ဧရာဝတီ

သူ႔ရဲ႕ “လက္နက္ေတြ” ကို ထိုင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕က သုဝဏၰဘူမိ ပန္းခ်ီ ျပခန္းမွာ ခင္းက်င္းျပသထားပါတယ္။ သူ ဆိုတာကေတာ့ ပန္းခ်ီစံမင္းပါ။ အဲဒီျပခန္းမွာ ျပသခဲ့သမွ် ပန္းခ်ီဆရာေတြ ထဲမွာေတာ့ သူက “လက္နက္” စီးရီးကို ပထမဆံုး ခင္းက်င္းျပသသူ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ထူးျခားပါတယ္။

ယုတၱိလြန္ (ဆာရီယယ္လစ္ဇင္) ပန္းခ်ီေတြကို ဆြဲတဲ့ ကမၻာေပၚက တျခား ပန္းခ်ီဆရာေတြလိုပဲ ပန္းခ်ီ စံမင္းဟာလည္း သူ႔ပန္းခ်ီကားေတြကို အေတြးအေခၚအယူအဆေတြနဲ႔ ဖန္တီး ျခယ္မႈန္းထားတဲ့အတြက္ ပန္းခ်ီကား ၾကည့္သူတိုင္းအတြက္ ခ်င့္ခ်ိန္ေတြးေခၚ ခံစားဖို႔ အခ်ိန္အနည္းနဲ႔ အမ်ား လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။

မၾကာေသးခင္က က်င္းပခဲ့တဲ့ သူ႔ပန္းခ်ီျပပြဲ ဖြင့္ပြဲေန႔က Turning Point လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ပန္းခ်ီကား ကိုၾကည့္ၿပီး ပရိသတ္ထဲက အသံေတြ ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။

“က်ေနာ့္အထင္ေျပာရရင္ေတာ့ ဒီပန္းခ်ီကားက စစ္ပေဒသရာဇ္စနစ္ကို ျပခ်င္တာျဖစ္မယ္” လို႔ ပရိသတ္ထဲက အသံတသံထြက္လာ ခဲ့တယ္။ အဲဒီ ပန္းခ်ီကားထဲမွာ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ စစ္ဝတ္စံု ဝတ္ထားတဲ့ ေရွးေခတ္ စစ္သား တေယာက္က ဓား၊ လွံ လက္နက္ေတြအစား အခုေခတ္ ေသနတ္ တလက္ကို ကိုင္ထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ပန္းခ်ီစံမင္းကေတာ့ သူဆြဲခဲ့တဲ့ ဒီပန္းခ်ီကားရဲ႕ အနက္ကို ျပန္လည္ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္္။

“ေရွးေခတ္က က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဘုရင္ေတြက လက္နက္ပစၥည္း ေခတ္မမီ မျပည့္စံုလို႔ ကိုလိုနီ လက္ေအာက္ခံ ဘဝကို ေရာက္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာသာ ေခတ္မီတိုးတက္ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ တပါးကၽြန္ျဖစ္ခဲ့မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာပါ” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက စိစစ္ေရးအရာရွိေတြကေတာ့ ဒီပန္းခ်ီကားကုိ အဓိပၸာယ္တမ်ိဳးနဲ႔ ျမင္ပံုရတယ္။ ပန္းခ်ီစံမင္းရဲ႕ ရန္ကုန္ျပပြဲမွာ ဒီပန္းခ်ီကားကို ျပသဖို႔ မသင့္ေလ်ာ္ဘူးဆိုၿပီး သူတို႔က ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။

ခုအခ်ိန္မွာ အသက္ ၅၈ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ပန္းခ်ီစံမင္းဟာ ပန္းခ်ီပညာကို ဦးဘလံုေလး၊ ဦးလြန္းႂကြယ္ စတဲ့ ျမန္မာ ပန္းခ်ီဆရာႀကီးေတြဆီက နည္းနာခံ၊ သင္ယူခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္က စတင္ၿပီး  အႏုပညာေလာက ထဲမွာ ေျခခ်ခဲ့တဲ့ ပန္းခ်ီဆရာဟာ “လက္နက္” စီးရီးကို ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ စတင္ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး အဲဒီစီးရီးရဲ႕ ပထမဆံုး ပန္းခ်ီကားကေတာ့ “အခ်စ္ႏွင့္ စစ္” ျဖစ္ပါတယ္။

“ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ အခ်စ္ဆိုတာလည္း စစ္ပြဲ တမ်ိဳးပဲ မဟုတ္လား” လို႔ု ပန္းခ်ီဆရာက ၿပံဳးၿပီးေျပာတယ္။

ပန္းခ်ီစံမင္းဟာ လက္နက္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ပန္းခ်ီကားေပါင္း ၂၄ ကားထိ ဆြဲၿပီးခဲ့ေပမယ့္ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕က ပန္းခ်ီျပခန္းရဲ႕ ေနရာ အခက္အခဲေၾကာင့္ ၁၆ ကားပဲ ခ်ိတ္ဆြဲျပသႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

၁၉၈၀ ေက်ာ္ကာလေတြက ေဖာ့ကလန္ကၽြန္းအေရးအခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ၿဗိတိန္နဲ႔ အာဂ်င္တီးနား စစ္ပြဲကလည္း လက္နက္စီးရီးေရးဆြဲဖို႔ ပန္းခ်ီစံမင္းအတြက္ တြန္းအားတခုျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ပန္းခ်ီစံမင္းဟာ ႏိုင္ငံတကာအေရးကိစၥေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြ၊ စစ္ေရးစစ္ရာ ကိစၥေတြကို စိတ္ဝင္စားသူ တဦး ျဖစ္ပါတယ္။

Turning Point ရဲ႕ ေဘးမွာ ခ်ိတ္ဆြဲထားတဲ့ ပန္းခ်ီကားရဲ႕ အမည္ကေတာ့ Attraction လို႔အမည္ရပါတယ္။ ေသနတ္ ေျပာင္းဝကေန ႏႈတ္ခမ္းနီေတာင့္ တေတာင့္ ထြက္ေပၚေနၿပီးေတာ့ ေဘးပတ္ပတ္လည္မွာ ရဲရဲေတာက္ ေနေအာင္ ဆိုးေဆးေတြဆိုးထားတဲ့ ရမက္ျပင္းထန္တဲ့ ႏႈတ္ခမ္းေတြ၊ ျခယ္သထားတဲ့ မ်က္လံုးေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးသံုး အလွျပင္ပစၥည္း မ်ိဳးစံု ဝန္းရံထားပါတယ္။ ပန္းခ်ီဆရာကေတာ့ ဒါေတြဟာ “မာယာလက္နက္ ေတြေပါ့” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ပန္းခ်ီစံမင္းရဲ႕ Equal Reaction ဆိုတဲ့ ပန္းခ်ီကားထဲမွာေတာ့ ဗုဒၶရဲ႕ “ကံ၊ ကံ၏အက်ိဳး” ဆိုတဲ့ ေဟာၾကား ခ်က္တခ်က္ကို ေတြ႕ျမင္လိုက္ရပါတယ္။ ေျပာင္းႏွစ္ဘက္ပါတဲ့ ေသနတ္တလက္က ပန္းခ်ီကားထဲမွာ ေနရာ ယူေနပါတယ္။ အဲဒီိေသနတ္ကို ပစ္လိုက္ရင္ ပစ္သူကိုပါ ထိမွန္မယ္ ဆိုတဲ့သေဘာ၊ ပစ္သူရဲ႕ ဘက္မွာပါ ေျပာင္းဝတခုက ရွိေနတယ္။ ေကာင္းတာလုပ္ရင္ ေကာင္းတဲ့ကံ၊ မေကာင္းတာျပဳမူရင္ မေကာင္းတဲ့ကံ ခံစားရမယ္ ဆိုတဲ့ ဗုဒၶရဲ႕ တရားေတာ္ကို ေဖာ္က်ဴးတဲ့ ပန္းခ်ီကားလို႔ ဆိုရမွာပါ။

စိတ္တုန္လႈပ္ဖို႔ ေကာင္းတဲ့ ပန္းခ်ီကား တခ်ပ္ကိုလည္း ေတြ႕လိုက္ရတယ္။ အဲဒါကေတာ့ Explosion လို႔ နာမည္ ေပးထားပါတယ္။ ထိုကားတြင္ လက္ပစ္ဗံုးႀကီးတခုထဲ၌ သေႏၶသားေလာင္း ပံုတပံုပါရွိၿပီး ေနာက္ခံကေတာ့ မီးေတာက္ မီးလွ်ံမ်ားက အလွ်ံႀကီးႀကီးနဲ႔ ေတာက္ေလာင္ေနပါတယ္။ ကမၻာ့ လူဦးေရ သန္း ၆ ေထာင္ေက်ာ္ေနၿပီ၊ ထိန္းခ်ဳပ္သင့္ၿပီ ဆိုတာကို ပန္းခ်ီကားက ျပသေနတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ လူဦးေရေပါက္ကြဲမႈႀကီး ေၾကာက္ခမန္း လိလိ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ပန္းခ်ီဆရာက ေျပာခ်င္တယ္ထင္ပါတယ္။

