ဧရာဝတီ

လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ မ်ိဳးစုံနဲ႔ ကမာၻ႔စံခ်ိန္မီ အမြဲကပ္ႀကီး ဆုိက္ေနတဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားရဲ႕ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္း ခပ္ရွင္းရွင္း ေျပာရရင္ေတာ့ စစ္တပ္က ပေဒသရာဇ္ဇာတ္ “ျပန္သြင္းခံ” ေနရတဲ့ တုိင္းျပည္ပါပဲ။ ျမန္မာျပည္တြင္းနဲ႔ အနီးဝန္းက်င္မွာ ဒီပေဒသရာဇ္ႏုိင္ငံ တည္ေထာင္မႈရဲ႕ ဆုိးက်ိဳးေတြ ႐ိုက္ခတ္ေနတာပါ။

MiG-29 တုိက္ေလယာဥ္ေတြ၊ မသကၤာဖြယ္ အဏုျမဴနဲ႔ ဒုံးလက္နက္စီမံကိန္းေတြ၊ သားသားနားနား အေနာက္တုိင္း စစ္ဝတ္စုံေတြ၊ စကားႏွစ္ခြေျပာတဲ့၊ ဒီမုိကေရစီစတဲ့ အေပၚယံ ေခတ္မီအဆင္တန္ဆာ ဆင္ယင္ထားၿပီး ၁၉၆၂ ကတည္းက တုိင္းျပည္ရဲ႕ အရင္းအႏွီး တန္ဖုိးရွိသမွ်ကုိ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစုံလက္ကေန သိမ္းပုိက္အုပ္စုိးေနတဲ့ စစ္တပ္ အရွင္သခင္ေတြ ရွိပါတယ္။

တပ္ထဲမွာ ေနရာေကာင္းယူထားတဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကေလးေတြအေပၚ တပ္အရာရွိေတြ သစၥာရွိမႈက  ေျပာစရာကုိမလုိပါဘူး။ ဘုန္းႀကီးအေရးအခင္းလုိ က်ဥ္းထဲက်ပ္ထဲ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ တာဝန္ရွိသူေတြက မားကုိ႔စ္ရဲ႕ ဖိလစ္ပုိင္ေခတ္နဲ႔ ဆူဟာတုိရဲ႕ အင္ဒုိနီးရွားေခတ္ေတြလုိ အရွင္သခင္အစစ္ တုိင္းသူျပည္သားေတြဘက္ မပူးေပါင္းဘဲ သူတုိ႔သခင္မွတ္ေနတဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြကုိ သစၥာခံေနတုန္းပါ။

ဒီလုိ စစ္ေၾကးစားစိတ္ မေပ်ာက္ႏုိင္ရေသးတာက “မ်ိဳးခ်စ္သူရဲေကာင္း” ဆုိတဲ့ မ်က္မွန္စိမ္း တပ္ေပးထားတာထက္ အက်ိဳးအျမတ္ခံစားခြင့္ေတြက ပဓာနပုိက်ပါတယ္။

တကယ့္ျပႆနာအစစ္က စစ္အာဏာရွင္ေတြ ေဖာက္ျပန္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္သူေတြက ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိတဲ့ အသိအျမင္ေတြ ႏုိးၾကားခုိင္မာလာတဲ့ ေခတ္သစ္ စိတ္ယဥ္ေက်းမႈကုိ တဆင့္တက္လာၾကတာပဲ။ “ေရွးရုိးႀကီး” ေတြလုိ႔ ထင္ထားတဲ့ ဘုန္းႀကီးေတြရဲ႕ ႏုိးၾကားမႈကုိသာ ၾကည့္ေတာ့။

ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ ဒီမုိကေရစီစံေတြ အသားမက်ေသးေပမယ့္ ကုိယ့္ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ ကုိယ္စားလွယ္ေတြကုိ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ဆုိတဲ့ အက်ဥ္းခ်ဳပ္တရားကုိေတာ့ သိၾကပါရဲ႕။ ပေဒသရာဇ္အတိတ္နဲ႔ ပုဒ္မျဖတ္တဲ့ ဒီတုိးတက္မႈကုိ ခပ္ေပါ့ေပါ့မွတ္လုိ႔ေတာ့ မရပါဘူး။

ျမန္မာျပည္အျပင္ဘက္မွာ ေခတ္ေတြက ေျပာင္းခဲ့ပါၿပီ။ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြကေတာင္ “စင္ကာပူျဖစ္” အာရွတန္ဘုိး (Asian Values)၊ “အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း” စတဲ့ အသံေတြလႊမ္းတဲ့ အာဆီယံလူ႔အခြင့္အေရးစာတမ္း ဆုိတာေတာင္ ေရးၿပီးပါပေကာ။

ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လႈိက္စားေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူမႈဒုကၡေတြက (အျပဳသေဘာ ခ်ဥ္းကပ္မႈ၊ ပိတ္ဆုိ႔မႈ၊ “ဆုေပး ဒဏ္ေပး” ကုိ နာမည္ေျပာင္းထားတဲ့ လက္ေတြ႔က်တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈ) စတဲ့ ေပၚလစီေဆးၿမီးတုိေတြနဲ႔တင္ မေပ်ာက္တဲ့ အေျခခံ ျပႆနာႀကီးေပၚမွာ မူတည္တယ္။ အာဏာပုိင္ စစ္သူရဲေတြက ပေဒသရာဇ္တေခတ္ ျပန္ထူေထာင္ေနတယ္ ဆိုတာကုိ လက္ခံဖို႔ လုိကုိလုိတယ္။ အက်ိဳးဆက္က ျပည္တြင္းျပည္ပနီးနားအထိ ေခြးေလွးပ်ားေတာ ႏွံ႔ေနတာကုိး။

ႏုိင္ငံတကာက ျမန္မာ “အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္း” ကုိ တကယ္ကူခ်င္ရင္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူမႈအက်ိဳးေဆာင္ဝါဒဆုိတဲ့ လစ္ဘရယ္စကားလုံးေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကလူေတြကုိ လာေခ်ာက္မခ်ပါနဲ႔။ ျမန္မာ့လယ္ယာေျမ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းဟာ
စစ္လူတန္းစားရဲ႕ ကုိယ္က်ိဳးၾကည့္ မ်ိဳးခ်စ္အုပ္ထိန္းသူ အေယာင္ျပအုပ္စုိးမႈကုိ လက္ခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ထီးသစ္နန္းသစ္ ေရႊအုတ္ျမစ္

ျမန္မာျပည္ျပႆနာက စစ္အာဏာရွင္အဆက္ဆက္နဲ႔ ဆုိရွယ္လစ္ေခတ္ ပ်က္ပီးေနာက္ ေပၚလာတဲ့၊ လူထုဘ႑ာကုိ ဘုံးစားေနတဲ့ ကပ္ပါးလူတန္းစားေၾကာင့္တင္ မကေတာ့ဘူး။ ေနဝင္းႀကီးေခတ္လြန္ရင္ ေကာင္းသြားမယ္ဆုိတဲ့ အိပ္မက္ေတြနဲ႔ ႀကီးလာတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာေတြကုိ ဒီ “လူေဟာင္းႀကီးေတြကုန္ရင္” ဆုိတဲ့ လံၾကဳတ္နဲ႔ လွိမ့္လုိ႔ မရေတာ့ပါဘူး။ “တခါေသဖူး ပ်ဥ္ဖိုးနားလည္” ဆုိတဲ့စကားအရ အာဏာရွင္ေအာက္မွာ ႐ူးခ်င္ေယာင္ေဆာင္တာ၊ လက္ေတြ႔က်ေအာင္ေနတာဟာ
ငုိ႔ဘသမားေတြအတြက္ အေကာင္းဆုံးလမ္းပါပဲ။

ဥပမာျပရင္ မ်ိဳးခ်စ္ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲဝင္ကေန တုိင္းျပည္အဖ်က္သမားျဖစ္သြားတဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္းနဲ႔
လက္ေအာက္ငယ္သားေတြက အိႏၵိယကလာတဲ့ မင္းက်င့္တရားလုိ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ေတြ အကုန္ပယ္ထားတဲ့ ပေဒသရာဇ္ ဇာတ္စနစ္တမ်ိဳးကုိ အေမြထားရစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဗုိလ္ေအာင္ဆန္း ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ တပ္မေတာ္ဟာ အႏွစ္ ၇၀ ေလာက္ၾကာေတာ့ စစ္ဗုိလ္ေတြေရာ တပ္ႀကီးတတပ္လုံးပါ ေအာက္ေျခလြတ္ပီး လယ္သမားေက်ာမြဲ လူမ်ားစုႀကီးနဲ႔ ဘာမွမဆုိင္သလုိ သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ျမင္လာၾကပါတယ္။ ဒီလူတန္းစားေရာဂါအတြက္ ဘာေျဖေဆးမွမရွိပါဘူး။ အာဏာရွင္ေတြဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးေခတ္ကုိ ဘုရင္ေခတ္ ျပန္ပုိ႔ၿပီး တုိင္းျပည္ စီးပြားေရးအေျခခံကေတာ့ ေဒါက္တာ ဦးျမင့္ေျပာသလုိပဲ ကမာၻစစ္ႀကီးမျဖစ္ခင္ အဂၤလိပ္ေခတ္ပုံက မတက္ပါဘူး။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေနဝင္း မဆလေခတ္ပ်က္ကထဲက အခုေနျပည္ေတာ္ေရာက္ စစ္အစုိးရက “ေစ်းကြက္ျပဳေရး” ဆုိတဲ့ ဇာတ္စင္ေပၚ ခုန္တက္ပီး သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ ဗုံမဟုတ္ပတ္မဟုတ္ တစခန္းထေနေလရဲ႕။

