ကြာတားဖိုင္နယ္မွာ ဘယ္သူေတြႏုိင္ ဘယ္သူေတြရႈံးမလဲ

ကမၻ႔ာဖလား ရႈံးထြက္ပြဲစဥ္မ်ား ၿပီးဆုံးလို႔ ဆန္ခါတင္ က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ အသင္းႀကီးေတြရဲ႕ ကြာတားဖုိင္နယ္ ပြဲစဥ္ေတြ မနက္ျဖန္မွာ  စတင္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီတႀကိမ္ က်င္းပတဲ့ ကမၻာ့ဖလား ကြာတားဖုိင္နယ္ရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ေတာင္အေမရိကအသင္း ၄ သင္း တၿပိဳင္နက္တည္း တက္ေရာက္ႏုိင္ျခင္း၊ အာဖရိကတုိက္က ဂါနာအသင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္ ကြားတာအဆင့္ကုိေရာက္ရွိလာျခင္းတုိ႔ဟာ ထူးျခား ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

ကြာတားဖုိင္နယ္ ပြဲစဥ္ေတြမွာေတာ့ တခ်ိန္တုန္းက ကမၻာ့ဖလားမွာ ေရႊထီး ေဆာင္းခဲ့တဲ့ ဥရုေဂြး အသင္းနဲ႔ အာဖရိက သူရဲေကာင္း ဂါနာအသင္း၊ ဥေရာပရဲ႕လိေမၼာေရာင္ နယ္သာလန္နဲ႔ နံပါတ္၀မ္း ဘရာဇီးအသင္း၊ နည္းျပမာရာဒုိနာ ရဲ႕ အာဂ်င္တီးနားနဲ႔ ၿပိဳင္ ဘက္ေဟာင္း ဂ်ာမနီ၊ ေတာင္အေမရိကရဲ႕ပါရာေဂြးအသင္းနဲ႔ ၂၀၀၈ ယူရုိခ်န္ပီယံ စပိန္အသင္း တုိ႔ ဒီအဆင့္မွာ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဘာလုံး အစဥ္အလာရွိတဲ့ ဥရုေဂြး နဲ႔ ဂါနာအသင္း ပြဲစဥ္ကေတာ့ မွ်တတဲ့ ပြဲစဥ္တခုလုိ႔ ဆုိႏုိင္သလုိ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ ကစားဟန္ ရွိတဲ့ အသင္းႏွစ္သင္း ေတြ႔ဆုံျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဥရုေဂြးအသင္းကေတာ့ ေတာင္အေမရိကအသင္းပီပီ ကြင္းလယ္ကစားကြက္အသာျဖင့္ အုပ္စုဖြဲ႕ကစားတတ္ၿပီး ဂါနာအသင္းက ေတာ့ ခြန္အားနဲ႔ အျမန္ႏႈန္းကုိ အသုံးျပဳၿပီး ကစားတဲ့အသင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဥရုေဂြး အသင္းဟာ ကမၻာ့ဖလားစတင္ခဲ့တဲ့ ၁၉၃၀ နဲ႔ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မွာခ်န္ပီယံျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၇၀ မကၠဆီကုိ ကမၻာ့ဖလားမွာေတာ့ ဆီမီးဖုိင္နယ္အဆင့္အထိ ေနာက္ဆုံး တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီတႀကိမ္ကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀အၾကာမွ ကြာတားအဆင့္ကုိ ပထမဆုံး အႀကိမ္ ျပန္လည္တက္ေရာက္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဂါနာအသင္းအတြက္ကေတာ့ ကြာတားဖုိင္နယ္အဆင့္ကုိ ပထမဆုံးတက္ေရာက္ႏုိင္ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ဒီပြဲမွာ ဥရုေဂြးအသင္းကုိ ႏုိင္လုိက္ မယ္ဆုိရင္ အာဖရိကတုိက္က ဆီးမီးဖုိင္နယ္ကုိ ပထမဆုံးတက္မယ့္ အသင္းျဖစ္လာမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ပုိမုိ ႀကိဳးစားသြားရမွာပါ၊ ဥရုေဂြးအသင္းကလည္း တေက်ာ့ျပန္ ကမၻာ့ဖလားကုိ ျပန္ယူဖုိ႔ ႀကိဳးစားမွာျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ၾကည့္ေကာင္းမယ့္ ပြဲေကာင္းတပြဲ ဆုိ ရင္လည္း မမွားပါဘူး။

