ဧရာဝတီ

လတ္တေလာ ျပည္တြင္း သတင္းဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ပါရွိေနသည့္ သတင္းမ်ား၊ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ဓာတ္ပံုမ်ား အရ ျမန္မာႏုိင္ငံစာေပ စိစစ္ေရး၏ မူဝါဒ ေပ်ာ့ေျပာင္းျခင္းလား ဆိုသည့္ ေမးခြန္း ကို ျပည္တြင္းျပည္ပ ေလ့လာသူတို႔ အၾကား ေမးျမန္းေနၾကသည္။

မၾကာေသးမီက ျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည့္ လွ်ပ္တျပက္ဂ်ာနယ္တြင္ “စာေပစိစစ္ေရး မူဝါဒေျပာင္းလဲၿပီ၊ ယခင္ ကန္႔သတ္ထားသည့္ အမည္မ်ား ေဖာ္ျပခြင့္ျပဳ” ဆိုသည့္ သတင္းေဆာင္းပါးကို ေဖာ္ျပထားသကဲ့သို႔ ယခင္က ကန္႔သတ္ထားသည့္ ကြယ္လြန္သူ ကဗ်ာဆရာႀကီး ဦးတင္မိုး၏ေဆာင္းပါး၊ ကြယ္လြန္သူ မင္းသားႀကီး ဦးထြန္းေဝ၏ ဓာတ္ပံုမ်ားကိုေဖာ္ျပထားသည္။

ထုိ႔ျပင္ ယခင္တပတ္ထုတ္ The Voice Weekly ဂ်ာနယ္တြင္လည္း Washington Post သတင္းစာတြင္ ပါရွိသည့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔၏ေျမးျဖစ္သူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦး၏ ေဆာင္းပါး ကို ေကာက္ႏုတ္ ဘာသာ ျပန္ထားသည့္ ေဆာင္းပါး ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေန စာဖတ္သူမ်ားက ယခုကဲ့သို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ထိပ္တန္း သတင္းစာ တေစာင္ျဖစ္သည့္ Washington Post တြင္ ေဖာ္ျပခံရသည့္ ျမန္မာတဦးေရးသားေသာ ေဆာင္းပါးကို ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္ တေစာင္တြင္ ေဖာ္ျပျခင္းမ်ိဳး ယခင္က မျမင္ဘူးခဲ့ဟု ဆိုသည္။

ဦးသန္႔ျမင့္ဦးေရးသားေသာ ေဆာင္းပါး ေကာက္ႏုတ္ ခ်က္၏ အဓိက ဆိုလုိရင္းမွာ အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက ျမန္မာ စစ္အစိုးရအေပၚ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔အေရးယူျခင္းမွာ ေအာင္ျမင္ျခင္းမရွိ ဟူ၍ ျဖစ္ၿပီး ၎ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ရုတ္သိမ္းေရးျဖစ္သည္။

ေဝဖန္သူတခ်ိဳ႕ကလည္း The Voice Weekly ဂ်ာနယ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံစာေပစိစစ္ေရးက ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ေျပာေနၾကသည္။ The Voice Weekly ဂ်ာနယ္မွာ Living Color အဖြဲ႕မွ ထုတ္ေဝျဖန္႔ခ်ိ ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ၎ဂ်ာနယ္၏ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးေနဝင္းေမာင္သည္ စစ္အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္ပတ္သက္သူအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသူျဖစ္သည္။

Living Color မီဒီယာအဖြဲ႕သည္ ၁၉၉၆ ဝန္းက်င္ကတည္းက Living Color လစဥ္သတင္းမဂၢဇင္းကို ထုတ္ေဝခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုစဥ္က စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔၏သား ဦးရဲႏုိင္ဝင္း ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သည့္အတြက္ တျခား ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းမ်ား မရသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို ရရွိခဲ့သည္ဟု သိရွိခဲ့ရသည္။

ရန္ကုန္စာနယ္ဇင္း အသိုင္းအဝန္းကမူ ယခုကဲ့သို႔ စစ္အစိုးရကို စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ဆန္႔က်င္ေရး ေဆာင္းပါး ထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ The Voice Weekly ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးေနဝင္းေမာင္ကုိ ေဝဖန္ေနၾကသည္။