ပုဂၢလိကပုိင္ျပဳေရး တံဆပ္တပ္ၿပီးရွိသမွ် ေျမယာ၊ ေတာေတာင္၊ ႐ံုးအေဆာက္အအံုေတြ၊ စြမ္းအင္ရင္းျမစ္ေတြ စတဲ့ တုိင္းျပည္ဘ႑ာေတြကုိ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးငယ္နဲ႔ စီမံသူ ရံေရြေတာ္ေတြ ဓာတ္ေတာ္ေဝသလုိ ခြဲေဝယူေနၾကတာပါ။

ဒီလုိ အစုိးရ ကမကထျပဳ ျခစားဝါဒႀကီး ရုပ္လုံးပုိေပၚလာေတာ့ တတပ္လုံး အားႀကိဳးမာန္တက္ ကဲ့ၾက ၿဖိဳၾကပါတယ္။ ဘုရင္ေခတ္က ေျမယာသယံဇာတလုပ္အားကုိ ခြဲၿပီး ကုိယ့္လူကုိယ္ “အပုိင္စား” ေပးတဲ့အထာမ်ိဳးပါပဲ။ ျမန္မာေတြကေတာ့ ဒါကုိ “ေခြး ဘုရားပြဲေတြ႔တာ” လုိ႔ ေျပာင္ေျပာင္ေျမာက္ေျမာက္ ခုိင္းႏႈိင္းၾကေလရဲ႕။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းတုိ႔ေခတ္က ျပည္သူကဖြားတဲ့ ျပည္သူ႔အတြက္ တပ္မေတာ္ဆုိၿပီး ေတာ္လွန္ေရးပုံစံနဲ႔ စစ္လူတန္းစားကုိ ေမြးခဲ့ေပမယ့္ အခုေတာ့ ျပည္သူနဲ႔ သူတုိ႔ ဘာမွဆုိင္တယ္ မထင္ေတာ့ပါဘူး။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကေလးမ်ား အလုိေတာ္ရွိသမွ် တုိင္းျပည္ကုိ စုိးမုိးမင္းလုပ္ဖုိ႔ ေပၚလာတဲ့ မုိးက်ေရႊကုိယ္ေတြ ျဖစ္ကုန္ပါၿပီ။

ဒီစစ္ဗုိလ္ေတြအားလုံး ဗုိလ္ေလာင္းဘဝမွာ “ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔သည္ ထမင္းသခင္ ေက်းဇူးရွင္ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ သစၥာရွိပါမည္” လုိ႔ ထမင္းမစားခင္ အၿမဲေအာ္ရြတ္လာခဲ့တာခ်ည္းပါပဲ။ အခုေတာ့ စစ္လူတန္းစားတခုလုံး ဒီကတိသစၥာကုိ ေစာင့္ထိန္းဖို႔ ပ်က္ကြက္ၿပီး ဘုန္းႀကီး၊ ကုလား၊ ဗမာ၊ ကရင္၊ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ လူႀကီးလူငယ္ ေတြ႔သမွ် “လက္မေရွာင္” အကုန္ပစ္မယ္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။

စစ္တပ္ဟာ တုိင္းျပည္ေက်းဇူးကုိသိၿပီး ျပည္သူ႔အက်ိဳးထမ္းရြက္ဖုိ႔ ဂုဏ္ယူရမယ္ဆုိတဲ့ ဉာဥ္ကေန ေသြဖီၿပီး အႀကီးအကဲကုိ ပုဂၢိဳလ္ေရး သစၥာခံတဲ့ တသီးတျခား ပေဒသရာဇလူတန္စား ျဖစ္ကုန္ၿပီေပါ့။ ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ တင့္ေဆြ၊ ဒုဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ထြန္းၾကည္စတဲ့ စစ္အရာရွိႀကီးေဟာင္းမ်ား ေရးသားတဲ့ အတၳဳပၸတၱိမ်ားကုိ ဖတ္ရင္၊ လက္ရွိစစ္သားေတြ အျမင္ကုိ စနည္းနာလုိက္ရင္
“တပ္မေတာ္သာ အမိ တပ္မေတာ္သာ အဖ” လုိ႔ လုပ္ေနၾကတာပါ။ ျပည္သူက လြင့္သြားပါၿပီ။ ဒါဟာ တပ္တတပ္လုံးနဲ႔ခ်ီ ပ်က္စီးသြားတာကုိ ျပေနတာပါ။ စစ္သားဟာ လူထုကုိ စစ္အာဏာရွင္ဆုိးမ်ား အပါအဝင္ ဘယ္ရန္ကမွ ကာကြယ္မေပးႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။