“ဒီႏွစ္သင္း ေတြ႔ဆုံမွာဟာ မွ်တတဲ့အတြက္ ကစားခ်ိန္ မိနစ္ ၉၀ အတြင္း အရႈံးအႏုိင္ အေျဖမေပၚႏုိင္ဘူး၊ အခိ်န္ပုိ သုိ႔မဟုတ္ ပင္နယ္တီ အထိ သြားႏုိင္တယ္”လုိ႔ အားကစားကေလာင္ရွင္ တဦးျဖစ္သူ ျမန္မာႏုိင္ငံေဘာလုံးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ ဦးစုိးမုိးက သုံးသပ္ပါတယ္။

ကမၻာ့အဆင္ ၄ ရွိတဲ့ လိေမၼာ္ေရာင္ နယ္သာလန္ အသင္းကေတာ့ ကမၻာ့အဆင့္နံပါတ္ ၁ ဘရာဇီးအသင္းနဲ႔ ေတြ႔ဆုံမွာပါ။

ေယဘုယ် ၾကည့္ရင္ေတာ့ ဘရာဇီးအသင္းအေနနဲ႔ ပြဲေခ်ာင္တယ္လုိ႔ ေျပာရတဲ့ အေနအထားပါ၊ နယ္သာလန္ အသင္းအေနနဲ႔ လည္း ကြာတားအဆင့္မွာ ေစာစီးစြာ ဘရာဇီးလုိ အသင္းမ်ိဳးနဲ႔ ေတြ႔ဆုံရတာေတာ့ ကံေကာင္းတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ မရပါဘူး။

လက္ရွိနယ္သာလန္အသင္းရဲ႕အေနအထားကေတာ့ အာဂ်န္ေရာ္ဘင္၊ ဗန္ပါစီ၊ ဗန္ဒါဘတ္နဲ႔ ရွႏုိက္ဒါတုိ႔သာ ပြဲအေျဖကုိ ေျပာင္းလဲ ပစ္ႏုိင္တဲ့ စြမ္းရည္ရွိၿပီး ဘရာဇီးအသင္းကေတာ့ လုိအပ္ရင္ ေနာက္တန္း လူကအစ ဂုိးသြင္းႏုိင္တဲ့အတြက္ နယ္သာလန္အသင္း ဘရာဇီးကုိ ယွဥ္ဖုိ႔မလြယ္ပါဘူး။

နယ္သာလန္အသင္းရဲ႕အားနည္းခ်က္ကေတာ့ ေတာင္ပံကေန ေဘာလုံးသယ္လာၿပီး ဂုိးသြင္းတတ္တဲ့ အာဂ်န္ေရာ္ဘင္ကုိ မွီခုိေန ရတဲ့အျပင္ တုိက္စစ္မႉးဗန္ပါစီလည္း အာဆင္နယ္အသင္းမွာ ကစားသေလာက္ လက္ေရြးစင္မွာ ေျခမေပၚမႈပါပဲ။

ဘရာဇီးအသင္းအေနနဲ႔ အာဂ်န္ေရာ္ဘင္ကုိ ထိန္းထားႏုိင္ခဲ့ရင္ နယ္သာလန္အသင္း ဂုိးရဖုိ႔ ခက္ခဲပါလိမ့္မယ္။

ဘရာဇီးအသင္းကေတာ့ လက္ရွိအေနအထားအရ နယ္သာလန္အသင္းထက္ လူအင္အားေတာင့္တင္းေပမယ့္ အုပ္စုပြဲစဥ္ေတြရဲ႕ အစပုိင္းမွာေတာ့ ထင္သေလာက္ေျခစြမ္းမျပႏုိင္ခဲ့ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ခ်ီလီအသင္းနဲ႔ ေတြ႔တဲ့ ရႈံးထြက္ပြဲစဥ္မွာေတာ့ ဘရာဇီးအသင္း ေျခစြမ္း ျပန္ျပႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