“ဦးေနဝင္းေမာင္ လုပ္ေနတဲ့ပံုက အစုိးရရဲ႕လိုင္းကို တင္ေပးေနတဲ့ ပံုေပါက္တယ္။ တြန္းတင္ေပးေနတာ ေပၚတင္ႀကီးျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါကို ႏုိင္ငံေရးအသိုင္းအဝန္းၾကားမွာ ေဝဖန္ေနၾကတယ္” ဟု အမည္မေဖာ္ လိုသူ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သတင္းဂ်ာနယ္ တာဝန္ခံအယ္ဒီတာက ေျပာသည္။

ယခုတပတ္ထုတ္ The Voice Weekly ဂ်ာနယ္တြင္လည္း မၾကာေသးမီကမွ ျမန္မာျပည္ လာသြားသည့္ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစၥတာဂ်င္မ္ဝက္ဘ္ ၏ The New York Times သတင္းစာပါ ေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ထားသည့္ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ ေဖာ္ျပထားျပန္သည္။

မစၥတာဂ်င္မ္ဝက္ဘ္သည္ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားၾကားတြင္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈ ကို ကန္႔ကြက္သူျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတို႔ ျပန္လည္ပူးေပါင္း ဆက္ဆံေရး၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံကို အကူအညီေပးေရးတို႔အတြက္ အေလးေပး ေျပာၾကားသူ ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို လည္ပတ္ခဲ့ေသာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းပင္ မရခဲ့ေသာ အခြင့္အေရးတရပ္ျဖစ္သည့္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊတို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခြင့္ ရခဲ့သူ၊ စစ္အစိုးရက လက္ခံသူျဖစ္သည္။

၎ ျမန္မာျပည္မွ ျပန္သြားၿပီးေနာက္တြင္ အစိုးရပိုင္ သတင္းစာမ်ား၌ သူ႔ကို ခ်ီးက်ဴးေရးသားေသာ ေဆာင္းပါးမ်ား ေဖာ္ျပခဲ့ရံုမက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ မူဝါဒကို မစၥတာ ဂ်င္မ္ဝက္ဘ္က ပယ္ဖ်က္ေတာ့မည့္ အေနအထား ေရးသားခဲ့သည္။

ယခုတပတ္ထုတ္ The Voice ဂ်ာနယ္၏ အယ္ဒီတာ့ အာေဘာ္တြင္လည္း ႏုိင္ငံေရးသမားဆိုသည္မွာ မစၥတာဂ်င္မ္ဝက္ဘ္ ကဲ့သို႔ လူႀကီးလူေကာင္းဆန္ဆန္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ျဖစ္သင့္သည္ ဟု ေရးသားထားသည္။

ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သတင္းဂ်ာနယ္ တာဝန္ခံအယ္ဒီတာက ျမန္မာသတင္းဂ်ာနယ္ေလာကတြင္ အခြင့္အေရးရသည့္ ဂ်ာနယ္ႀကီးမ်ားအျဖစ္ The Voice Weekly ဂ်ာနယ္ႏွင့္ Eleven ဂ်ာနယ္မ်ားကို ျမင္မိသည္ဟု ဆိုသည္။

The Voice ဂ်ာနယ္တြင္ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးေဆာင္းပါး၊ မစၥတာ ဂ်င္မ္ဝက္ဘ္ ေဆာင္းပါးမ်ား ေဖာ္ျပခြင့္ရရွိျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သတင္းဂ်ာနယ္ တာဝန္ခံအယ္ဒီတာ တဦးက “ဒါကေတာ့ သူတို႔ လိုခ်င္တဲ့ လိုင္းကို ေဖာ္ျပထားတာကိုး။ The Voice ဂ်ာနယ္မွမဟုတ္ဘူး၊ ဘယ္ဂ်ာနယ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေပးမွာပဲ” ဟု ဆိုသည္။

ဆက္လက္၍ ၎က စာေပစိစစ္ေရး၏ မူဝါဒမွာ ေပ်ာ့ေျပာင္းလာျခင္းမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ ပုဂၢလိက မီဒီယာမ်ားကုိ အသံုးခ်ေနျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုလက္ရွိအေနအထားတြင္ စစ္အစိုးရ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မူဝါဒေျပာင္းလဲသည့္ပံုစံ၊ ေပ်ာ့ေျပာင္းလာသည့္ပံုစံကို ေဖာ္ေဆာင္ ေနျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

ျမန္မာျပည္တြင္းထုတ္ သတင္းဂ်ာနယ္မ်ားကို ပံုမွန္ဖတ္ရႈေနသည့္ စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားကမူ စာေပစိစစ္ေရး၏ မူဝါဒ အနည္းငယ္ ေျပာင္းလဲလာသည္ဟု သံုးသပ္ၾကသည္။