ေနာက္ၿပီး တပ္က ကုိယ္ပုိင္ စီးပြားေရးလုပ္လာ၊ တပ္က တႏုိင္ငံလုံးထက္ ပုိႀကီးျမတ္တယ္လုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ သတ္မွတ္ခြဲျခားလာတဲ့အျပင္ စစ္တပ္သာလွ်င္ တုိင္းျပည္ လြတ္လပ္ေရးရေအာင္ လုပ္ေပးၿပီး အုပ္ထိန္း ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနတာဆုိတဲ့ တပ္မေတာ္ေျပာေသာ ျမန္မာသမုိင္းတလြဲႀကီးကုိလည္း ျပန္ေရးပါေသးတယ္။ တကယ္ပဲ စစ္ဝါဒျဖန္႔သမားေတြ၊ အိမ္ေတာ္ပါ သမုိင္းဆရာေတြက လူနည္းစု လူမ်ားစု ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္း တရပ္လုံးဟာ တုိင္းျပည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာနဲ႔ ပုိင္နက္တည္တံ့ခုိင္ၿမဲေရးအတြက္ ေပးဆပ္လာခဲ့သူေတြခ်ည္းဆုိတဲ့ လူထုသမုိင္းအျမင္ကုိ ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကတာပါ။

၈ ေလးလုံးအလြန္ ပေဒသရာဇ္သစ္

၁၉၈၈ အလြန္မွာ အရင္ ဆုိရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရး စစ္အာဏာေခတ္နဲ႔ မတူကဲြျပားမႈႀကီး ၄ ခ်က္ကေတာ့ စစ္အရာရွိ လူတန္းစားနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးဓေလ့သစ္ ျပန္ထူေထာင္တာ၊ ႐ိုးရာဓေလ့က လက္ခံထားတဲ့ မင္းက်င့္တရားဆယ္ပါးလုိ အစုိးရမင္းတုိ႔ ေစာင့္ထိန္းရမယ့္ ေတာ္ေျဖာင့္မွန္ကန္ စြန္႔လႊတ္သည္းခံစတဲ့ မင္းေကာင္းမင္းျမတ္ က်င့္ဝတ္ေတြကုိ ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္တာ၊ လက္စြဲတပည့္ေတြနဲ႔ ကပ္ပါးအရင္းရွင္စနစ္ ထူေထာင္တာ၊ စစ္လူတန္းစားကုိ မူသစ္ေတြနဲ႔ ျပန္လည္စုစည္းတာ (စစ္ေက်ာင္းေတြမွာ ဗုိလ္ေလာင္းသစ္ေတြ အမ်ားႀကီးတုိးေခၚတာ၊ အေရးႀကီးတဲ့ေနရာမွာ ထားမယ့္ အရာရွိေတြ ကေတာ္မယားေတြ ေနာက္ခံကုိ ေသခ်ာစိစစ္တာ၊ ဗုိလ္ကေတာ္ေတြကုိ တပ္ကိစၥ ႏုိင္ငံေရးကိစၥေတြမွာ ထည့္သုံးတဲ့ အက်င့္ေတြပါပဲ။ သူတုိ႔လင္ေတြအတြက္ လူယုံေမြးတာ၊ ေအာက္ကလူကုိ အျပစ္ရွာတာ၊ လာဘ္သပ္ပကာနဲ႔ စီးပြားေရး ႀကီးပြားေရး အေပးအယူကိစၥ စီမံတာေတြမ်ိဳးေပါ့)။

အေရးႀကီးဆုံးကေတာ့ စစ္တပ္ဦးေဆာင္ လူတန္းစားစနစ္ဟာ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ပေဒသရာဇ္ပုံစံေျပာင္းတာပါပဲ။ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ ပေဒသရာဇ္စတုိင္ဖမ္းတဲ့ အေပၚယံျပကြက္ေတြကေတာ့ ဗုိလ္သန္းေရႊမိသားစုကုိ ဇာတ္ထဲမွာလုိ “ေတာ္” တပ္ေခၚရတာ၊ ဇာတ္ေတာ္ထဲက နာမည္မ်ိဳးေတြမွည့္ထားတဲ့ လမ္းသစ္၊ ရပ္ကြက္သစ္ေတြနဲ႔ ေနျပည္ေတာ္သစ္ႀကီး ေဆာက္တာ၊ လက္ေအာက္ငယ္သား စစ္ဘက္အရပ္ဘက္ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ လူထုဆီကေန ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ အ႐ိုေသခံခ်င္တာ (သန္းေရႊမိသားစုကုိ ျမန္မာ့႐ိုးရာ ဂါရဝျပဳတယ္ဆုိၿပီး ဒူးတုပ္ရွိခုိးခုိင္းတာ၊ လူႀကီးကေမးမွ ေျပာခြင့္ရွိတာ) ေတြမ်ိဳးေပါ့။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြ သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ဘုရားေလာင္း႐ူးထတာကုိ နာဂစ္မုန္တုိင္းအၿပီး ဗုိလ္သန္းေရႊတုိ႔ ဧရာဝတီတုိင္းဘက္ လူလုံးျပတဲ့ ခရီးပုံေတြမွာ ေတြ႔ႏုိင္တယ္။ ပေဒသရာဇ္ေခတ္လြန္ ျမန္မာျပည္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြက စစ္ဗုိလ္ေတြကုိ ထုိင္ကန္ေတာ့ေနရတာမုိ႔ စစ္တပ္ရဲ႕ ဘုရင္ေခတ္ျပန္ထူေထာင္တဲ့ လုပ္ေပါက္က အူတက္ေအာင္ ရီစရာေကာင္းလွပါတယ္။