ဘရာဇီးအသင္းမွာ ေရွ႕တန္း အလယ္တန္းသာမက ေနာက္ခံလူမ်ားကပါ ဂုိးသြင္းႏုိင္္တဲ့ စြမ္းရည္ရွိပါတယ္၊ အုပ္စုပြဲစဥ္မွာ ထူးျခား ခ်က္ ကေတာ့ ေနာက္ခ်န္တုိက္စစ္မႉး အျဖစ္ကစားတဲ့ အလယ္တန္းလူ ကာကာနဲ႔ တုိက္စစ္မႉး ေရာ္ဘင္ဟုိမပါဘဲ ေပၚတူဂီအသင္း ကုိ သေရကစားႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

ဘရာဇီးအသင္းဟာ အုပ္စုပြဲစဥ္မွာ ေျမာက္ကုိရီးယား နဲ႔ အုိင္ဗရီကုိ႔စ္အသင္းကုိ အႏုိင္ကစားခဲ့ၿပီး ေပၚတူဂီအသင္းကုိ သေရကစား ကာ အုပ္စုပထမျဖင့္ ရႈံးထြက္အဆင့္တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္၊ ရႈံးထြက္အဆင့္မွာ ခ်ီလီအသင္းကုိ ၃ ဂုိး ဂုိးမရွိ အႏုိင္ရခဲ့ၿပီး ကြာတား ဖုိင္နယ္ တက္ေရာက္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီ ေဘာလုံးအင္အားႀကီး ႏွစ္သင္းေတြ႔ဆုံမႈ သမုိင္းေၾကာင္းကေတာ့ ၁၉၇၄ မကၠဆီကုိကမၻာ့ဖလားမွာ နယ္သာလန္က အႏုိင္ရခဲ့ၿပီး ေတာ့ ၁၉၉၄ အေမရိကန္ကမၻာ့ဖလားမွာ ဘရာဇီးက ျပန္လည္အႏုိင္ယူခဲ့ပါတယ္၊ ၁၉၉၈ ျပင္သစ္ကမၻာ့ဖလားမွာ ထပ္မံေတြ႔ဆုံၿပီး  ဘရာဇီးအသင္းကပဲ အႏုိင္ထပ္ယူခဲ့ပါတယ္။

ေဘာလုံး၀ါသနာရွင္ စာေရးဆရာညီပုေလးက“နယ္သာလန္ ေနာက္တန္းအေနနဲ႔ ဘရာဇီးကုိ ၾကာၾကာေတာင့္မခံႏုိင္ဘူး၊ ဒီတႀကိမ္ လည္း ဘရာဇီးပဲ ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္”လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ေနာက္ ေဘာလုံး၀ါသနာအုိးေတြအတြက္ ရင္ခုန္ေစမယ့္ ပြဲကေတာ့ နည္းျပမာရာဒုိနာရဲ႕အာဂ်င္တီးနား အသင္းနဲ႔ ဥေရာပအသင္း ႀကီး ျဖစ္တဲ့ ဂ်ာမနီအသင္းတုိ႔ ပြဲပဲျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အသင္းေကာင္းႏွစ္သင္း ဒီအဆင့္မွာ ေစာစီးစြာ ေတြ႔ဆုံမႈကေတာ့ ပြဲၾကည့္ ပရိသတ္အတြက္ ႏွေျမာစရာပါ။

ဒီႏွစ္သင္းရဲ႕ ေတြ႔ဆုံမႈ သမုိင္းေၾကာင္းကုိ ျပန္ၾကည့္ရင္၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ဂ်ာမနီ ကမၻာ့ဖလား မွာလည္း ကြာတား ဖုိင္နယ္အဆင့္မွာ ေတြ႔ဆုံ ဖူးၿပီး တဘက္ တဂုိးစီ သေရက်ကာ ပင္နယ္တီ အဆုံးအျဖတ္ ခံယူရာ မွာေတာ့ ဂ်ာမနီအသင္းက အႏုိင္ရၿပီး ဆီးမီးဖုိင္နယ္ အဆင့္ တက္ေရာက္ ခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိကမၻာ့ ဖလားမွာေတာ့ အာဂ်င္တီးနား အသင္းအေနနဲ႔ အုပ္စုပြဲစဥ္မွာ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယား ၊ေတာင္ကုိရီးယား၊ ဂရိအသင္းတုိ႔ကုိ အႏုိင္ယူၿပီး ရႈံးထြက္အဆင့္ကုိ တက္ခဲ့ပါတယ္၊ ရႈံးထြက္ အဆင့္မွာလည္း မကၠဆီကုိအသင္းကုိ ၃ ဂုိး ၁ဂုိးနဲ႔ အႏုိင္ရရွိခဲ့ပါတယ္။

