အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ေဂ်ာ့ခ်္ဒဗလ်ဴဘုရွ္သည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လအတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေက်ာက္စိမ္း မ်ား အပါအဝင္ အဖိုးတန္ေက်ာက္မ်က္မ်ား တင္သြင္းမႈအေပၚ တားျမစ္သည့္ (တြမ္လန္းေတာ့စ္ ျမန္မာ့ေက်ာက္ မ်က္ရတနာ ပိတ္ပင္ေရးအက္ဥပေဒ ၂၀၀၈) ကို လက္မွတ္ေရးထိုး ျပဌာန္း၍ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ ဒဏ္ခတ္မႈ တဆင့္ တိုးျမႇင့္လိုက္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ေက်ာက္ေစ်းကြက္ လံုးဝနီးပါး ပ်က္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ထိုဥပေဒတြင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသို႔ တင္သြင္းေနသည့္ ျမန္မာ့ပတၱျမား ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းကို တင္သြင္းခြင့္ ပိတ္ဆို႔ တားျမစ္သည္ဟု ပါရွိသည္။
တရားဝင္စာရင္းဇယားမ်ားအရ ၂၀၀၇ - ၂၀၀၈ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြင္း ျမန္မာ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ လုပ္ငန္းမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆၄၇. ၅၃ သန္း ဝင္ေငြရွိခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ သို႔ရာတြင္ ေက်ာက္မ်က္ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမွာမူ ၂၀၀၇ ဒုတိယ သံုးလပတ္တြင္ ၇. ၁၇၈ ကာရက္ ရွိခဲ့ရမွ ၂၀၀၈ ဒုတိယ သံုးလပတ္တြင္ ၆. ၄၉၁ ကာရက္အထိ က်ဆင္းခဲ့သည္။
ယခုအခါ မိုးကုတ္ေဒသရွိ အစိုးရႏွင့္ ဖက္စပ္ ေက်ာက္တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္း အားလံုးနီးပါး ရပ္ဆိုင္းထားရ ေသာေၾကာင့္ ေက်ာက္လုပ္ငန္းကို အမွီျပဳ စီးပြားရွာေနရသူ ေဒသခံမ်ားအားလံုး ဒုကၡ ေရာက္ေနရေၾကာင္း မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ခံ စီးပြားေရးသမား တဦးျဖစ္သည့္ ဦးလွဦးက ေျပာျပသည္။
“အေမရိကန္က ပိတ္ဆို႔ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ေရာင္းကြက္က လံုးဝျပႆနာျဖစ္ေနေတာ့ တူးေဖာ္ေရးေတြ ရပ္ထား ရတယ္။ ကန္ထ႐ိုက္ေတြ ငါးပံုတပံုေလာက္ပဲ အလုပ္ျဖစ္တယ္” ဟု ၎ကဆုိသည္။
ေက်ာက္တူးေဖာ္ရာတြင္ သာမန္တြင္းတတြင္း အတြက္ပင္ တေန႔လွ်င္ ဒီဇယ္ဆီ ၃၊ ၄ ပီပါခန္႔ ကုန္ၿပီး ေန႔စား အလုပ္သမား ၄၀ ေက်ာ္ခန္႔ ေခၚယူ အသံုးျပဳရေၾကာင္း သိရသည္။ အလုပ္သမားတဦးလွ်င္ ေန႔စားခ ၁၅၀၀ က်ပ္ ရွိေသာေၾကာင့္ တေန႔ကုန္က်စရိတ္မွာ က်ပ္ ၃ သိန္းခြဲခန္႔ ရွိသည္ဟု ေက်ာက္ေရာင္းဝယ္ေရး လုပ္သည့္ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ခံ ကိုဝင္းလတ္က ေျပာျပသည္။ ေက်ာက္တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းတြင္ လခစားလုပ္ကိုင္သူတို႔မွာ စရိတ္ၿငိမ္း တလ က်ပ္ ၂ ေသာင္းခန္႔ ရရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“ကုန္က်စရိတ္ အဲေလာက္မ်ားေပမယ့္ ေက်ာက္ျပန္ရ၊ မရက မေသခ်ာဘူး။ ေစ်းကြက္ကလည္း ပ်က္ေနတာ ဆုိေတာ့ မကိုက္ေတာ့ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ လုပ္ငန္းေတြ ရပ္ထားရတာ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ခံ ပညာတတ္လူငယ္ အမ်ားစုမွာ ေက်ာက္အေရာင္းအဝယ္လုပ္ငန္းကိုသာ ေဇာက္ခ် လုပ္ကိုင္ၾက ေလ့ရွိရာ ယခုအခါ အားလံုးနီးပါး အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္ေနၾကေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။