စာဖတ္သူတဦးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နာမည္ေရွ႕တြင္ ႏုိဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ဟူေသာ အသံုး အႏႈန္းမ်ိဳး ထည့္ခြင့္ျပဳျခင္းမွာ ထူးျခားခ်က္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ယခင္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အမည္ ကိုပင္ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခြင့္ မျပဳခဲ့ေပ။

“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နာမည္ေရွ႕မွာ ႏိုဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္လို႔ တပ္လိုက္တာနဲ႔ ေပ်ာ့ေျပာင္းတယ္လို႔ ယူဆလို႔မရပါဘူး။ ဒီအခ်ိန္မွာ စစ္အစိုးရက နာမည္ယူေနတဲ့အခ်ိန္ဆိုေတာ့ ဒါေလာက္ေတာ့ ခြင့္ျပဳမွာပါ။ ဒါေလး ခြင့္ျပဳရံုနဲ႔ သူတို႔အတြက္လည္း ဘာမွမထိခိုက္တဲ့အျပင္ ခ်ီးက်ဴးေတာင္ ခံရႏိုင္ေသးတယ္” ဟု ရန္ကုန္ အေျခစိုက္အယ္ဒီတာ တဦးက ဆိုသည္။

ျမန္မာျပည္တြင္း၌ သတင္းဂ်ာနယ္ အုပ္စုႀကီးမ်ားအေနႏွင့္ ထင္ရွားသည္မွာ ျမန္မာတိုင္းမ္စ္၊ Eleven မီဒီယာ၊ Living Color၊ ရန္ကုန္မီဒီယာ၊ 7days News ဟူ၍ ၅ ခုခန္႔သာရွိၿပီး ၎တို႔အားလံုးမွာ စီးပြားေရး အရ ေအာင္ျမင္ေသာ ဂ်ာနယ္အုပ္စုႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံစာေပစိစစ္ႏွင့္ မွတ္ပံုတင္ဌာနသည္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္တြင္ ရွိၿပီး ယခုအခါ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္၌ ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။

လက္ရွိ ျမန္မာျပည္တြင္ စစ္အစိုးရထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ စာေပစိစစ္ေရး၏ ျဖတ္ေတာက္ အေရးမႈမ်ားၾကားမွ ပုဂၢလိကပိုင္ အပတ္စဥ္ထုတ္ႏွင့္ လစဥ္ထုတ္ ဂ်ာနယ္မဂၢဇင္းေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ ပံုမွန္ ထုတ္ေဝဆဲျဖစ္သည္။

တခ်ိဳ႕ေသာ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားက ယခင္ ေထာက္လွမ္းေရးေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ လက္ထက္က စာေပစိစစ္ေရးညႊန္ၾကားေရးမႉး ဗိုလ္မႉးေအးထြန္းထက္ ယခု ဗိုလ္မႉးတင့္ေဆြ လက္ထက္တြင္ အနည္းငယ္ လြတ္လပ္မႈရွိၿပီး အသက္ရႈေခ်ာင္သည္ဟု သံုးသပ္ၾကသည္။

သို႔ရာတြင္ ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ သတင္းဂ်ာနယ္မ်ားအေနႏွင့္ အလုပ္လုပ္ရသည့္အေနအထားမွာ ယခင္က ကဲ့သို႔ စိစစ္ျဖတ္ေတာက္ခံေနရဆဲသာျဖစ္ၿပီး ထိုအက်ပ္အတည္းၾကားမွ ျပည္သူလူထု သိေစခ်င္သည့္ အခ်က္မ်ားကို ႀကိဳးစား တင္ျပေပးေနရေၾကာင္း နာမည္ႀကီး သတင္းဂ်ာနယ္ တေစာင္၏ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ တဦးက ရွင္းျပသည္။

“တခါတေလက်ေတာ့လည္း ပရိသတ္ကို ကိုယ္ေပးခ်င္တာ ေပးႏုိင္ဖို႔ သြယ္ဝိုက္ၿပီး စိစစ္ေရးကလည္း ခြင့္ျပဳေအာင္ ႀကိဳးစားေပးေနရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို ေပးရင္းကကို ကုိယ္ပစ္တာကတျခား ထိတာက တလြဲ ဆိုတာမ်ိဳးလည္း ခဏ ခဏ ႀကံဳရတယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။

< Prev		Next >