စိတ္ပညာနဲ႔ အမူအက်င့္႐ႈေထာင့္တင္မက အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ခ်ီၿပီး အတြင္းက်က် ေလ့လာမယ္ဆုိရင္ ပေဒသရာဇ္ အက်င့္ဆုိးေတြ ျပန္ထူေထာင္ေနတာ ျမင္ၾကမယ္။ စစ္တုိင္းမႉးေတြ၊ အရာရွိေတြကုိ ေဒသခံေတြဆီက အခြန္အတုပ္ေကာက္ လုပ္အားေခ်ာဆင့္ခြင့္ေပးတာ၊ တပ္မင္းေတြၾကားထဲ ေဒသခံေတြဆီက မုိက္ေၾကးခြဲ ေအးဓားျပတုိက္တာ အၿပိဳင္အဆုိင္ျဖစ္ေအာင္ ေျမႇာက္ေပးတာေတြေပါ့။

အသုံးေတာ္ခံဝါဒ ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း

အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံေတြ၊ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒေတြကုိ ေလ့လာရာမွာ အထက္ဆုံးဆုိေလာက္တဲ့ ကြယ္လြန္သူ အားနတ္စ္ ဂယ္လ္နာ(Ernest Gellner) (အမ်ိဳးသားဝါဒ၊ ၁၉၉၇) ရဲ႕ စကားကုိ အနက္ေကာက္ရရင္ ပေဒသရာဇ္တုိင္းျပည္ေတြမွာ ဥစၥာဆုိတာ အာဏာပင္က သီးတာပါ။ ပုိက္ဆံရွိလုိ႔ မင္းမျဖစ္ပါဘူး။ ဗုိလ္သန္းေရႊဟာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးငယ္အဆင့္ဆင့္ကုိ
ေငြလမ္းျပပီး ဖ်က္ဆီးလာတာပါ။ မဆလေခတ္က အိႏၵိယႏြယ္ဖြား ၃ သိန္းကို ႏွင္လႊတ္တာလုိ စီးပြားေရးသမား ဘူဇြာေတြကုိ ဖယ္ထုတ္ပစ္တာ၊ ျပည္သူပုိင္သိမ္းၿပီး တုိင္းျပည္ကုိ နလံမထူေအာင္ လုပ္ခဲ့တာေတြ ရွိေပမယ့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊနဲ႔ သာဝကမ်ားကေတာ့ စစ္အက်ိဳးစီးပြားကုိ ဗ်ဴဟာက်က် ခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ တပ္မိသားစု၊ တပ္ထြက္အရာရွိနဲ႔
စစ္တပ္အသုံးခံမယ့္ စီးပြားေရးသမားေတြကုိပဲ ခြဲေဝေကြ်းတဲ့ အက်င့္ပ်က္ေတြ ေပၚလာပါတယ္။

လူသိအမ်ားဆုံး ဥပမာကေတာ့ ဦးေတဇပါ။ တပ္မိသားစုမွာေမြးတဲ့ စစ္တကၠသုိလ္ကေန ဗုိလ္ေလာင္းစည္းကမ္းေဖာက္လုိ႔ အထုတ္ခံရဖူးတဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ အခ်မ္းသာဆုံး ပုဂၢိဳလ္တေယာက္ေပါ့။ မၾကာခင္ကအထိ စစ္တပ္မွာ တတိယ ရာထူးအႀကီးဆုံး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးလုပ္သြားတဲ့ သူရေရႊမန္းရဲ႕သားေတြကလည္း တုိင္းျပည္မွာ အခ်မ္းသာဆုံး ၁၀ ေယာက္ စာရင္းဝင္ေနပါျပီ။ ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္တင့္ေဆြနဲ႔ သူ႔အပါးေတာ္ၿမဲ ဗုိလ္ႀကီး (ေနာက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး) ခင္ညြန္႔တုိ႔ရဲ႕ လူရင္း ေဇကမာၻခင္ေရႊကေရာ။ မဆလေခတ္ စစ္အင္ဂ်င္နီယာတပ္မွာ “ဆုိရွယ္လစ္ အလုပ္သမားကုိယ္စားလွယ္” ဝန္ထမ္း ျဖစ္ခဲ့သူေပပဲ။ ဦးခင္ေရႊက ႏုိဝင္ဘာေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႀကံ့ဖြံ႔ကေန ဝင္ၿပိဳင္မယ့္သူပဲ။ နာဂစ္မုန္တုိင္း ကယ္ဆယ္ေရး စီမံကိန္းေတြနဲ႔ စစ္အစုိးရ ႀကံ့ဖြ႔ံပါတီမဲဆြယ္ေရး လုပ္လာတဲ့သူေပါ့။ သူ႔သမီးက သူရေရႊမန္း ေခြ်းမေလ။