အဓိကအားျဖင့္ အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားက ေစ်းေကာင္းေပးဝယ္ေလ့ရွိေသာ မုိးကုတ္ေက်ာက္မ်ားမွာ ယခုအခါ ဝယ္လက္မရွိဘဲျဖစ္ေနသည္ဟု ကိုဝင္းလတ္က ေျပာသည္။ ကိုဝင္းလတ္မွာ မိုးကုတ္မွေက်ာက္ကို ဝယ္ယူ၍ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးသို႔ဆင္း ေရာင္းေလ့ရွိၿပီး အလုပ္ျဖစ္စဥ္က ထိုင္း - ျမန္မာ နယ္စပ္ မဲေဆာက္ ၿမိဳ႕အထိ လာေရာက္ ေရာင္းေလ့ရွိသူ ျဖစ္သည္။
ယခုအခါ က်ပ္ သိန္း ၁၀၀ တန္ေၾကးရွိသည့္ ေက်ာက္တလံုးကို ထိုင္းကုန္သည္မ်ားက သိန္း ၂၀ ခန္႔သာ ေပးဝယ္ ေသာေၾကာင့္ ေက်ာက္ေစ်းကြက္ ပ်က္ေနရျခင္းျဖစ္သည္ဟု သူကဆိုသည္။ ၎၏ အဆိုအရ မႏၱေလး၊ ရန္ကုန္၊ မဲေဆာက္ ေက်ာက္ေစ်းကြက္ မ်ားအားလံုး ပ်က္ေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ယခင္ လူတိုးမေပါက္ေသာ မႏၱေလးေက်ာက္ဝိုင္း ပင္လွ်င္ လူပါးလွ်က္ရွိသည္ဟု သိရသည္။
“အဓိက မိုးကုတ္ေက်ာက္ကို အေမရိကန္က ဝယ္တာ။ ခု အေမရိကန္ ဝယ္လက္က မရွိဘူး။ ထိုင္းကုန္သည္ေတြ ကလည္း နည္းနည္းပဲလာတယ္။ ေစ်းလည္း မေပးဘူး။ ေရာင္းခ်င္ေရာင္း မေရာင္းခ်င္ေနပဲ” ဟု ကိုဝင္းလတ္က ဆိုသည္။
ျမန္မာျပည္မွ ထြက္ရွိသည့္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားကို ပထမဦးစြာ ထိုင္း၊ အိႏၵိယ စသည့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားက ဝယ္ယူကာ ျဖတ္ေတာက္ေသြးၿပီးမွ ေစ်းကြက္ႀကီးမ်ားသို႔ ဆက္လက္ေရာင္းခ်ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕မ်ား၏ အဆိုအရ သိရသည္။
မိုးကုတ္မွထြက္သည့္ ပတၱျမားကို အဓိကအားျဖင့္ အေမရိကန္၊ ဥေရာပႏွင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတို႔က ဝယ္ယူေလ့ရွိၿပီး အရည္အေသြးအျမင့္ဆံုးႏွင့္ ေစ်းအႀကီးဆံုးေသာ ပတၱျမားမ်ားကို ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံက ဝယ္ယူကာ ေက်ာက္စိမ္း ကိုမူ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကအဓိကဝယ္ယူသည္ဟု ၎အဖြဲ႕မ်ားကဆိုသည္။
ဖက္စပ္ ေက်ာက္တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရသူတို႔မွာ အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၿပီး ဦးေတဇပိုင္ ထူး ထေရးဒင္း ကုမၸဏီႏွင့္ ဦးေနဝင္းထြန္းပိုင္ ပတၱျမားနဂါး ကုမၸဏီတို႔ ျဖစ္ေၾကာင္္း သိရသည္။
မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ အနီးပတ္ဝန္းက်င္မ်ားမွ ရြာခံမ်ားမွာ လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းထားခ်ိန္တြင္ ဖက္စပ္ ေက်ာက္ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္မ်ားႏွင့္ အလွမ္းကြာေဝးသည့္ ေတာထဲတြင္ “ခိုးတြင္း” ဟုေခၚေသာ တြင္းငယ္မ်ားမွ ေက်ာက္မ်ားကို ေဒသခံ ရယက၊ ရဲ စသည္တို႔အား ေငြေပး၍ တူးေဖာ္ေနရေၾကာင္း သိရသည္။
“လုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ ကုမၸဏီႀကီးေတြကေတာ့ အလုပ္ရပ္လိုက္တာ ဘယ္လိုေနတယ္မသိဘူး။ ေသခ်ာတာေတာ့ ေဒသခံေတြအားလံုး အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္ကုန္ၾကတာပဲ။ လုပ္ငန္း ဘယ္အခ်ိန္ ျပန္စႏုိင္မယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မေျပာႏုိင္ဘူး” ဟု ဦးလွဦးက ေျပာျပသည္။
လာမည့္မတ္လအတြင္း အစိုးရက ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ေစ်းေရာင္းပြဲ ျပဳလုပ္က်င္းပမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား အဝင္နည္းေနေသာေၾကာင့္ အလုပ္ျဖစ္ႏုိင္ေျခ မရွိေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ သတင္းေထာက္ တဦးက သံုးသပ္သည္။
| < Prev | Next > |
|---|
