အဆုိပါ သေဘာတူညီခ်က္အရ မုဒိမ္းက်င့္ျခင္းကုိ စစ္လက္နက္တခုသဖြယ္ အသုံးျပဳေနမႈမ်ားအား တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မည့္ ကုလသမဂၢ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ တဦး ေပၚေပါက္လာမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ အစုိးရအာဏာပုိင္မ်ားက အဆုိပါ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္သူမ်ားကုိ အထိေရာက္ဆုံး အျပစ္ေပးႏုိင္ေရးအတြက္ အႀကံျပဳရန္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ကြ်မ္းက်င္သူမ်ား ပါ၀င္သည့္ အဖဲြ႔တခု ဖဲြ႔စည္းရမည္ ျဖစ္သည္။
မုဒိမ္းက်င့္ျခင္းကုိ စစ္လက္နက္သဖြယ္ အသုံးျပဳေနၾကျခင္းမွာ လူမႈေရးအရ လက္ခံႏုိင္ဖြယ္ မရိွသည့္အျပင္ ရာဇ၀တ္မႈေျမာက္သည္ဟု အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီ ကလင္တန္က အေထြေထြ ညီလာခံတြင္ ေျပာလုိက္ေၾကာင္း AP သတင္းတပုဒ္တြင္ ေရးသားထားသည္။
“ဒီ ပဋိပကၡေတြကုိ အဆုံးသတ္သြားဖုိ႔အတြက္ က်မတုိ႔ ခ်က္ခ်င္း ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မစၥ ကလင္တန္က ေျပာၾကားလုိက္သည္ဟု သိရသည္။
ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ႏွင့္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္မည့္ အစီအစဥ္အေသးစိတ္ကုိ မသိရေသးေသာ္လည္း ထုိသုိ႔ဆုံးျဖတ္လုိက္ျခင္းအတြက္ ႀကိဳဆုိ ေထာက္ခံေၾကာင္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏုိင္ငံ) ၏ တဲြဖက္ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး(၁) မတင္တင္ႏြယ္က ေျပာသည္။
“လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေဒသေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ နဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ အေပၚ က်ဴးလြန္ခ့ဲတ့ဲ ရာဇ၀တ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ဴးလြန္တ့ဲသူေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အျပစ္ေပးႏုိင္ဖုိ႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္” ဟု မတင္တင္ႏြယ္က ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေဒသမ်ားတြင္ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ အမ်ားဆုံး ျဖစ္ပြားေနေသာ ႏုိင္ငံမွာ ကြန္ဂုိႏုိင္ငံျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္း အမ်ဳိးသမီး ၃၆ ဦး မေတာ္မတရား ျပဳက်င့္ခံေနရသည္ဟု သိရသည္။ အာဖရိက၊ အာရွ ႏွင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားတြင္လည္း လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ခ့ဲေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။
၁၉၉၄ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပြားခ့ဲသည့္ အာဖရိကတုိက္၊ ရ၀မ္ဒါႏုိင္ငံ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ စစ္ပဲြမ်ားအတြင္း အမ်ဳိးသမီး ငါးသိန္းေက်ာ္ မတရားက်င့္ခံခ့ဲရသည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ျဖစ္ပြားခ့ဲသည့္ ဥေရာပတုိက္ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ရိွ ေဘာ္လကန္ေဒသ စစ္ပဲြတြင္ မုဒိမ္းက်င့္ခံရသူေပါင္း ေျခာက္ေသာင္း၀န္းက်င္ ရိွသည္။ အာဖရိကတုိက္ရိွ ဆီယာလီယြန္ႏုိင္ငံတြင္ ၁၉၉၁ မွ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္အတြင္း စစ္ပဲြေၾကာင့္ ေပၚေပါက္ခ့ဲသည့္ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေပါင္း ေျခာက္ေသာင္းေက်ာ္ ရိွခ့ဲသည္။
ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္သူ အမ်ားအျပားမွာ အျပစ္ေပး အေရးယူခံရျခင္း မရိွေသးေပ။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း အစိုးရႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား အဖဲြ႔မ်ား၏ တုိက္ပဲြမ်ား ျဖစ္ပြားရာ နယ္စပ္ေဒသ တေလွ်ာက္တြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ျခင္းကုိ လက္နက္တခုသဖြယ္ အသံုးျပဳေနေၾကာင္း အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔မ်ားက ေထာက္ျပထားသည္။
၂၀၀၄ ခုႏွစ္က ထုတ္ျပန္ခ့ဲေသာ ကရင္အမ်ဳိးသမီး အစည္းအရုံး၏ အစီရင္ခံစာတြင္လည္း ယင္းကဲ့သို႔ ေဖာ္ျပထားၿပီး ၁၉၈၈ မွ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္အတြင္း လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေပါင္း ၁၂၅ မႈ ျဖစ္ပြားခ့ဲသည္ဟု စာရင္း ျပဳစုထားသည္။ က်ဴးလြန္သူ ထက္ဝက္ခန္႔သည္ တပ္မေတာ္ အရာရွိမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္မႈ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ အုပ္စုလိုက္ မုဒိန္းက်င့္မႈ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၂၈ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ က်ဴးလြန္ခံရသူ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အသက္ဆံုးရွဳံးခ့ဲရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ရွမ္းအမ်ိဳးသမီးေရးရာ ဆက္သြယ္ဖလွယ္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေရးအသင္း၏ “မုဒိန္းက်င့္ခြင့္လိုင္စင္” အမည္ရိွ အစီရင္ခံစာ (၂၀၀၂ ခုႏွစ္) တြင္ စစ္အစုိးရတပ္မ်ား ရွမ္းျပည္နယ္ အတြင္း က်ဴးလြန္ခ့ဲသည္ဟု ဆုိသည့္ မေတာ္မတရားမႈမ်ားကုိ ဖြင့္ခ်ထားသည္။ ၁၉၉၆ မွ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္အထိ ငါးႏွစ္ၾကာကာလအတြင္း အမ်ဳိးသမီး ၆၂၅ ဦးသည္ မုဒိမ္းမႈ၊ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈမ်ားႏွင့္ ႀကဳံေတြ႔ခ့ဲရသည္ဟု ဆုိသည္။
မၾကာေသးမီက စစ္အစုိးရတပ္မ်ား ကုိးကန္႔ေဒသသုိ႔ ၀င္ေရာက္ တုိက္ခုိက္စဥ္အတြင္း မုဒိမ္းမႈမ်ား ျဖစ္ပြားသည့္ သတင္းမ်ား ၾကားရသည္ဟု ကုိးကန္႔ေဒသ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ဦးဖုန္က်ားရွင္က ဧရာ၀တီႏွင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခန္းတခုတြင္ ေျပာသည္။
< Prev | Next > |
---|