သီအိုရီ သေဘာတရားအရ ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ ကုန္သြယ္မႈ၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ ႏိုင္ငံျခား အကူအညီမ်ားကို ကန္႔သတ္ျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံအဆင့္ မကၠရိုစီးပြားေရး မတည္ၿငိမ္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစၿပီး၊ ပို၍ ဆိုးရြားသည့္ အေျခအေနသို႔ပင္ ဆိုက္ေစႏိုင္ပါ သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေမးစရာရွိသည့္ ေမးခြန္းမွာ အကယ္၍ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈမ်ား ဖယ္ရွားလိုက္လွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး ျပန္လည္ဦးေမာ့လာမည္ေလာဟူသည့္ ေမးခြန္းပင္။
ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ ဆန္႔က်င္ေနၾကသူ အုပ္စုမ်ားအပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္အေရး ေလ့လာေနၾကသူမ်ား မလြဲမေသြ သေဘာတူညီ ႏိုင္သည့္ အခ်က္မွာ ျမန္မာျပည္သူမ်ား ခံစားေနၾကရသည့္ ဒုကၡမ်ားသည္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ လြဲေခ်ာ္ေသာ စီးပြားေရးစီမံ ခန္႔ခြဲမႈမ်ားႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ အေျမာ္အျမင္မရွိေသာ လုပ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ ဆိုသည့္ အခ်က္ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။
စစ္အစိုးရ၏ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ၊ နံပါတ္ ၂ ေခါင္းေဆာင္ ဒု-ဗိုလ္ ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေမာင္ေအးႏွင့္ ထိပ္သီးလူတစုကသာ စီးပြားေရး မူ၀ါဒမ်ားကို ခ်မွတ္ဆံုးျဖတ္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသူမ်ားက စီးပြားေရးရာကိစၥမ်ား တြင္ အထူးအာဏာရွိေနၾကသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ မဟာဗ်ဴဟာ တြက္ခ်က္မႈ၊ စစ္ေရး အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ပတ္သက္ေနေလ့ရွိၿပီး၊ အစိုးရယႏၱယားမ်ားက ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ လိုက္၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကရပါသည္။
ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးကို လက္၀ါးႀကီးအုပ္ ခ်ယ္လွယ္ေနသည့္အခ်ိန္၌ အုပ္ခ်ဳပ္ေနၾကသည့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက သူတို႔၏ မိတ္ ေဆြမ်ား၊ မိသားစု၀င္မ်ား၊ ေဆြမ်ဳိးမ်ားကို အခြင့္ထူးခံစားေစ၍ ေကာင္းက်ဳိးျပဳေနၾကသည္။ စစ္အစိုးရ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ မ်ားႏွင့္ နီးစပ္သည့္ အခ်ဳိ႔ေသာကုမၸဏီမ်ားကို အထူး သြင္းကုန္ပါမစ္မ်ား ခ်ေပးျခင္း၊ အခြင့္ထူးခံအျဖစ္ ေငြထုတ္ေခ်းေပး ျခင္းမ်ား ျပဳေနၾကသည္။
အထူးအခြင့္ေရး ခံစားေစသည္ဟု ဆိုရာ၌ အထူးသက္သာေစသည့္ အေကာက္ခြန္ႏႈန္းထားမ်ားျဖင့္ ေကာက္ခံျခင္း၊ သြင္း ကုန္ခြန္မ်ား ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးျခင္းမ်ဳိးတို႔ ျဖစ္ပါသည္။ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္မ်ားကို အထူးအခြင့္အေရးေပး၍ ထုတ္ေစျခင္း၊ အခ်ဳိ႔ေသာ ကုန္သြယ္မႈ၊ စက္မႈ လက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၌ လက္၀ါးႀကီးအုပ္ခြင့္မ်ား ေပးျခင္း၊ လိုင္စင္ႏွင့္ ပါမစ္မ်ား ခ်ေပးရာတြင္ မ်က္ႏွာသာေပးျခင္း၊ ေျမ အေဆာက္အဦႏွင့္ ေရနံ၊ ဒီဇယ္၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔၊ ေလာင္စာ၊ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ ေရ စသည္တို႔ကို အစိုးရပံ့ပိုးထားသည့္ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိသည့္ စရိတ္ျဖင့္ ရေစျခင္း၊ အစိုးရ ကန္ထရိုက္လုပ္ငန္းမ်ား ခ်ေပးရာတြင္ ဦးစား ေပးျခင္း စသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကိုလည္း လူနည္းစုသာ ခံစားေနၾကရပါသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္ကိုယ္၌က စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနၿပီး ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဦးပိုင္ကုမၸဏီ လီမိ တက္ (UMEHL) ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း (MEC) တို႔မွတဆင့္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါသည္။ ႏိုင္ငံ ရပ္ျခားကုမၸဏီမ်ားက စစ္တပ္၏ ၎ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္မည္ဆိုပါက လုပ္ငန္းခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိရန္ ပိုမိုလြယ္ကူသည္ဟုလည္း ဆိုၾကသည္။
