ပံုတင္လက္မွတ္မ်ား ျပန္ရုပ္သိမ္းျခင္း၊ အလုပ္သမားမ်ား နယ္ႏွင္ ျပန္ပို႔ျခင္းျဖင့္ တုံ႔ျပန္ခဲ့ဖူးသည္။
ဤမူ၀ါဒမ်ားက အလုပ္မျဖစ္ခဲ့ပါ။ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားက ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ တရား၀င္ျဖစ္ေစ၊ တရားမ၀င္ျဖစ္ေစ ဆက္လက္၀င္ေရာက္ေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ လုပ္ခေစ်းခ်ဳိသည့္ လုပ္သားမ်ားကို ဆက္လက္ေတာင္းဆိုေနသမွ်ကာလ ပတ္လံုး ေရာက္ရွိလာေနၾကဦးမည္ပင္ ျဖစ္သည္။ ေဒသအတြင္းရွိ စီးပြားေရးအရ ဦးေဆာင္ေနသည့္ ႏိုင္ငံတခုအေနႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေရႊ႔ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားကို ဆက္လက္ခိုင္းေစေနရဦးမည့္ အလားအလာကို အသိအမွတ္ျပဳရန္ လိုအပ္ ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ၀မ္းနည္းဖြယ္ ေကာင္းသည့္အခ်က္မွာ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ မူ၀ါဒခ်မွတ္သူမ်ားက သူတို႔ႏိုင္ငံ၏ စီးပြား ပ်က္ကပ္မွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ရန္ ပို၍ထိ ေရာက္သည့္ နည္းလမ္းမ်ား ရွာၾကံဆေနခ်ိန္၌၊ ကမၻာႏွင့္အ၀ွမ္းတြင္လည္း စီးပြား ေရးအရ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒ ျပန္လည္ ေခါင္းေထာင္ေနရာယူလာေနသည့္ အခ်ိန္၌၊ ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားသည္ ေနာက္ ဆံုးမွ ဦးစားေပး ငွားရမ္းခံရမည့္ အေနအထား၊ ပထမဦးဆံုး အလုပ္ျဖဳတ္ခံၾကရမည့္သူမ်ား ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။
| < Prev | Next > |
|---|
