အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ စစ္အစုိးရေခါင္းေဆာင္ပုိင္းကုိ ၁၉၉၀ခုႏွစ္မွ စတင္ တရား၀င္ ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္ ပင္ထားခဲ့ေသာ္လည္း စစ္အစုိးရႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးဉာဏ္၀င္းအား ၿမိဳ႕ေတာ္၀ါရွင္တန္ဒီစီရွိ ျမန္မာသံရုံးမိသားစုမ်ား အျပင္၊ ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂ်င္မ္၀က္ဘ္္ျဖင့္လည္း ၿပီးခဲ့သည္ စေနေန႔ကေတြ႔ဆုံခြင့္ ေပးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ထုိ႔အျပင္ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု အေရွ႕အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသဆုိင္ရာ ဒုတိယႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kurt Campbell ႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆုံလိမ့္မည္ ဟု ၀ါရွင္တန္ပု႔ိစ္သတင္းစာႀကီးတြင္ ေရးသားထားသည္။
“ဒီလုိအေမရိကန္က စစ္အစုိးရ လုပ္ရပ္ကုိ သိရဲ႕သားနဲ႕ မ်က္ႏွာေျပာင္တုိက္ၿပီးေတာ့ ေခၚတာကုိေတာ့ လက္မခံဘူး၊ သူတုိ႔ ကစားကြက္ကုိ ကြင္းက်ယ္က်ယ္ မေပးသင့္ဘူး” ဟု အမ်ိဳသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ေခါင္းေဆာင္ ဦး၀င္းတင္ က ေျပာသည္။
အကယ္၍ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ စစ္အစုိးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကုိ ေကာင္းမြန္ရန္ ျပဳလုပ္လုိသည့္ ဆႏၵရွိလ်ွင္ တရား ၀င္သံတမန္ဆက္ဆံေရးမွ စတင္သင့္သည္ဟုထင္ျမင္ေၾကာင္း အမ်ိဳသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ေခါင္းေဆာင္ ဦး၀င္းတင္ က ေျပာသည္။
“တကယ္လုိ႔လုပ္ခ်င္ရင္ သံတမန္ဆက္ဆံေရး လမ္းေၾကာင္းကသြားသင့္တယ္၊ ဒါမ်ိဳးကုိ နားလည္ေပး လုိ႔ရ တယ္၊ အခုလို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တုိ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးတုိ႔ကုိ ႀကိဳဆုိတာမ်ိဳးေတာ့ မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး” ပာု၎က ဆုိသည္။
ထုိ႔အျပင္အေမရိကန္ အစုိးရ အေနျဖင့္ စစ္အစုိးရ ႏွင့္ဆက္ဆံေရးကုိ ယခုကဲ့သုိ႔ေသာပုံစံမ်ိဳးျဖင့္ ဆက္ဆံေရး မတုိးခ်ဲ႕သင့္ ေၾကာင္း၊ ဤကဲ့သုိ႔ ပုံမွန္မဟုတ္ေသာ ဆက္ဆံေရးတုိးခ်ဲ႕ျခင္းသည္ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုကုိပါ ထိခုိ္က္ႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ဦး၀င္းတင္ကသုံးသပ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚထားရွိသည့္ ဆက္ဆံေရးေပၚလစီကုိ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားအစုိးရက ျပန္လည္သုံးသပ္ ေနရာတြင္ ယခု အခါ အေခ်ာသတ္ၿပီးစီးေနၿပီျဖစ္ၿပီး၊ ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ေတာ့မည္ဟုသိရသည္။
“ေပၚလစီသုံးသပ္ခ်က္ထြက္မယ္ေျပာတယ္၊ စစ္အစုိးရက တရုတ္၊ ရုရွားရွိတယ္ဆုိေပမယ့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ထားတဲ့ အေမရိကန္နဲ႕ ဆက္ဆံေရး အရမ္းေကာင္း ခ်င္ေနတယ္၊ တကယ္ျဖစ္လာရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္အတြက္ ေကာင္းတာေပါ့၊ ၀မ္းသာစရာပဲ” ဟု ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက ဧရာ၀တီကုိေျပာသည္။