လူသိပ္မသိတဲ့၊ စစ္တပ္က လက္သပ္ေမြး ေထာက္ပံ့ထားတဲ့ လက္ေဝခံေတြလည္း ရွိပါတယ္။ စစ္အစုိးရလက္စြဲ “အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း” ဆုိတဲ့ အီးဂရက္စ္ (Egress) လုိမ်ိဳးေပါ့။ ဒီလူေတြ အက်ိဳးစီးပြားက စစ္တပ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ဒြန္တြဲေနတာကေတာ့ ဘာမွ အံ့ၾသစရာမရွိပါဘူး။ သူတုိ႔ထဲက တခ်ိဳ႕က တုိင္းျပည္အတြက္ ေစတနာေကာင္းေတြရွိမွာ မယုံမရွိပါဘူး။ အမ်ားစုကလည္း တုိင္းျပည္ရဲ႕ ဒုကၡပင္လယ္ေဝေနတဲ့ အေျခကုိ ေၾကာင့္ၾကေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔မွာလည္း စစ္အစုိးရအမိန္႔ေတာ္ နာခံၿပီး အလုိေတာ္ရွိတဲ့ အခါတုိင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား “ၾသဝါဒ” ကုိ နာခံဖို႔႔ သစၥာရွိရွိ ထမ္းရြက္ဖုိ႔ကလြဲရင္ ဘာမွ ေရြးလုိ႔မရပါဘူး။ သူတုိ႔ တသက္လုံး ယဥ္ပါးလာတဲ့ ႀကီးပြားေနတဲ့ စစ္အရာရွိလူတန္းစားရဲ႕ အက်ိဳးေဆာင္ခအေနနဲ႔ တုိင္းျပည္ရဲ႕ သယံဇာတေတြကုိ ေအးဓားျပတုိက္ခြင့္ကို စစ္အစုိးရဆီက ဒီ သူေဌးလက္သစ္ေတြ ရၾကပါတယ္။ တေလာကတင္ပဲ အိမ္ေတာ္ပါ စီးပြားေရးသမား ယုဇန ဦးေဌးျမင့္ ကခ်င္နယ္ေျမထဲက သဘာဝ က်ားထိန္းသိမ္းေရးလုပ္မယ္ မွန္းထားတဲ့ ဧက တသိန္းေက်ာ္ ပါမစ္ရသြားပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရး တကၠသိုလ္ ကထိကေဟာင္း ေမာင္ေအာင္မ်ိဳးေတာင္ သူ႔ရဲ႕ “ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးက႑ အနာဂတ္ အလားအလာႏွင့္ ျပႆနာမ်ား” ဆုိတဲ့ ဆန္းစစ္ခ်က္မွာ တပ္မေတာ္ကုိ ကိုယ္က်ိဳးၾကည့္ “စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တစုက ျပန္ေပးဆြဲ” သြားၿပီလုိ႔ ေရးထားပါတယ္။ ထပ္ပီးအေသးစိတ္ ၾကည့္ရင္ေတာ့ ျပည္သူေတြဆီက မတရားရသမွ် စစ္ဗုိလ္ႀကီးငယ္ေတြ အက်ိဳးတူခြဲေဝစားေနတဲ့ သမူဟသေဘာကုိ ေတြ႔ပါမယ္။ တုိင္းျပည္နဲ႔ အနာဂတ္ကုိ ျပန္ေပးဆြဲခံရတယ္ဆုိရင္
အဲဒါ သူ႔စစ္သားေတြ ဆြဲတာပဲ။

ျမန္မာ့ပေဒသရာဇ္ ေခတ္ေဟာင္းမွာ ေက်းေတာ္မ်ိဳး ကြ်န္ေတာ္မ်ိဳးေတြအားလုံး ဘုရင္ေရႊေဘာေတာ္က်ေအာင္ အမႈထမ္းၾကရတာပါ။ မင္းခေယာက်္ား ဆုိတဲ့အတုိင္း အတက္အက်ကလည္း အင္မတန္ ျမန္ပါတယ္။ အခု ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊေခတ္မွာလည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္းေခတ္လုိပဲ ဒီဇာတ္ထုပ္ ျပန္ခင္းေနၾကတာပါ။