" မည္သို႔ပင္ ျဖစ္ေစ၊ (စစ္တပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည့္) ျမန္မာ့ဦးပိုင္ကုမၸဏီ လီမီတက္ (UMEHL) ႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရးေကာ္ပိုေရးရွင္း (MEC) တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား အေျခခ်သည့္တိုင္ ျပည္ပမွ လုပ္ငန္း ရွင္မ်ားအေနႏွင့္ ေအာင္ျမင္မည္ဟု အာမခံခ်က္ မရွိပါ" ဟု အေမရိကန္ အစိုးရ၏ အစီရင္ခံ စာတခုတြင္ ေဖာ္ျပထားခဲ့သည္။ "ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားက အစီရင္ခံၾကရာတြင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရဖက္မွ ကပ္ပါးေကာင္မ်ားသဖြယ္ က်ဳိးေၾကာင္းမဆီေလ်ာ္သည့္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျပဳၾကေၾကာင္း၊ ပူးတြဲက်ခံ ရမည့္စရိတ္မ်ားကို ထည့္၀င္ျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ရံဖန္ရံခါ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားမွေန၍ အက်ဳိးအျမတ္ျဖစ္ထြန္းလာသည့္အခါ ႏိုင္ငံရပ္ျခား လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို အင္အားသံုး ပထုတ္ၾကသည္" ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူအမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းသြားခဲ့ၾကျခင္းမွာလည္း အလုပ္မျဖစ္ႏိုင္သည့္ ၀န္းက်င္ႏွင့္ အက်ဳိး အျမတ္ ျပန္လည္ရရွိမႈ နည္းျခင္းေၾကာင့္သာ ျဖစ္ပါသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ သူတို႔ႏွင့္ နီးစပ္သူ လူနည္းစု လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ စီးပြားေရး ဒဏ္ ခတ္အေရးယူမႈမ်ားကို ေရွာင္ရွားေနၾကရၿပီး၊ တရားမ၀င္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ သူတို႔ ပတ္သက္လုပ္ကိုင္ေနၾကရပါ သည္။ ပုဂၢလိက ဘဏ္ကြန္ရက္မ်ား၊ ေမွာင္ခိုကုန္သြယ္မႈမ်ား၊ ကုန္ခ်င္းဖလွယ္သည့္ ကုန္သြယ္ေရးမ်ား၊ စာရင္းအင္း တင္မထားသည့္ စိုက္ပ်ဳိးေရး ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား၊ ျခစားမႈမ်ားႏွင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္ျခင္း စသည့္ အျခားေသာ တရား မ၀င္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ပါ ပတ္သက္လုပ္ကိုင္ေနၾကပါသည္။
အကယ္၍ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသာ အေျမာ္အျမင္ရွိပါက ဗီယက္နမ္ႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံမ်ား၏ နမူနာကိုယူ၍ တိုင္းျပည္စီးပြားေရး တိုးတက္လာေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါသည္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ စစ္အစိုးရ၏ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ ျဖစ္သည့္ "ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ျခင္း၊ အလံုးစံု ပ်က္သုဥ္းေစေရး၊ စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔ေရးႏွင့္ အထီးက်န္ျဖစ္ေစေရးတို႔သည္ ႏိုင္ငံႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အက်ဳိးမရွိ ပါေၾကာင္း"ကို တုံ႔ျပန္ေသာအားျဖင့္ "ျဖစ္ေပၚလာမည့္ (နားလည္မႈ လြဲမွားမႈမ်ား) ျပႆနာမ်ားကို တားဆီးႏိုင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ အသင့္ရွိေနသည္၊ ပူးတြဲထုတ္ျပန္ခ်က္ လုပ္လိုပါသည္" ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တရား၀င္ဆက္ဆံေရး ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ၾကည္မွတဆင့္ အာဏာပိုင္မ်ားထံ သို႔ အေၾကာင္းျပန္ခဲ့သည္။
စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈကို ရုပ္သိမ္းသင့္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက ပထမဦးစြာ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အာဏာခြဲေ၀က်င့္သံုးေရးကို သေဘာတူရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ျမင္ရသေလာက္ ျမန္မာစစ္အစိုးရက လက္ရွိ ၎တို႔ခ်မွတ္က်င့္သံုးေနေသာ မူ၀ါဒမ်ားကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ မရွိသကဲ့သို႔၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကိုလည္း ျပန္လႊတ္ေပးရန္ မျမင္မိပါ။ အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး အေျဖရွာေရးမွာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေျခ မရွိေသးပါ။
အခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ ျမင္သာသည့္ ႏိုင္ငံေရးတိုးတက္ျဖစ္ေပၚမႈမ်ား မရွိေသးဘဲႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေပးမႈမ်ား ေလွ်ာ့က်လာမည္ဟု မေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ေသးပါေၾကာင္း။ ။
| < Prev | Next > |
|---|