လက္ရွိအေမရိကန္ အစုိးရအေနျဖင့္ ယခင္အစုိးရမ်ားႏွင့္မတူဘဲ ေျမာက္ကုိရီးယား ၊ အီရန္ ၊ ျမန္မာကဲ့သုိ႔ေသာ အာဏာရွင္ ႏုိင္ငံမ်ား ႏွင့္ ေတြဆုံေဆြးေႏြးေရးကုိ ဦးစားေပးေသာ မူ၀ါဒျဖစ္ၿပီး ဒီမုိကေရစီအေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ကုိလည္း ပစ္ပယ္ လိမ့္မည္ မထင္ေၾကာင္း၊ ဒီမုိကေရစီနိင္ငံ တည္ေဆာက္ခ်င္လ်ွင္ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံျဖင့္ဆက္ဆံရမည္ျဖစ္ျပီး ဒီမုိကေရစီအ ေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား အေနျဖင့္ စုိးရိမ္စရာမလုိေၾကာင္း၊ေရရွည္တုိင္းျပည္ ဖြံၿဖိဳး ေရးအတြက္ ၾကည့္ရန္ လုိေၾကာင္း ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးကသုံးသပ္သည္။
လက္ရွိ စစ္အစုိးရ ႏွင့္ သံတမန္ဆက္ဆံေရးအဆင့္သည္ အေမရိကန္အစုိးရက သံအမတ္ အဆင့္ထား ရွိျခင္းမရွိဘဲ သံမႉးအဆင့္ သာထား ရွိေၾကာင္းသိရသည္။
“အေမရိကန္နဲ႕သံအမတ္အဆင့္ ျပန္လာႏုိင္တယ္၊ ဆက္ဆံေရးလည္း ျပန္ေကာင္းလာလိမ့္မယ္လုိ႔ေမ်ာ္လင့္တယ္” ဟု ယခင္စစ္အာဏာသိမ္းခဲ့သည္ ႏုိင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေရးအဖြဲ႕ ( န၀တ ) အဖြဲ႔၀င္ လယ္ယာႏွင့္ သစ္ေတာေရးရာ ၀န္ႀကီး ေဟာင္း ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခ်စ္ေဆြ (ၿငိမ္း ) က ဧရာ၀တီသုိ႔ေျပာသည္။
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ စစ္အစုိးရ ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတုိးျမွင့္ျခင္းသည္ ယခုခ်က္ျခင္း စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ဖယ္ရွားပစ္ မည္မဟုတ္ဘဲ သံတမန္ဆက္ဆံေရးတြင္ သံအမတ္ႀကီးအဆင့္သုိ႔တုိးျမွင့္ရန္ ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ တုိင္းရင္းသား အပစ္ ရပ္နယ္ေျမမ်ားတြင္ ထုတ္လုပ္ေနေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးကိစၥမ်ားကုိ ကုိင္တြယ္ရန္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံေရးေလ့လာ သူမ်ားကသုံးသပ္ ေနၾကသည္။
ၿပီးခဲ့သည္ ၾသဂုတ္လလယ္က ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ ျပန္လည္ခ်ဥ္းကပ္ဆက္ဆံေရးအတြက္ တိုက္တြန္းေျပာဆိုေနသူ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဂ်င္မ္၀က္ဘ္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ အေမရိကန္အစုိးရ ႏွင့္ စစ္အစုိးရ ဆက္ဆံေရးမွာ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္လာခဲ့သည္ ဟုဆုိႏုိင္သည္။
ဂြ်န္မက္ကိန္း(John Macain) ၊ရစ္ခ်တ္ရွယ္ဘီ (Richard Shelby )၊ဘီလ္ ရစ္ခ်တ္ဆန္(Bill Richardson) စတီဖင္ဆုိးလပ္(ဇ)(Stepen Solarz)၊ ေကာ့ခ်န္း( Cochran ) ၊ မက္ဒလင္း ေအာဘရုိက္ (Madeline Albright) တုိ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ခဲ့ဖူးသည့္ အေမရိကန္ ဆီးနိတ္ အမတ္မ်ားျဖစ္သည္။
< Prev | Next > |
---|