မ်က္မွန္တင္ဦးနဲ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညြန္႔ေခတ္ MI (စစ္ေထာက္လွမ္းေရး) အဖြဲ႔လုိက္ ျပဳတ္တာလုိ အစုလုိက္ အၿပံဳလုိက္ ျဖဳတ္ထုတ္ရွင္းေတြကလည္း ျဖစ္ေနတုန္းပါ။ စစ္အရာရွိေတြ အဆင့္လုိက္ ရာထူးရွိတုန္း လာဘ္အႀကီးအေသး မ်ိဳးစုံယူၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ႏုိင္ငံေရးအာဏာကုိ အသုံးခ်ၾကပါတယ္။ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္တုိ႔ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ျမန္ျမန္ခ်မ္းသာတာ ဂုဏ္တကယ္ရွိေပမယ့္ ဗုိလ္သန္းေရႊတုိ႔ တုိင္းျပည္မွာ ရွိသမွ် စားႏုိင္သေလာက္ “စားပစ္တာ” က ဗုဒၶဘာသာ လူမ်ားစုရဲ႕ ႐ိုးရာအျမင္မွာကုိ ဂုဏ္ေျပာင္တယ္ မထင္ပါဘူး။ ဒါဟာ တတပ္လုံး သူခုိးျဖစ္ကုန္မွန္း ရိပ္မိေလာက္တဲ့ ျမန္မာစစ္အရာရွိတုိင္း အနပ္ဆုံး အပါးဆုံး လုပ္တတ္တဲ့ လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒီ စစ္ဘုရင္လူတန္းစားသစ္မွာ သီလေၾကာင္ေတြေလာက္ပဲ စာရိတၱၿမဲေနေတာ့တာပါ။ ကမာၻ႔အက်င့္ပ်က္ ျခစားစာရင္းမွာ ျမန္မာျပည္ အၿမဲ ေအာက္ဆုံးမွာ ရွိတာ ဘာမွမဆန္းပါ။

အ႐ိုးအရင္း သူေကာင္းျပဳ ကံေကြ်းခ်စနစ္

၁၉၉၀ ကနဦးႏွစ္ေတြကတည္းက ကာကြယ္ေရးဌာနက အစုိးရစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကုိယူၿပီး တပ္မေတာ္ပုိင္စီးလာခဲ့တာပါ။ အခုဆုိ ၾကက္ၿခံကအစ စက္႐ံုေလးေတြ၊ အိမ္ၿခံေျမ၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ ပုိ႔ေဆာင္ေရး၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ သေဘၤာက်င္းငွား လုပ္ငန္း၊ ဘဏ္၊ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္၊ စုိက္ပ်ိဳးေရး၊ စြမ္းအင္၊ သတၱဳ ရွိရွိသမွ် ေငြအုိးေတြ အိတ္ထဲ အကုန္ထည့္ထားတာပါ။ စစ္တပ္နဲ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ မကင္းဘဲ ဘာစီးပြားေရးမွ ႀကီးႀကီးမားမား လုပ္မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ စီးပြားေရးဟာ တပ္မေတာ္လက္ က်သြားၿပီပဲ။

ဦးေနဝင္း ဆုိရွယ္လစ္စစ္အစုိးရနဲ႔ မတူတာက လက္ရွိလူေတြက စီးပြားေရးသမားႀကီးေတြကုိ ဖယ္မထားဘူး။ ႏုိင္ငံေရး-စီးပြားေရး ေဝမွ်စားတဲ့စနစ္နဲ႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကုိ စစ္အစုိးရ အလုပ္အေကြ်းျပဳခုိင္းေနတာပါ။ ဘုရင္ေခတ္က ကုန္သြယ္စီးပြား
ေတာ္ႀကီးဘုရား ပုိင္ထားသလုိမ်ိဳး အခုေခတ္ စီးပြားေရးသမားေတြကုိလည္း သူတုိ႔အသုံးေတာ္ခံဘုိ႔ ေျမႇာက္စားေနတာပါပဲ။

တကယ္က ဗုိလ္သန္းေရႊဟာ စစ္ဗုိလ္ေတြ ကပ္ပါးဓနရွင္ေတြရဲ႕ ေလာဘနဲ႔ဲ အနာဂတ္မေရရာတဲ့ ဗ်ာပါဒကုိ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ကစားျပေနတာပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးရင္ စီးပြားေရးခ်ဳပ္ကုိင္မႈေတြ ေလွ်ာ့ေပးမဟဲ့ဆုိတဲ့ မက္လုံးနဲ႔လည္း ႏုိင္ငံျခားမွာ လုပ္စားတတ္ပါေသးတယ္။ စစ္ေအးေခတ္လြန္စီးပြားေရးဆုိတာ စီးပြားေရးလုပ္တာပဲဆုိတာမွန္းသိဖို႔က
ႏုိင္ငံတကာေရးရာ စီးပြားေရးပါရဂူဘြဲ႔ေတြ ရွိစရာမလုိပါဘူး။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲနီးလုိ႔ ေဒၚစုလြတ္ေတာ့မယ္ဆုိၿပီး စစ္အစုိးရဘက္က အသံလႊင့္လုိက္ရင္ပဲ အေနာက္တုိင္း အစုိးရေတြ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေအဂ်င္စီေတြ ၿပီးေတာ့ စုိက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ ေနာ္ေဝ၊ ဆြီဒင္၊ ဂ်ာမနီ၊ ၿဗိတိန္၊ အေမရိက က စြမ္းအင္ရင္းျမစ္လုပ္ငန္းေတြဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ႕ ေနာက္ဆုံးစီးပြားေရး နယ္ျခားေဒသကုိ ခ်ီတက္ခ်င္စိတ္ေတြ ျမဴးၾကြၿပီး ဖုံးရဖိရ ခက္ကုန္သေပါ့။