တျခားပန္းခ်ီကားတခ်ပ္ထဲမွာေတာ့ ေရွးေဟာင္းေသနတ္တလက္ရဲ႕ ထိပ္မွာ ကေလာင္သြားတခု ေပၚထြက္ ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ထိုကားရဲ႕ နာမည္ကေတာ့ Weapon of Art – 1 ျဖစ္ပါတယ္။ “ဓားသြားထက္ ကေလာင္သြားထက္တယ္” ဆိုတဲ့ စကားအတိုင္း အႏုပညာ၊ စာေပ၊ သတင္း မီဒီယာေတြဟာ ေသနတ္ တလက္လိုပဲ ထိေရာက္မႈ အားေကာင္းတယ္လို႔ ဆိုလိုေနပံုရပါတယ္။

သူ႔ ပန္းခ်ီကားေတြရဲ႕ တန္ဖိုးက ေဒၚလာ ၄၀၀၀ ဝန္းက်င္ ဆိုေပမယ့္ အဲဒီ ပန္းခ်ီဆရာက ေငြေၾကးအတြက္ ေရးေနျခင္း မဟုတ္ပါဘူး။ သူပန္းခ်ီဆြဲခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္အတြင္း ပန္းခ်ီကား ရာနဲ႔ခ်ီ ေရးခဲ့ေပမယ့္ ၁၀ ကားေတာင္ မေရာင္းခဲ့ရဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ သူဆြဲခ်င္တာကိုသာ ေရးဆြဲေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ ပန္းခ်ီကားေတြကိုလည္း တဦးခ်င္းစီရဲ႕ အိမ္ေတြမွာ ခ်ိတ္ဆြဲထားတာထက္ ျပတိုက္ေတြမွာပဲ ျပသထားတာက ပို သင့္ေတာ္မယ္ထင္ပါတယ္။

“က်ေနာ္ကေတာ့ က်ေနာ္ယံုၾကည္တဲ့ အႏုပညာကိုပဲ လုပ္ေနမွာပဲ။ က်ေနာ္ဆြဲခ်င္တာေတြပဲ ဆြဲေနမွာ” ဟု ပန္းခ်ီဆရာက သူ႔ ယံုၾကည္ခ်က္ကို ေျပာျပသည္။

ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ပန္းခ်ီဆရာက Lokanat ဆိုတဲ့ ပန္းခ်ီကားေရွ႕မွာ ရပ္လိုက္ၿပီး “ဒီပန္းခ်ီကားကေတာ့ က်ေနာ့္အႀကိဳက္ဆံုးပဲ” လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေလာကနတ္ဆိုတာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဲ႕ သေကၤတ တခုပါပဲ။
ဒ႑ာရီထဲမွာ ရွဴးပ်ံႀကီးနဲ႔ ဆင္ပ်ံႀကီးတို႔က တိမ္ညြန္႔ေတြ ခူးစားၾကရင္း ေကာင္းကင္တိုုက္ပြဲ ျဖစ္က်ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖို႔အတြက္ ေလာကနတ္က ၾကားဝင္ျဖန္ေျဖေပးခဲ့တာပါ။

ပန္းခ်ီစံမင္းရဲ႕ “ေလာကနတ္” ပန္းခ်ီကားထဲမွာ ေခတ္သစ္ လက္နက္ေတြ၊ တိုက္ေလယာဥ္ေတြ ဝဲပ်ံေနတဲ့ ၾကားထဲ ေလာကနတ္႐ုပ္တုကို ထည့္သြင္းေရးဆြဲထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ဒီေန႔ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ စစ္ပြဲေတြ သိပ္မ်ားေနတဲ့ ကမၻာႀကီးဆီကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ ေဆာင္ၾကဥ္းလာေစဖို႔ အတြက္ ပန္းခ်ီစံမင္းရဲ႕ ေလာကနတ္က ၾကားဝင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ သေဘာလို႔ ထင္ရပါတယ္။

ေက်ာ္စြာမိုးေရးသည့္ Explosive Art from Burma ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္လည္ေရးသားသည္။