အုပ္စုပြဲစဥ္နဲ႔ ရႈံးထြက္ပြဲစဥ္ေတြမွာ သက္ေသာင့္သက္သာ ကစားၿပီး ကြာတားအဆင့္ကုိ ေရာက္လာျခင္းျဖစ္တဲ့ အတြက္ အာဂ်င္ တီးနားအေနနဲ႔ ပြဲပန္းမႈ မရွိပါဘူး။

အာဂ်င္တီးနားအသင္းဟာ လက္ရွိလူစာရင္းအရ ဂ်ာမနီအသင္းထက္ အနည္းငယ္သာလြန္ၿပီး “မက္ဆီ”ကုိ တုိက္စစ္မႉးေနရာထက္ အလယ္တန္းကစားသမား အျဖစ္ေျပာင္းလဲ အသုံးျပဳထားျခင္းဟာ အာဂ်င္တီးနား အတြက္ အားသာခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

ေဘာလုံးကုိကုိင္ၿပီး လႈပ္ကစားတတ္တဲ့ မက္ဆီေၾကာင့္ ဂ်ာမနီေနာက္တန္း အလုပ္ရႈပ္ေစၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ကြက္ လပ္ေတြကုိ ဟီဂူအင္၊ တီဗက္စ္ အစရွိတဲ့ အာဂ်င္တီးနား ကစားသမားမ်ားက အခြင့္ေကာင္း ယူသြားႏုိင္ပါတယ္။

ဂ်ာမနီအသင္းရဲ႕ အဓိကကစားသမားေတြကေတာ့ ေတာင္ပံကစားသမား ေက်ာနံပါတ္ ၈ အုိေဇးလ္နဲ႔ ေက်ာနံပါတ္ ၁၃ မူလာတုိ႔ ျဖစ္ၿပီး အလယ္တန္းလူ ရွ၀ိန္းစတုိက္ဂါ ကေတာ့ ဂုိးမသြင္းႏုိင္ေသးေပမယ့္လည္း လုိအပ္ရင္ ေနာက္တန္းကုိပါ ဆင္းကစားႏုိင္ၿပီး  ရုတ္တရက္ တန္ျပန္တုိက္စစ္ကုိ ေျပာင္းႏုိင္တဲ့ စြမ္းရည္ ရွိပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ေရွ႕တန္းတုိက္စစ္မႉးမ်ား ဂုိးသြင္းမမွန္ျခင္းကေတာ့ ဂ်ာမနီရဲ႕ အားနည္းခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

အုပ္စုပြဲစဥ္ေတြမွာလည္း တုိက္စစ္မႉး ပုိေဒါ့စကီး ဂုိးမသြင္းႏုိင္သည့္အတြက္ ဆားဘီးယား အသင္းကို ရႈံးနိမ့္ခဲ့ရၿပီး အဂၤလန္ႏွင့္ ပြဲတြင္လည္း အဓိက ဂုိးသြင္းခဲ့သူမ်ားမွာေတာင္ပံ ကစားသမားမ်ား ပင္ျဖစ္သည္။

ႏွစ္သင္းစလုံး ေဘာလုံးကုိင္ကစားၿပီ တုိက္စစ္ဦးစားေပး ကစားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ၾကည့္ေကာင္းမယ့္ ပြဲတပြဲျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။