ျမန္မာ “အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း”၊ လြတ္လပ္တဲ့ေစ်းကြက္ ဆုိတာေတြကုိ ေျပာေဟာ၊ အဓိပၸာယ္မရွိတဲ့ “ လြတ္လပ္မွ်တၿပီး အားလုံးပါတဲ့” ေရြးေကာက္ပြဲ ဆုိတဲ့ ဂါထာကုိ ဥံဳခံစုတ္ေနခ်ိန္မွာပဲ ကုလသမဂၢ၏ အာရွပစိဖိတ္ေဒသဆုိင္ရာ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး ေကာ္မရွင္ (ESCAP) နဲ႔ တခ်ိဳ႕ ဥေရာပအစုိးရေတြကေတာ့ ကမာၻ႔လက္က်န္ “ေစ်းကြက္အ႐ိုင္း” တကြက္ကုိ ဖြင့္မဟဲ့လုိ႔ အာသာငမ္းငမ္းထေနပါပေကာ။ ဗုိလ္သန္းေရႊ လက္သပ္ေမြး စစ္ဘုရင္ေတြက ေျမေပၚမွာ မ်ိဳလုိ႔ခဲလုိ႔ ေကာင္းေနခ်ိန္မွာ ျပည္ပက လင္းတေတြ ထုိင္း၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ စင္ကာပူ၊ ကုိရီးယား၊ မေလးရွားေတြ အျမန္အုပ္လုိ႔ က်န္တာ ဝင္ဆြဲဖို႔ အခ်ိန္ေကာင္း (“ေရြးေကာက္ပြဲအလြန္” ကုိ) ျမန္မာ့ေကာင္းကင္ယံကေန ဝဲလုိ႔ ေစာင့္ေနေလရဲ႕။

လူရွိတဲ့ေနရာတုိင္းမွာ ေငြနဲ႔အာဏာေပါင္းၿပီး ေလာကကုိ ကန္႔လန္႔တုိက္ေနၾကလုိ႔ အဒမ္စမစ္ရဲ႕ “က်င့္ဝတ္ခံစားမႈမ်ား သီဝရီ” (Theory of Moral Sentiments, ၁၇၅၉) မွာ ဆုိပါတယ္။ အႏွစ္ ၂၀၀ ေက်ာ္ၿပီးေနာက္ အခုေခတ္အစုိးရေတြဟာ (အဖြဲ႔အစည္းႀကီးေတြ အပါအဝင္) ေအာက္က်ေနာက္က် လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္က တဘူး႐ိုင္းေသာ မ႐ိုင္းေသာ ရွိရွိသမွ်ေစ်းကြက္ေတြကုိ စီးပြားေရးေလာကနဲ႔ ေကာ္ပုိရိတ္ဆရာေတြကတဆင့္ သံဝါသမျပဳခင္မွာ ခ်စ္သမွ်ကုိပတ္ပ်ိဳးေလးနဲ႔ ဇာတ္ႏႈိးလုိက္ေသးတာပါ။ ဒီလုိ အုပ္စုလုိက္ မတရားက်င့္ခံရတာကုိပဲ ေက်ာမြဲေတြက ေက်းဇူးတင္ေပးရဦးမတဲ့။

“လြတ္လပ္တဲ့ ေစ်းကြက္” အင္အားစုေတြကပဲ စစ္အုပ္စုကုိ အာဏာလႊမ္းမလား။ အင္ဒုိ၊ ဖိလစ္ပုိင္၊ တူရကီမွာလုိ မဟုတ္ဘဲ “ေစ်းကြက္နဲ႔ ဒီမုိကေရစီ” အသံေကာင္းဟစ္ရင္း ပေဒသရာဇ္ေခတ္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ၿပီး ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္း စီးပြားေရး ႏုိင္ငံေရးအလုံးစုံကုိ အာဏာရ ပေဒသရာဇ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ား ဆက္ခ်ဳပ္ကုိင္ေနမလား။

ဒီေတာ့ ဗုိလ္သန္းေရႊေခတ္ ျမန္မာျပည္မွာ ဗုိလ္စစ္သားေတြ မေတာ္လွန္တာ၊ မေတာ္လွန္ရဲတာ ဘာမွ အံ့ၾသစရာ မရွိပါဘူး။

အာဏာပုိင္ စစ္သူရဲေတြက ေခြး ဘုရားပြဲေတြ႔၊ ပေဒသရာဇ္တေခတ္ ျပန္ထူေထာင္ေနတာကုိး။

ေဒါက္တာ ဇာနည္၏ Why Soldiers Don't Rebel in Than Shwe Burma ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။

< Prev		Next >