၀ါရင့္အားကစားကေလာင္ရွင္ ခင္ေမာင္ေထြး(ပ်ဥ္းမနား)က“လက္ရွိအရ အာဂ်င္တီးနား ကိုႀကိဳက္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ထင္တုိင္း မေပါက္လုိ႔ ဖိ ကစားရင္ေတာ့ အာဂ်င္တီနား အသင္းလည္း အဂၤလန္လုိ ဂ်ာမနီရဲ႕တန္ျပန္တုိက္စစ္ မိသြားႏုိင္တယ္”ဟု သုံးသပ္ ပါတယ္။

ပါရာေဂြးအသင္းနဲ႔ စပိန္အသင္းတုိ႔ ပြဲမွာေတာ့ လက္ရွိလူစာရင္းအရ စပိန္အသင္းက အသာရရွိေနၿပီး ပါရာေဂြးအသင္းအေနနဲ႔  ရႈံးထြက္အဆင့္မွာ ဂ်ပန္အသင္းကုိ ကစားသြားသည့္ ေျခမွာ အားရစရာမရွိေပ။

ပါရာေဂြးအသင္းဟာ ကစားသမားေကာင္းေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားေပမယ့္ နာမည္ႀကီး ကစားသမားအနည္းငယ္သာ ပါ၀င္ပါတယ္၊ အုပ္စုပြဲစဥ္မွာ အီတလီကုိ သေရကစားခဲ့ၿပီး ဆလုိဗက္ကီးယားကုိ ၂ ဂုိး ဂိုး မရွိျဖင့္ အႏုိင္ရခဲ့ေပမယ့္ နယူးဇီလန္အသင္းကုိ သေရသာ ကစားႏုိင္ခဲ့ပါတယ္၊ ရႈံးထြက္ ပြဲစဥ္မွာလည္း ဂ်ပန္အသင္းကုိ ပင္နယ္တီနဲ႔ အႏုိင္ရခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

စပိန္အသင္းကေတာ့ ပြဲဦးထြက္မွာ ဆြစ္ဇာလန္အသင္းကုိ ရႈံးနိမ့္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပုိင္း ေျခမွန္ရရွိကာ အႏုိင္ပြဲ ျပန္ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္၊ ရႈံးထြက္ အဆင့္မွာလည္း တေယာက္ေလ်ာ့ ေပၚတူဂီအသင္းကုိ တိုက္စစ္မႉး ေဒးဗစ္ဗီလာ သြင္းဂုိးနဲ႔ အႏုိင္ယူခဲ့ၿပီး ကြာတား အဆင့္ကုိ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

အားထားရတဲ့ တုိက္စစ္မႉး ဖာနန္ဒုိေတာရက္စ္ ေျခစြမး္မျပႏုိင္ေပမယ့္ တုိက္စစ္မႉး ေဒးဗစ္ဗီလာက စပိန္အသင္းအတြက္ ၄ ဂုိးသြင္း ယူထားၿပီး အာဂ်င္တီနား တုိက္စစ္မႉး ဟီဂူအင္နဲ႔ အၿပိဳင္ ဂုိးသြင္းဘုရင္ဆုကုိ ရယူသြားႏုိင္ပါတယ္။

“ကစားတဲ့ဟန္ကေတာ့ ႏွစ္သင္းစလုံး တုိက္စစ္ကုိ ဦးစားေပးတဲ့ ေတာင္အေမရိက ကစားဟန္ေတြပဲ၊ ဒါေပမယ့္ အေတြ႔အႀကဳံအရ ေရာ စပိန္အသင္းက ပုိအားသာတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ စပိန္ပဲ တက္မယ္”လုိ႔ ခင္ေမာင္ေထြး(ပ်ဥ္းမနား)က ေျပာပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံး မနက္ျဖန္မွာ ကန္ၾကမယ့္ ရင္ခုန္စရာေကာင္းတဲ့ ေဘာလုံးပြဲေတြအတြက္ အားေမြးၿပီး ေစာင့္ေမ်ာ္ၾက ရေအာင္ပါ။
 

Donate to Irrawaddy

ေငြလဲႏႈန္း

ေအာက္တိုဘာ ၀၆၊ ၂၀၁၁
us ေဒၚလာ = ၈၃၀ က်ပ္
th ဘတ္ = ၂၅.၆ က်ပ္